Ο Χαλίντ Σεΐχ Μοχάμεντ, κατηγορούμενος ως ο εγκέφαλος των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, που εξαπέλυσε η Αλ Κάιντα κατά των ΗΠΑ, συμφώνησε να παραδεχθεί την ενοχή του, όπως ανακοίνωσε το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας.
Ο Μοχάμεντ και οι δύο φερόμενοι ως συνεργοί του, Ουαλίντ μπιν Ατάς και Μουσταφά αλ Χαουσάουι, αναμένεται να υποβάλουν και επισήμως τις ομολογίες ενοχής στη στρατιωτική επιτροπή στον Κόλπο του Γκουαντάναμο, στην Κούβα, την επόμενη εβδομάδα.
Η εξέλιξη έρχεται να γράψει τους πολυαναμενόμενους τίτλους τέλους σε ένα τρομοκρατικό χτύπημα, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς και άλλαξε την πορεία των Ηνωμένων Πολιτειών, της Μέσης Ανατολής και συνολικά του κόσμου.
Ήταν το πρώτο μεγάλο πλήγμα των τζιχαντιστών στην καρδιά της Δύσης. Και οδήγησε σε έναν παγκόσμιο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και δρακόντειων μέτρων ασφαλείας και σε δύο αιματηρούς, μακροχρόνιους και με σοβαρότατες, διάχυτες συνέπειες πολέμους, σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Η Αλ Κάιντα έχει πια σχεδόν «πεθάνει». Η ισλαμιστική τρομοκρατία παραμένει εδώ. Οι συνέπειες της 11ης Σεπτεμβρίου είναι ακόμη ορατές και επώδυνες.
«Ήταν δειλοί τότε. Είναι δειλοί και σήμερα»
Οι δικηγόροι υπεράσπισης έχουν ζητήσει να τους επιβληθεί ισόβια κάθειρξη (αντί της θανατικής ποινής) σε αντάλλαγμα για τις δηλώσεις ενοχής, σύμφωνα με επιστολές από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση που έλαβαν συγγενείς των σχεδόν 3.000 ανθρώπων, που σκοτώθηκαν το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου.
Η Τέρι Στράντα, επικεφαλής ομάδας οικογενειών των άμεσων θυμάτων, υπενθύμισε ότι πολλοί από τους συγγενείς έφυγαν από τη ζωή, ενώ περίμεναν δικαιοσύνη για τα θύματα.
«Ήταν δειλοί όταν σχεδίασαν την επίθεση», είπε για τους κατηγορούμενους. «Και είναι δειλοί σήμερα».
Το χρονικό των διαπραγματεύσεων
Οι 3 τρομοκράτες της Αλ Κάιντα άρχισαν διαπραγματεύσεις με τις αμερικανικές αρχές τον Μάρτιο του 2022 και χρειάστηκε να περάσουν πάνω από δύο χρόνια έως ότου συμφωνήσουν να παραδεχτούν την ενοχή τους για όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των 2.976 ατόμων.
Σύμφωνα με την επιστολή, που έλαβαν στα χέρια τους οι συγγενείς των θυμάτων, ο Μοχάμεντ και οι συγκατηγορούμενοί του θα δηλώσουν την ενοχή τους σε μια ακρόαση που θα λάβει πιθανότατα χώρα την επόμενη εβδομάδα.
«Αναγνωρίζουμε ότι η κατάσταση της υπόθεσης γενικά, και αυτή η είδηση ειδικότερα, ευλόγως θα προκαλέσει έντονη συγκίνηση, και συνειδητοποιούμε επίσης ότι η απόφαση για σύναψη προδικαστικού διακανονισμού θα αντιμετωπιστεί με ανάμεικτες αντιδράσεις μεταξύ των χιλιάδων ανθρώπων, που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα», έγραψαν οι εισαγγελείς στην επιστολή. «Η απόφαση να συνάψουμε προδικαστική συμφωνία μετά από 12 χρόνια προδικαστικής προσφυγής δεν λήφθηκε επιπόλαια. Ωστόσο, είναι συλλογική, αιτιολογημένη και καλόπιστη κρίση μας ότι ήταν ο καλύτερος δρόμος προς το οριστικό τέλος και την απόδοση δικαιοσύνης σε αυτή την υπόθεση».
«Η λιγότερο κακή συμφωνία»
Με τον διακανονισμό οι τρεις τρομοκράτες αποφεύγουν αυτό που θα ήταν μια μακρά και περίπλοκη δίκη, με τους εισαγγελείς να ζητούν τη θανατική ποινή.
«Αυτή είναι η λιγότερο κακή συμφωνία», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Πίτερ Μπέργκεν, ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας και αναλυτής εθνικής ασφάλειας του CNN που έχει γράψει εκτενώς για τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Η κυβέρνηση αντιμετώπισε τη δύσκολη πρόκληση να προωθήσει μια υπόθεση που είχε σταματήσει κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών από τη σύλληψη του Μοχάμεντ στο Πακιστάν το 2003. «Ήταν επί χρόνια κολλημένη σε προδικαστικές ακροάσεις», εξήγησε ο Μπέργκεν στο CNN.
Οι καθυστερήσεις λόγω… βασανιστηρίων
Το 2008, ο Μοχάμεντ ήρθε αντιμέτωπος με δίωξη για μία μακρά λίστα εγκλημάτων, όπως συνωμοσία, δολοφονία κατά παράβαση του νόμου του πολέμου, επίθεση σε πολίτες, σκόπιμη πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών, καταστροφή περιουσίας κατά παράβαση του νόμου του πολέμου, τρομοκρατία και υλική υποστήριξη της τρομοκρατίας. Οι ΗΠΑ είχαν ανακοινώσει ότι θα επιδιώξουν τη θανατική ποινή για τον Μοχάμεντ.
Αλλά η στρατιωτική δίκη καθυστέρησε για χρόνια, καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να χειριστούν το ζήτημα των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν οι κατηγορούμενοι σε μυστικές φυλακές της CIA τη δεκαετία του 2000. Το δεδομένο αυτό έθετε ένα σημαντικό νομικό πρόβλημα για τους εισαγγελείς. Μπορούσαν αποδεικτικά στοιχεία που αποκτήθηκαν μέσω βασανιστηρίων να γίνουν αποδεκτά στο δικαστήριο;
Η δίκη επρόκειτο να ξεκινήσει στις 11 Ιανουαρίου 2021, αλλά οι παραιτήσεις δύο δικαστών και η πανδημία του κορωνοϊού οδήγησαν σε νέες αναβολές. Οι τρεις φερόμενοι ως συνωμότες και εκτελεστές της Αλ Κάιντα θα περάσουν κανονικά από δίκη, όπου τα μέρη θα παρουσιάσουν αποδεικτικά στοιχεία.
Επιζώντες και συγγενείς θυμάτων θα υποβάλλουν γραπτές ερωτήσεις
Στο πλαίσιο του διακανονισμού οι κατηγορούμενοι συμφώνησαν να απαντήσουν σε γραπτές ερωτήσεις των επιζώντων και των οικογενειών των θυμάτων σχετικά με τους λόγους των επιθέσεων και τον ρόλο που οι ίδιοι είχαν στον σχεδιασμό και την εκτέλεσή τους.
Όσοι το επιθυμούν έχουν 45 ημέρες στη διάθεσή τους για να υποβάλουν ερωτήσεις, που θα απαντηθούν από τους κατηγορούμενους μέχρι το τέλος του έτους.
Με πληροφορίες από Associated Press, CNN
