Οι δημογραφικές τάσεις στις ΗΠΑ ήταν κάθε άλλο παρά ευνοϊκές για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Και έτσι τα ηγετικά του στελέχη, ύστερα από δύο διαδοχικές ήττες από τον Μπαράκ Ομπάμα, είχαν ένα σχέδιο: να μαλακώσουν τη στάση τους στο μεταναστευτικό, ώστε να κερδίσουν ένα καλό ποσοστό ψηφοφόρων από την ταχέως αυξανόμενη δεξαμενή μαύρων και λατίνων. Η στρατηγική αυτή είχε αναλυθεί μάλιστα σε ειδική έκθεση της Εθνικής Επιτροπής Ρεπουμπλικάνων (NRC), το 2013, που έμεινε γνωστή ως η «Αυτοψία».
Ο Τραμπ έκανε ακριβώς το αντίθετο, όπως εξηγεί σε ανάλυσή της η Wall Street Journal. Έσπρωξε το κόμμα σε μία κατεύθυνση ολοένα πιο σκληρής ρητορικής και πολιτικής στη φύλαξη των συνόρων.
Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν πλέον υιοθετήσει τις άκρως επιθετικές θέσεις του Τραμπ για «σφράγισμα» των συνόρων με το Μεξικό, αλλά και για εντοπισμό και απέλαση των μεταναστών που βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ παρατύπως.
Και παρόλα αυτά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Τραμπ έχει τη μεγαλύτερη στήριξη από από κάθε άλλον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος από την εποχή του Τζορτζ Μπους μεταξύ των Λατίνων. Όσο για τη στήριξή του από τους μαύρους; Είναι η υψηλότερη που έχει καταγραφεί για Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο από το 1972.
Το μεγάλο μάθημα για το τι ζητούν οι μειονότητες
Το αποτέλεσμα αυτό, όπως επισημαίνουν στελέχη των Ρεπουμπλικάνων και αναλυτές στη WSJ, έχει για όλους ένα σημαντικό μάθημα.
Ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι οι ψηφοφόροι μειονοτήτων βλέπουν την πολιτική πρωτίστως μέσα από το πρίσμα της φυλής και της εθνότητας. Ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι θεωρούν τη μετανάστευση πρωταρχικό ζήτημα ή έχουν προτίμηση στη φιλελεύθερη μεταναστευτική πολιτική. Αντίθετα, λένε οι Ρεπουμπλικάνοι, διαπίστωσαν ότι θα μπορούσαν να πετύχουν περισσότερα δίνοντας έμφαση στην αντιμετώπιση της οικονομικής ανασφάλειας που αντιμετωπίζουν οι μειονότητες.
Οι ηγέτες των Ρεπουμπλικάνων πριν από τον Τραμπ δεν προέβλεψαν το πώς θα άλλαζε ο ισπανόφωνος πληθυσμός. Μια νεότερη γενιά Λατίνων γεννημένων στις ΗΠΑ (που ουσιαστικά δεν είναι ισπανόφωνη, αλλά έχει ως πρώτη της γλώσσα τα αγγλικά), έχει αποστασιοποιηθεί από την εμπειρία των μεταναστών, έχει άλλες προτεραιότητες.
«Μας ενδιαφέρει περισσότερο πώς θα κάνουμε οικογένεια, πώς θα αγοράσουμε σπίτι»
«Αυτό που έκανε λάθος το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ήταν να πιστέψει ότι οι τάσεις της παλαιότερης γενιάς θα μεταφερθούν στα παιδιά τους», εξηγεί ο Άμπρααμ Ενρίκες, εκπρόσωπος στο συνέδριο του κόμματος και ιδρυτής της Bienvenido, που στοχεύει να κινητοποιήσει τους νεαρούς Λατίνους ψηφοφόρους να ψηφίσουν Τραμπ.
«Τα αγγλικά είναι η πρώτη μας γλώσσα και δεν μας ενδιαφέρει η ιδέα της εκπροσώπησης στην κορυφή του εισιτηρίου (δηλαδή σε υποψήφιο πρόεδρο και υποψήφιο αντιπρόεδρο). Μας ενδιαφέρουν περισσότερο οι οικονομικές πολιτικές, τι θα μας βοηθήσει να κάνουμε οικογένεια και να αγοράσουμε ένα σπίτι», λέει στη WSJ.
