Η Ευρώπη στρέφεται προς τα δεξιά. Και αυτό επηρεάζει πλέον και τις δυο μεγαλύτερες χώρες: Γαλλία και Γερμανία. Στην τρίτη, την Ιταλία, η ακροδεξιά έχει ήδη εδραιωθεί.
Στη Γαλλία, οι υπερεθνικιστικές ακροδεξιές δυνάμεις έχουν σημειώσει τα μεγαλύτερα κέρδη. Η Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν σάρωσε και διπλασίασε τα ποσοστά της έναντι της Αναγέννησης του φιλελεύθερου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές μετά το φιάσκο.
Και στη Γερμανία, η Ακροδεξιά AfD, αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη, παρά τα σκάνδαλα των υποτιθέμενων σχέσεών της με την κινεζική και τη ρωσική κατασκοπεία και το «ξέπλυμα» του ναζισμού από τον επικεφαλής υποψήφιο του κόμματος.
Η ενίσχυση των εξτρεμιστών της άκρας δεξιάς και των ευρωσκεπτικιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έρχεται μάλιστα σε μια εξαιρετικά ασταθή φάση και στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, καθώς η προοπτική μιας επιστροφής στον Λευκό Οίκο του Ρεπουμπλικανού Ντόναλντ Τραμπ, θα οδηγούσε και την ΕΕ σε μια εξαιρετικά περίπλοκη κατάσταση.
Το πρόβλημα Σολτς
Στη Γερμανία, το SPD του καγκελάριου Ολαφ Σολτς είχε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα μέχρι σήμερα στην ιστορία του και είδε «την πλάτη» της Ακροδεξιάς AfD. To SPD έχασε ψηφοφόρους προς όλα τα άλλα κόμματα, αλλά ιδιαίτερα από εκείνους που δεν ψήφισαν αυτή τη φορά. Μια ένδειξη ότι πολλοί είναι απογοητευμένοι με το SPD – χωρίς να αισθάνονται καλύτερα με άλλα κόμματα. Αυτό αντικατοπτρίζεται επίσης στο γεγονός ότι τα τρία τέταρτα των ψηφοφόρων λένε ότι το SPD έχει υποσχεθεί πολλά ως κυβέρνηση, αλλά ελάχιστα κέρδισαν οι πολίτες. Και το SPD έχει το «πρόβλημα Σολτς».
Μόνο το 23% πιστεύει ότι ο Όλαφ Σολτς είναι καλός καγκελάριος. Ακόμη και μεταξύ των υποστηρικτών του SPD, μόνο το 64% το πιστεύει. Και στη λίστα με τους πιο σημαντικούς γερμανούς πολιτικούς, ο Σολτς βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην 9η θέση.
Ο καγκελάριος πρέπει επίσης να αισθάνεται εν μέρει υπεύθυνος για την αποτυχία. Οι Γερμανοί τον κατηγορούν και για την έλλειψη ηγεσίας του.
Ο Μακρόν στα τάρταρα
Ο Εμανουέλ Μακρόν επαναλάμβανε συχνά μια φράση, ξανά και ξανά: «Η Ευρώπη μπορεί να πεθάνει».
Η προειδοποίηση με την οποία ο Γάλλος πρόεδρος ήθελε να επισημάνει τους κινδύνους για την ΕΕ από έξω -μέσω της Ρωσίας και από μέσα μέσω λόγω της ανόδου της ακροδεξιάς-δεν έπιασε στη χώρα του. Μετά τη συντριβή του κόμματός του στις ευρωεκλογές και τη νίκη της Λεπέν, ο Μακρόν έκανε την ανάγκη φιλοτιμία και προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές σε δύο γύρους στα τέλη Ιουνίου και αρχές Ιουλίου.
Πρόκειται αναμφίβολα για μια ριψοκίνδυνη κίνηση, καθώς ο Γάλλος πρόεδρος προσπαθεί να πάρει μια νέα εσωτερική πολιτική εντολή για τα υπόλοιπα τρία χρόνια της θητείας του στο παλάτι των Ηλυσίων – και να αποτρέψει την πορεία της Λεπέν στην εξουσία.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στη Γαλλία έδειξε για άλλη μια φορά την άνοδο της ακροδεξιάς, η οποία με την πιο μετριοπαθή συμπεριφορά της, έχει γίνει επιλέξιμη σε μεγάλα στρώματα του πληθυσμού.
Θα μπορούσε η Λεπέν να διαδεχθεί πραγματικά τον ένθερμο Ευρωπαίο Μακρόν, ο οποίος δεν θα επιτρέπεται πλέον να είναι υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2027 μετά δύο θητείες;
Σε κάθε περίπτωση, η Λεπέν είχε αυτοπεποίθηση στην αρχική της αντίδραση στην ανακοίνωση του Μακρόν: «Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την κυβερνητική ευθύνη», είπε. Το κόμμα θέλει «να βάλει τέλος στη μαζική μετανάστευση, να θέσει την αγοραστική δύναμη προτεραιότητα και να αναζωογονήσει τη Γαλλία ».
Τρίζει ο γαλλογερμανικός άξονας
Τα στοιχεία των ευρωεκλογών βάζουν σε μεγάλο δίλημμα τους παραδοσιακούς συντηρητικούς ηγέτες στην ΕΕ, οι οποίοι αποφάσισαν πριν από μήνες να σπάσουν τον «υγειονομικό κλοιό» προς την ακροδεξιά και τους ευρωφοβικούς, προσεγγίζοντας κάποια από αυτά τα κόμματα, όπως την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι. Αλλά το μόνο που κατάφεραν ήταν να «βαπτίσουν» την Ακροδεξιά στην ευρωπαϊκή «κολυμβήθρα του Σιλωάμ».
Και τώρα βλέπουν να ραγίζει ο παραδοσιακός γαλλογερμανικός άξονας καθώς ηγεμονεύεται από δύο αδύναμους πολιτικούς που δεν τους εμπιστεύονται ούτε δυο στους 10 πολίτες τους.
Δεν αποκλείεται αυτή η αδυναμία να φανεί και στη διαδικασία εκλογής των τεσσάρων ηγετικών θέσεων στην νέα Κομισιόν: την προεδρία της Επιτροπής, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ύπατη Αντιπροσωπεία Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ.
Η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έσπευσε αμέσως να δώσει το «παρών», φιλοδοξώντας να συνεχίσει ως επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της κοινότητας. Θα χρειαστεί να την ορίσουν τουλάχιστον οι 15 από τους 27 ηγέτες, οι χώρες των οποίων θα πρέπει να εκπροσωπούν το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ. Κάτι που μένει να φανεί υπό το φως των φλερτ της φον ντερ Λάιεν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας με την ακροδεξιά Μελόνι, καθώς πρέπει και να ψηφιστεί και από το Ευρωκοινοβούλιο σε διαδικασία μυστικής ψηφοφορίας.
Δυο «κουτσές πάπιες»
Σε λίγες μέρες στο Συμβούλιο της ΕΕ, ο καγκελάριος Σολτς και ο πρόεδρος Μακρόν θα ανοίξουν τα χαρτιά τους και για την φον ντερ Λάιεν. Αλλά και με τους δυο ηγέτες να βρίσκονται πλέον στη ζώνη του λυκόφωτος, ως «κουτσές πάπιες», οι πρωτοβουλίες τους μπορεί να μην είναι αρκετά πειστικές. Δύσκολα θα μπορέσουν να ενεργήσουν ως ευρωπαίοι βασιλιάδες. Γιατί είναι πλέον «γυμνοί»…
