Αν δεν γνώριζε κανείς πολλά για τη Βρετανία και απλώς παρακολουθούσε την προεκλογική εκστρατεία, που είναι εδώ και λίγο καιρό σε εξέλιξη, θα αποκόμιζε μία περίεργη εικόνα για τη χώρα, παρατηρεί ο Economist. Πρώτον θα νόμιζε ότι αποτελείται αποκλειστικά σχεδόν από μικρές, γραφικές πόλεις και προάστια. Οι ηγέτες του κόμματος διασχίζουν όμορφες πόλεις με καθεδρικούς ναούς όπως το Τσίτσεστερ και το Γουίντσεστερ, πόλεις όπως το Μπέρι και το Χάρπεντεν και παραθαλάσσια σημεία όπως το Μπράιτον, το Λάνσινγκ και το Σεντ Άιβς.
Θα πίστευε επίσης ότι η Βρετανία είναι μια συντριπτικά λευκή χώρα. Οι τελευταίες απογραφές της Αγγλίας, της Ουαλίας και της Σκωτίας, που έγιναν το 2021 και το 2022, έδειξαν ότι σε 140 από 632 εκλογικές περιφέρειες, οι λευκοί Βρετανοί ήταν λιγότεροι από τα 2/3 του πληθυσμού. Παρόλα αυτά οι ηγέτες των Συντηρητικών, των Εργατικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών κατάφεραν να επισκεφθούν μόνο 4 εξ αυτών τις δύο πρώτες εβδομάδες της εκστρατείας. Αν είχαν διαλέξει τυχαία εκλογικές περιφέρειες, θα είχαν επισκεφτεί διπλάσιες, σημειώνει ο Economist. Τα κόμματα εστιάζουν στους λευκούς ψηφοφόρους, αλλά δεν μιλούν για αυτούς. Γιατί;
Γιατί κανένα πολιτικό κόμμα δεν θα έκανε απροκάλυπτα έκκληση στους λευκούς Βρετανούς – μια τακτική που συνδέεται με την ακροδεξιά. Γνωρίζουν όμως ότι οι λευκοί ψηφοφόροι (όσες διαφορές και εάν έχουν μεταξύ τους) έχουν και ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Και είναι ζωτικής σημασίας για το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών – περισσότερο από ό,τι υποδηλώνει ο μεγάλος αριθμός τους. Και τούτο γιατί είναι πιο πιθανό να ψηφίσουν.
Μεγαλύτερης ηλικίας και πιο πιθανό να ψηφίσουν οι λευκοί ψηφοφόροι
Η Εκλογική Επιτροπή εκτιμά ότι το 87% των λευκών που έχουν δικαίωμα ψήφου είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικούς καταλόγους, σε σύγκριση με το 80% των Ασιατών και το 72% των μαύρων. Η δημογραφία και τα οικονομικά εξηγούν εν μέρει την απόκλιση αυτή.
Οι λευκοί Βρετανοί είναι μεγαλύτερης ηλικίας από τον μέσο όρο—η διάμεση ηλικία τους στην Αγγλία και την Ουαλία είναι 45 ετών, έναντι 40 του γενικού πληθυσμού— και είναι πιθανό να έχουν το δικό τους σπίτι. Οι μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες με σχετική οικονομική άνεση φτάνουν πιο εύκολα στην κάλπη.
Αλλάζουν εύκολα κόμμα
Η ομάδα της εθνοτικής πλειοψηφίας φαίνεται επίσης να είναι εξαιρετικά χαλαρή στην ψήφο της – μπορούν δηλαδή να αλλάξουν με ευκολία επιλογή κόμματος. Το 2019 η επίθεση των Συντηρητικών στο «κόκκινο τείχος» των Εργατικών στη βόρεια Αγγλία και Ουαλία πέτυχε σε πολλές έδρες με μεγάλους λευκούς πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένης της πιο ομοιογενούς εθνοτικά έδρας της χώρας, του Γουόρκινγκτον, όπου το 97% του πληθυσμού ήταν λευκοί Βρετανοί στην απογραφή του 2021.
Αντίθετα, ως ομάδα, οι Βρετανοί πολίτες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες τείνουν να ψηφίζουν σταθερά υπέρ των Εργατικών. Η Ipsos υπολογίζει ότι – στις δημοσκοπήσεις τουλάχιστον – στις εθνικές μειονότητες, το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν τους Εργατικούς δεν έχει πέσει ποτέ κάτω από το 50% από το 1996.
Οι λευκοί ψηφοφόροι δεν είναι σταθεροί. Είχαν στραφεί μαζικά στο Συντηρητικό Κόμμα το 2019 και το 2020, αλλά στη συνέχεια δεν είχαν κανένα πρόβλημα να του γυρίσουν την πλάτη.
Διαφορετικές προτεραιότητες
Μια ανάλυση των δημοσκοπήσεων των 6 τελευταίων εβδομάδων από τον Economist υποδηλώνει ότι οι λευκοί ψηφοφόροι και οι ψηφοφόροι εθνοτικών μειονοτήτων στη Βρετανία έχουν παρόμοιες αλλά όχι ταυτόσημες προτεραιότητες.
Αν και το δημόσιο σύστημα υγείας (NHS) και η οικονομία κατατάσσονται στην πρώτη και στη δεύτερη θέση και για τις δύο ομάδες, περισσότεροι λευκοί ψηφοφόροι βλέπουν το σύστημα υγείας ως κορυφαία προτεραιότητα, πιθανώς λόγω της μεγαλύτερης ηλικίας τους.
Κατατάσσουν επίσης τη μετανάστευση και την άμυνα υψηλότερα από άλλους ψηφοφόρους και την ανεργία χαμηλότερα. Τα δύο πρώτα από αυτά τα ζητήματα τραβούν υπερβολικά την προσοχή των αρχηγών των κομμάτων. Κι όμως κανείς δεν μιλάει για τους λευκούς ψηφοφόρους. Αλλά μάλλον όλοι κινούνται έχοντας αυτούς κατά νου.
