Όταν η Σάχρα Βάγκενκνεχτ, εξέχον στέλεχος της γερμανικής Αριστεράς, ανακοίνωσε ότι ίδρυσε το δικό της κόμμα πέρυσι, ήταν – είπαν πολλοί – η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) που έπρεπε να ανησυχεί.
Και τούτο γιατί το κόμμα που ίδρυσε δεν ήταν αριστερό, ούτε κεντρώο και ούτε ακριβώς δεξιό. Αναμφίβολα λαϊκιστικό (με την έννοια ότι ποντάρει τα μέγιστα στα δίπολα κακή ελίτ – καλός λαός, κακοί γραφειοκράτες των Βρυξελλών – καλοί αμφισβητίες) και με θέσεις, που θα μπορούσε να περιγράψει η γνωστή φράση των social media “it’s complicated”. Αριστερό στην οικονομική πολιτική, συντηρητικό/παραδοσιακό σε ζητήματα όπως η ταυτότητα φύλου και ακροδεξιό σε ζητήματα όπως η μετανάστευση. Θα έλεγε κανείς ότι κινείται ουσιαστικά, όπου φυσάει ο άνεμος της αντίδρασης.
«Φανταστικό αποτέλεσμα» στις Ευρωεκλογές
Και αυτό αποδίδει. Η Βάγκενκνεχτ γιόρτασε μία νίκη στις Ευρωεκλογές της Κυριακής, αφού πήρε πάνω από το 6% των ψήφων και 6 από τις 96 έδρες της Γερμανίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Είναι ένα φανταστικό αποτέλεσμα», δήλωσε η ίδια στο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο ZDF. «Ήταν δύσκολο: Ήμασταν πολύ πιο κάτω στα ψηφοδέλτια, οι υποστηρικτές μας δεν ενδιαφέρονταν για τις ευρωεκλογές, τουλάχιστον έτσι έλεγαν οι έρευνες. Αλλά τώρα ξέρουμε πόσο σωστό και απαραίτητο ήταν για εμάς να ιδρύσουμε το νέο κόμμα».
Η κοινή γνώμη δυσανασχετεί με την ακρίβεια, τα υπερκέρδη μεγάλων επιχειρήσεων και τις εισοδηματικές ανισότητες. Και το BSW εκεί έχει απαντήσεις αριστερές. Η κοινή γνώμη δυσφορεί με την υπερβολική επιμονή στη woke ατζέντα, τον δικαιωματισμό και την πολιτική ορθότητα – που στα social media είδαμε να φτάνει σε επίπεδα “ακύρωσης” και φίμωσης όσων εξέφραζαν διαφορετική άποψη. Και εκεί το BSW δηλώνει συντηρητικό. Η κοινή γνώμη ανησυχεί για νέα μεγάλα ρεύματα μετανάστευσης. Και εκεί εμφανίζεται φοβικό. Το μείγμα αυτό, πιστεύουν πολιτικοί αναλυτές, είναι πολύ πιθανό να το βλέπουμε στο εξής ολοένα και περισσότερο στην Ευρώπη, μετά και την πανωλεθρία παραδοσιακών κομμάτων στις ευρωκάλπες.
«Το best of των αφηγημάτων διαμαρτυρίας»
«Έχουν υιοθετήσει το “best of” των αφηγημάτων διαμαρτυρίας και λαϊκισμού», σχολιάζει στο Foreign Policy ο Mechthild Roos, λέκτορας συγκριτικής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Augsburg. Αυτά στην εσωτερική πολιτική.
Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, η πλατφόρμα του BSW έρχεται σε ρήξη με τη δυτική συναίνεση, ειδικά όταν πρόκειται για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ίδια η Βάγκενκνεχτ ζήτησε να τερματιστεί η στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο και επέκρινε τις κυρώσεις της Δύσης κατά της Μόσχας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στις εξαγωγές ενέργειας.
Στο στόχαστρο του νέου κόμματος μπαίνουν και οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως και η αριστερά η οποία είναι «ερωτευμένη», όπως λέει, με τη woke ατζέντα. «Εξοργίζει τους ανθρώπους. Έχουν την αίσθηση ότι οι πολιτικοί στο Βερολίνο δεν γνωρίζουν καν τι τους απασχολεί. Δεν ξέρουν καν τι συμβαίνει στη χώρα», είπε η επικεφαλής σε πρόσφατη συγκέντρωση.
Τα μέλη του BSW επίσης αρνούνται να δώσουν σαφή ιδεολογική ταυτότητα. «Δεν χαρακτηρίζουμε τους εαυτούς μας αριστερή ή δεξιά δύναμη», δήλωσε ο Φάμπιο ντε Μάσι, πρώην στέλεχος του Die Linke, που θα είναι ο επικεφαλής της ευρω-ομάδας του κόμματος, σε συνέντευξή του στο Foreign Policy. Και αυτή η ιδεολογική ασάφεια είναι – προς το παρόν – το μεγάλο ατού του κόμματος. Ίσως την ακολουθήσουν και άλλοι.