Τα δεδομένα από τους εκλογικούς καταλόγους αποκαλύπτουν τι έχει συμβεί. Στο Λος Άντζελες, που έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμών Λατίνων στη χώρα, το 2002 το 37% των νεο-εγγεγραμμένων Λατίνων είχαν γεννηθεί εκτός ΗΠΑ. Το 2024 το ποσοστό αυτό έχει περιοριστεί στο 12%.
«Αναδύεται μία νέα ομάδα ψηφοφόρων, που ενδιαφέρονται λιγότερο για τη μεταναστευτική πολιτική από ό,τι οι γονείς τους», εξηγεί ο Μάικ Μαντρίντ, στρατηγικός αναλυτής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. «Είναι οι νέοι που έρχονται στο κόμμα, όχι μία στροφή των γηραιότερων προς τα δεξιά», προσθέτει.
Ένα μήνυμα για την λευκή εργατική τάξη, έχει απήχηση και σε άλλους
Το οικονομικό μήνυμα του Τραμπ τόσο το 2016 όσο και σήμερα απευθύνεται θεωρητικά στην εργατική τάξη των λευκών – μία τάξη που ένιωθε χαμένη από την παγκοσμιοποίηση και ξεχασμένη από το πολιτικό σύστημα. Η επιλογή του Τζέι Ντι Βανς, που θεωρείται η φωνή της Ζώνης της Σκουριάς, το πιστοποιεί αυτό. Αλλά ακριβώς το μήνυμα αυτό έχει απήχηση και στους πληθυσμούς των μειονοτήτων. Προστασία των θέσεων εργασίας, περισσότερη εργασιακή ασφάλεια.
Ορισμένοι συντάκτες της έκθεσης του 2013, αναγνωρίζουν σήμερα το λάθος. «Ένα από τα πράγματα που μας διέφυγε σε αυτή την έκθεση είναι ότι δεν δώσαμε έμφαση στους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης με κανένα συγκεκριμένο τρόπο», παραδέχεται στη WSJ o Χένρι Μπάρμπορ, μέλος της RNC και ένας από τους πέντε συντάκτες της έκθεσης. «Είναι κάτι στο οποίο ως κόμμα μπορούμε να επισημάνουμε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ τα πήγε καλά, από την αρχή το 2016. Έκανε έκκληση στους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης».
Ο Τραμπ απέρριψε εξ αρχής τη σύσταση για μια πιο ήπια προσέγγιση στη μετανάστευση. «Έχει η @RNC μια επιθυμία θανάτου;» έγραψε στο Twitter όταν βγήκε η «αυτοψία» του 2013.
Ο Μπάιντεν χάνει σημαντικό έδαφος σε σχέση με το 2020
Δημοσκόπηση της Wall Street Journal διαπιστώνει σημαντική επιδείνωση της υποστήριξης του Προέδρου Μπάιντεν μεταξύ των Λατίνων και των Μαύρων ψηφοφόρων. Σε σχέση με τα ποσοστά που εξασφάλισε το 2020 και στις δύο ομάδες, υπολείπεται σήμερα κατά τουλάχιστον 20 ποσοστιαίες μονάδες.
Μεταξύ των μαύρων ψηφοφόρων, ο Τραμπ κερδίζει πλέον υποστήριξη άνω του 20% ήενώ ο Μπάιντεν έχει κοντά στο 68% (από κοντά στο 88% το 2020).
Ο Τραμπ και ο Μπάιντεν είναι ουσιαστικά ισόπαλοι μεταξύ των Λατίνων ψηφοφόρων στα συνδυασμένα αποτελέσματα των εθνικών δημοσκοπήσεων του 2023 και του 2024. Πρόκειται για εντυπωσιακή μεταστροφή σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές. Το 2020, ο Μπάιντεν κέρδισε τους Λατίνους ψηφοφόρους με 28 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά, σύμφωνα με το AP VoteCast.