Για τα δεδομένα των ΗΠΑ η καταδίκη του Ντόναλντ Τραμπ ήταν πρωτοφανής. Δεν έχει υπάρξει άλλος πρώην πρόεδρος στη χώρα, που να έχει καταδικαστεί για κακούργημα. Ωστόσο σε διεθνές επίπεδο η δίωξη ενός πολιτικού αρχηγού (νυν ή πρώην) δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο.
Μετά την ετυμηγορία που τον έκρινε ένοχο επί 34 κατηγοριών, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει μπροστά του ακόμη 3 δίκες για πιο σοβαρές ακόμη υποθέσεις, που αφορούν την προσπάθεια αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος το 2020 σε ορισμένες πολιτείες και εξαπάτηση της χώρας. Η αμερικανική κοινή γνώμη θα παρακολουθήσει στενά τις υποθέσεις για να δει μεταξύ άλλων τι αποκαλύπτουν σχετικά με την ικανότητα της Αμερικής να εξασφαλίζει τη λογοδοσία ακόμη και των πιο ισχυρών πολιτών της.
«Θα συνέβαινε μόνο σε…Μπανανία»;
Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι το κατηγορητήριο είναι «κυνήγι μαγισσών» και «φάρσα» από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Αρκετοί ακόμη Ρεπουμπλικάνοι αμφισβητούν παρομοίως τα κίνητρα και τη χρονική στιγμή της απαγγελίας κατηγορητηρίων. Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ το αποκάλεσε «πολιτική δίωξη», ενώ ο πρώην γενικός εισαγγελέας των ΗΠΑ Ματ Γουίτακερ σχολίασε πως αυτά θα συνέβαιναν μόνο σε μία «Μπανανία».
Ωστόσο, παρά τους ισχυρισμούς ότι η δίωξη του Τραμπ σημαίνει διολίσθηση στην απολυταρχία, η απαγγελία κατηγοριών και η καταδίκη πρώην ηγετών σε δημοκρατικές και ημιδημοκρατικές χώρες σε όλο τον κόσμο είναι, στην πραγματικότητα, αρκετά συνηθισμένη, αναφέρει το Foreign Policy σε ρεπορτάζ του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που συγκέντρωσε, τουλάχιστον 78 ηγέτες σε 53 δημοκρατικές ή ημιδημοκρατικές χώρες (η συντριπτική πλειονότητα των οποίων διεξήγαγαν με επιτυχία δημοκρατικές εκλογές μετά τις δικαστικές περιπέτειες των ηγετών) έχουν έρθει αντιμέτωποι με ποινική δίωξη από το 2000. Συνολικά 48 ηγέτες έχουν καταδικαστεί και 12 αθωώθηκαν σε αυτό το διάστημα, ενώ για τους υπόλοιπους εκκρεμεί η ετυμηγορία.
Οι πιο τρανταχτές περιπτώσεις
Μερικά από τα πλουσιότερα και πιο ισχυρά έθνη στον κόσμο έχουν όχι μόνο ασκήσει δίωξη, αλλά και καταδικάσει πρώην ηγέτες για σοβαρές κατηγορίες. Μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια, η Νότια Κορέα έχει καταδικάσει δύο από τους πρώην προέδρους της για κατηγορίες διαφθοράς: τον Λι Μιουνγκ – μπακ, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος από το 2008 έως το 2013, και τη διάδοχό του, Παρκ Γκιουν – χίε. Και οι δύο εκτίουν την ποινή τους στην φυλακή. Λίγο πριν από την αλλαγή του αιώνα ακόμη δύο Κορεάτες ηγέτες καταδικάστηκαν, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε 4 τα τελευταία 30 χρόνια.
Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, κρίθηκε ομοίως ένοχος για δωροδοκία το 2021 και καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκιση. Δύο από αυτά τα χρόνια τέθηκαν σε αναστολή και ο ένας χρόνος μετατράπηκε σε κατ’οίκον περιορισμό. Και μόλις πέρυσι, η πρώην Πρόεδρος της Βολιβίας Jeanine Añez καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλάκιση.
Υπήρξαν βεβαίως και εκείνοι, που αθωώθηκαν. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία καταδικάστηκε μόνο μία φορά σε περισσότερες από 30 δικαστικές υποθέσεις και αθωώθηκε σε 10 για κατηγορίες που κυμαίνονταν από δωροδοκία έως σεξ με ανήλικο επί πληρωμή. Δύο πρώην πρόεδροι της Ταϊβάν, ο Λι Τενγκ – χούι και ο Μα Γινγκ- τζέου αθωώθηκαν επίσης για υπεξαίρεση το 2013 και διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριών το 2019, αντίστοιχα.
Ντόναλντ Τραμπ: Μήπως τελικά η ιστορική καταδίκη τον ευνοεί;
