Η πρώτη ενέργεια μετά την υπουργοποίησή της τον Ιούνιο του 2023 ήταν να εκπροσωπήσει τη χώρα της στις Βρυξέλλες, στη σύνοδο κορυφής ΕΕ και Κοινότητας Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC) υπό την προεδρία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Αλλά η Αλίσια Μπάρσενα Ιμπάρα, όπως είναι το πλήρες όνομά της, βρίσκεται παντού σαν στο “σπίτι της”, κάτι ασυνήθιστο για τα πολιτικά ήθη και έθιμα του Μεξικού κυρίως λόγω γλώσσας. Βέβαια η υπουργός Εξωτερικών της χώρας αισθάνεται άνετα μιλώντας άπταιστα αγγλικά λόγω της προηγούμενης πολυετούς θητείας της στον ΟΗΕ. Ήταν η πρώτη γυναίκα που διόρισε ο τότε ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μπουν επικεφαλής της Οικονομικής Επιτροπής για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (ECLAC) επί 14 χρόνια, από την 1η Ιουλίου 2008 έως τις 31 Μαρτίου 2022. Προηγουμένως είχε διατελέσει Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας Διοίκησης στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Ν. Υόρκη, ενώ είχε διατελέσει Προσωπάρχης και Αναπληρώτρια Προσωπάρχης του Κόφι Ανάν, τότε ΓΓ των ΗΕ.
Στον διεθνή οργανισμό απέκτησε εμπειρία που θα της χρησιμεύσει στο επόμενο υπουργικό της αξίωμα. Στην ECLAC ήταν μεταξύ άλλων Αναπληρώτρια Εκτελεστική Γραμματέας και Διευθύντρια της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Ανθρωπίνων Οικισμών, στα ΗΕ συντονίστρια του Προγράμματος Αειφόρου Ανάπτυξης για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP) και συντονίστρια του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). Από τον Οκτώβριο η Αλίσια Μπάρσενα αναλαμβάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων. Ένα κρίσιμο υπουργείο, στο οποίο η νέα πρόεδρος Σεϊνμπάουμ δίνει τεράστια σημασία.
Όχι μόνο επειδή η ίδια έχει γράψει εξειδικευμένα άρθρα και δύο βιβλία στα θέματα ενέργειας, περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης και έχει συμβάλει ως συγγραφέας σε εκθέσεις αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), αλλά και επειδή ανάμεσα στους 100 προγραμματικούς της στόχους είναι η προώθηση της ενεργειακής μετάβασης, η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
«Συνέχεια πολιτικής Ομπραδόρ με αλλαγές»
Συναντήσαμε την κυρία Μπάρσενα στη δεξίωση της Γαλλικής Πρεσβείας στην Πόλη του Μεξικού, με την ευκαιρία εορτασμού της Εθνικής Εορτής. Δήλωσε ενθουσιασμένη που θα ενταχθεί στο υπουργικό συμβούλιο μιας γυναίκας προέδρου. «Πρόκειται για μια πολύ σημαντική πρόοδο για τη χώρα μας και για όλο τον κόσμο. Θα είναι μια μεγάλη επιτυχία σε πολλά μέτωπα. Πρώτα απ’ όλα γιατί είναι γυναίκα πρόεδρος για πρώτη φορά μετά από 200 χρόνια. Δεύτερον, νομίζω ότι αποτελεί τη συνέχεια ενός μεγάλου σχεδίου μετασχηματισμού που εισήγαγε ο (ΣΣ αποχωρών) πρόεδρος Άντρες Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ.
Με πρόεδρο την Σεϊνμπάουμ θα έχουμε τη συνέχεια αλλά με αλλαγές, πράγμα που σημαίνει ότι θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε συγκεκριμένους τομείς. Προφανώς θα συνεργαστεί με τους κοινωνικούς φορείς, με τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, ανακοίνωσε τις προάλλες σπουδαία σχέδια για τις υποδομές και την ενέργεια. Είναι κάποιος που είναι πολύ αφοσιωμένος και στο περιβάλλον, και θα έλεγα, και στις γυναίκες. Είπε λοιπόν κάτι που μου αρέσει πολύ, ότι δεν θα τα καταφέρω μόνη μου, θα τα καταφέρω μαζί με όλους εσάς, με όλες τις γυναίκες της χώρας».
Η Αλίσια Μπάρσενα ετοιμάζεται για το επόμενο πόστο της. Ενημερώνεται από την απερχόμενη υπουργό Περιβάλλοντος Μαρία Λουίζα Αλβαρές για τις μελλοντικές προκλήσεις αλλά δεν αγχώνεται. Θέλει πρώτα να ολοκληρώσει τη θητεία της ως υπουργού Εξωτερικών σε έναν τομέα ύψιστης προτεραιότητας για την νυν κυβέρνηση Ομπραδόρ, που είναι το μοντέλο κινητικότητας για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης υπό το πρίσμα του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Εξετάζουμε φυσικά πολλά άλλα ζητήματα στον κόσμο, παρακολουθώντας τι συμβαίνει στην Ευρώπη, στην Ασία και τον Ειρηνικό» μας είπε. «Και φυσικά τη σχέση μας με τη Βόρεια Αμερική, η οποία είναι ζωτικής σημασίας, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Θα δεχθούμε πολύ σύντομα την επίσκεψη του προέδρου Λούλα, πιθανότατα πριν από το τέλος της θητείας του Λόπεζ Ομπραδόρ».
