Αντικρουόμενες είναι οι πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών για το πού θα οδηγήσει η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. Είναι αναπόφευκτη μία κλιμάκωση, με κατάρρευση κάθε είδους διαπραγματεύσεων στον παλαιστινιακό θύλακα και ανάφλεξη σε όλη τη Μέση Ανατολή ή θα μπορούσαμε να δούμε το Ισραήλ να περιορίζει τις εκεί επιχειρήσεις του;
Πολλά βεβαίως θα εξαρτηθούν από το εάν η ισραηλινή κυβέρνηση θα αναλάβει και επισήμως την ευθύνη για την εξουδετέρωση του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, αλλά και πώς θα το θελήσει να απαντήσει η Τεχεράνη, από τη στιγμή που η δολοφονία έλαβε χώρα σε ιρανικό έδαφος και μάλιστα με τον Χανίγια να πραγματοποιεί επίσκεψη κατόπιν επίσημης πρόσκλησης του καθεστώτος. Τα επίσημα αφηγήματα των δύο πλευρών θα καθορίσουν και τα επόμενα βήματά τους.
Το θετικό σενάριο για ένα «παράθυρο ευκαιρίας»
Αν το Ιράν και οι πληρεξούσιοί του δεν θελήσουν να ωθήσουν τα πράγματα στα άκρα και αποτραπεί μία καταστροφική περιφερειακή σύρραξη, τότε θα μπορούσε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου να βρει ένα παράθυρο ευκαιρίας για δραστικό περιορισμό των επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας, εκτιμά μερίδα αναλυτών.
Ο Νετανιάχου είχε υποσχεθεί να εξαλείψει από προσώπου γης της Χαμάς, αλλά έως τώρα τα ανώτατα στελέχη της έμεναν αλώβητα. Τώρα θα μπορούσε να επικαλεστεί ένα καίριο πλήγμα στην τρομοκρατική οργάνωση, μία μεγάλη «νίκη». Αν εξάλλου το Ισραήλ αναλάβει επισήμως την ευθύνη, η δολοφονία Χανίγια θα είναι η μεγαλύτερη επίχειρησή του από την έναρξη του πολέμου με τη Χαμάς.
Παράλληλα με τη Χαμάς εμφανώς πληγωμένη, θα υπήρχε και μία ευκαιρία για την Παλαιστινιακή Αρχή να βγει μπροστά, σε μία εξέλιξη που θα έδινε νέα πνοή στις διαπραγματεύσεις, ίσως και στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Πρόκειται για ένα σχετικά αισιόδοξο σενάριο, που δεν το συμμερίζονται πάντως όλοι.
Το σενάριο της πλήρους κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων
Όσο και εάν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει τώρα το πολιτικό περιθώριο να αποσυρθεί από τη Γάζα, υπάρχει φόβος ότι η δολοφονία έρχεται να δυσχεράνει περαιτέρω τις προσπάθειες για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καταπνίγοντας κάθε ελπίδα αποκλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ του Ισραήλ και των υποστηριζόμενων από το Ιράν εχθρών του.
Ο Γκέρσον Μπάσκιν, πρώην Ισραηλινός διαπραγματευτής ομήρων είπε στο CNN ότι οι διαπραγματεύσεις ήταν ήδη σε αδιέξοδο πριν από τη δολοφονία του Χανίγιε και ότι οι νέες εξελίξεις έρχονται να θέσουν σε κίνδυνο τις ζωές των ομήρων που κρατούνταν ακόμη αιχμάλωτοι.
Δεν είναι σαφές πόσο ακόμη θα επιτρέψουν οι διαμεσολαβητές του Κατάρ και της Αιγύπτου να «εμπαίζονται από το Ισραήλ και τη Χαμάς», είπε ο Μπάσκιν, προσθέτοντας ότι ίσως είναι καιρός οι μεσολαβητές να βάλουν μια συμφωνία στο τραπέζι και να ζητήσουν από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη «να την αποδεχτούν ή να φύγουν».
Το φιτίλι σε κάθε περίπτωση είχε ανάψει εδώ και μέρες. Τώρα η Μέση Ανατολή μοιάζει να έρχεται αντιμέτωπη με πολλαπλές εστίες. Μένει να φανεί εάν αυτές θα φουντώσουν ανεξέλεγκτες ή θα βρεθεί κάποιος σε ρόλο πυροσβέστη.