Προώθηση σχέσεων με την ΕΕ
Στο πόστο του υπουργού Εξωτερικών θα τη διαδεχθεί ο πρώην πρέσβης του Μεξικού στα ΗΕ Χουάν Ραμόν ντε λα Φουέντε, καθηγητής Ιατρικής και πρώην πρύτανης του UNAM (Αυτόνομο Εθνικό Πανεπιστήμιο Μεξικού), με λαμπρές σπουδές χειρουργικής και ψυχιατρικής, μεταξύ άλλων στην Κλινική Μάγιο στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών και διατελέσας πρόεδρος της Μεξικανικής Ακαδημίας Επιστημών και της Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής.
Το τελευταίο διάστημα ήρθε κοντά στην Σεϊνμπάουμ, που του ζήτησε να διοργανώσει τα λεγόμενα τραπέζια “Διάλογοι για τον Μετασχηματισμό”, που διεύρυναν την υποστήριξη της υποψηφιότητάς της. Ο διάδοχος της Μπάρσενα θα πρέπει να προωθήσει σε πολιτικό επίπεδο τις σχέσεις του Μεξικού με την ΕΕ, αλλά και σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο. Εκκρεμεί η υπογραφή της επικαιροποιημένης Συμφωνίας ΕΕ – Μεξικού. Η ΕΕ είναι ο 3ος εμπορικός εταίρος του Μεξικού μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα.
«Νομίζω ότι η ΕΕ είναι για εμάς ένας πολύ σημαντικός εταίρος» μας είπε. «Ήμασταν σχεδόν έτοιμοι να την υπογράψουμε. Νομίζω ότι θα είναι κάτι εφικτό στο εγγύς μέλλον με το νέο υπουργικό συμβούλιο. Έχουμε τον Μαρσέλο Εμπράρ, νέο υπουργό Οικονομικών, τον Χουάν Ραμόν ντε λα Φουέντε, ο οποίος θα έρθει στη θέση μου. Με την Ευρώπη έχουμε πολλά πράγματα, συμπεριλαμβανομένων των έργων, των επενδύσεων, της Παγκόσμιας Πύλης (Global Gateway), η οποία νομίζω ότι είναι μια σπουδαία πρωτοβουλία. Πρέπει σίγουρα να συνεργαστούμε σε πολλά μέτωπα. Η ενέργεια είναι ένα από αυτά. Νομίζω ότι η Γερμανία έχει κάνει πολλά σε αυτόν τον τομέα».
Παραλειπόμενα από ερώτηση της Ν στη νέα πρόεδρο του Μεξικού
Σε πολίτικουμ αναδείχθηκε από όλα τα μεξικανικά ΜΜΕ η παρουσία της Ν στην συνέντευξη τύπου της νέας προέδρου του Μεξικού Κλαούντια Σεϊνμπάουμ, όταν απάντησε στα αγγλικά σε ερώτηση για το τι σημαίνει να είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της χώρας. Ήταν σε εκδήλωση υψηλού επιπέδου παρόντων και μεξικανών δημοσιογράφων όπου παρουσίασε τον επόμενο επικεφαλής του Γραφείου της Προεδρίας της τραβώντας την προσοχή μέσα στη χώρας της για τη γλωσσική της δεινότητα σε άλλη γλώσσα.
«Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα πρόεδρος για το Μεξικό, για την Αμερική, για την ήπειρο και για ολόκληρο τον κόσμο;», ρώτησε ανταποκρίτρια ελληνικής εφημερίδας, στην οποία η Σεϊνμπάουμ απάντησε με σαφήνεια και ακρίβεια πρώτα στα ισπανικά και μετά στα αγγλικά μεταφράζοντας τον εαυτό της επισημαίνεται στα άρθρα. «Μάλιστα με αρκετή δόση χιούμορ είπε χαμογελώντας, για να δούμε αν θα βγει». Τελικά όχι μόνο βγήκε, αλλά η κυρία Σεϊνμπάουμ πήρε και τα εύσημα από τους Μεξικανούς δημοσιογράφους, που φαίνεται να εντυπωσιάστηκαν για το επίπεδο αγγλικών της.
Βέβαια για μια πολιτικό, όπως τη Σεϊνμπάουμ με διδακτορικό στο Berkley των ΗΠΑ, θα έλεγε κανείς ότι η γνώση αγγλικών είναι κάτι το αυτονόητο. Όχι όμως στην μεξικανική πραγματικότητα. Ο απερχόμενος πρόεδρος Ομπραδόρ δεν μιλά αγγλικά, ή δεν θέλει να μιλήσει στα αγγλικά, μετακινείται ελάχιστα στο εξωτερικό και κατ΄ εξαίρεση στον βόρειο γείτονα. Αυτό αναμένεται να αλλάξει επί της νέας προέδρου. Η Σεϊνμπάουμ δεν διαθέτει μόνο χιούμορ, αλλά θα είναι πιο εξωστρεφής και θα εφαρμόσει αυτό που στην Ευρώπη συζητείται εντατικά τα τελευταία χρόνια, τη γυναικεία διπλωματία και τις ευεργετικές της επενέργειες στην εξωτερική πολιτική…
*Έκτακτη Συνεργασία
