Ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε ο πρώτος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, που καταδικάζεται για κακούργημα. Οι ένορκοι σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης, στο οποίο καθόλη τη διάρκεια της δίκης καθόταν σιωπηλός, ακόμη και με κλειστά μάτια – έκρινε είναι ένοχος και για τις 34 κατηγόριες που αντιμετώπιζε. Αυτές συνδέονται με την προσπάθειά του να κάνει την πρώην πορνοσταρ, Στόρμι Ντάνιελς, να κρατήσει το στόμα της κλειστό, πληρώνοντάς τη και παραποιώντας έγγραφα. Είναι η πρώτη μόνη από τις 4 ποινικές υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος φιλοδοξεί να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ο ίδιος έσπευσε να κάνει λόγο για πολιτικά υποκινούμενη δίωξη και ετοιμάζεται να ασκήσει έφεση. «Μόλις καταδικάστηκα σε στημένη πολιτική δίκη που αποτελεί κυνήγι μαγισσών: δεν έκανα τίποτα κακό», αναφέρει μήνυμα του πρώην προέδρου στην πλατφόρμα του, Truth Social, η οποία χθες στον απόηχο της ανακοίνωσης είδε τη μετοχή της να βυθίζεται.
Μετά την ιστορική απόφαση ανακύπτουν μία σειρά από ερωτήματα για τη σημασία της, σε προσωπικό επίπεδο για τον Τραμπ, αλλά πρωτίστως σε πολιτικό επίπεδο. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το ερώτημα που θέτει και ο τίτλος.
Μπορεί να βρεθεί ο Τραμπ στη φυλακή;
Η απάντηση είναι αβέβαιη. Ο δικαστής Χουάν Μ. Μέρτσαν όρισε την ανακοίνωση της ποινής για τις 11 Ιουλίου, τέσσερις ημέρες πριν οι Ρεπουμπλικάνοι συνεδριάσουν για δώσουν και επίσημα το χρίσμα της υποψηφιότητας στον Τραμπ για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.
Η κατηγορία της παραποίησης επιχειρηματικών αρχείων είναι κακούργημα κατηγορίας Ε στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για τη χαμηλότερη κατηγορία κακουργημάτων στην πολιτεία. Τιμωρείται με έως και τέσσερα χρόνια φυλάκιση, αν και η τιμωρία θα εναπόκειται τελικά στον δικαστή και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτός θα θελήσει να στείλει έναν πρώην πρόεδρο (και υποψήφιο για επιστροφή στον Λευκό Οίκο) στη φυλακή. Ο εισαγγελέας του Μανχάταν, Άλβιν Μπραγκ, αρνήθηκε να πει εάν οι εισαγγελείς θα ζητήσουν ποινή φυλάκισης. Μία πιθανότητα είναι να του επιβληθεί απλώς πρόστιμο ή κοινωνική εργασία.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει το Associated Press, «δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό ο δικαστής μπορεί να συνυπολογίσει την πολιτική και υλικοτεχνική πολυπλοκότητα της φυλάκισης ενός πρώην προέδρου, που διεκδικεί εκ νέου τον Λευκό Οίκο. Και είναι πιθανό ο δικαστής να επιτρέψει στον Τραμπ να αποφύγει να εκτίσει οποιαδήποτε ποινή μέχρι να εξαντλήσει τις εφέσεις του». Εξάλλου υπάρχουν δύο τυπικά στοιχεία, που λειτουργούν υπέρ του: Η ηλικία του και το γεγονός ότι έχει λευκοί ποινικό μητρώο.
Να σημειωθεί ότι στις υπόλοιπες τρεις δίκες που έχει μπροστά του ο Τραμπ αντιμετωπίζει σαφώς πιο σοβαρή απειλή για ποινή φυλάκισης, εφόσον κριθεί ένοχος. Δεν είναι σαφές εάν οι δίκες αυτές θα διεξαχθούν πριν από τις κάλπες του Νοεμβρίου.
Ποια η διαδικασία για τις εφέσεις;
O Τραμπ, μπορεί να αμφισβητήσει την καταδίκη του σε δευτεροβάθμιο δικαστήριο της Νέας Υόρκης και πιθανώς στο ανώτατο δικαστήριο της πολιτείας.
Η υπεράσπιση κατηγόρησε τον δικαστή για μεροληψία, επικαλούμενη τη δουλειά της κόρης του ως επικεφαλής μιας εταιρείας της οποίας οι πελάτες ήταν ο Μπάιντεν, η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις και άλλοι Δημοκρατικοί. Ο δικαστής απέρριψε το αίτημα της υπεράσπισης να απομακρυνθεί από την υπόθεση, λέγοντας ότι ήταν σίγουρος για την «ικανότητά του να είναι δίκαιος και αμερόληπτος».
Οι δικηγόροι του Τραμπ μπορούν επίσης να αμφισβητήσουν κατόπιν έφεσης την απόφαση του δικαστή που περιορίζει την κατάθεση ενός πιθανού εμπειρογνώμονα υπεράσπισης. Η υπεράσπιση ήθελε να καλέσει τον Μπράντλεϊ Σμιθ, ο οποίος υπηρετούσε στην Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή, για να αντικρούσει τον ισχυρισμό της εισαγγελίας ότι οι πληρωμές χρημάτων σε πρόσωπα προκειμένου να σιωπήσουν για τη σχέση τους με τον Τραμπ ισοδυναμούσαν με παραβιάσεις της χρηματοδότησης της εκστρατείας.
Ο δικαστής έκρινε ότι μπορούσε να δώσει ένα γενικό υπόβαθρο, αλλά δεν μπορούσε να ερμηνεύσει πώς ισχύουν οι ομοσπονδιακοί νόμοι χρηματοδότησης της εκστρατείας στα γεγονότα της υπόθεσης Τραμπ ή να γνωμοδοτήσει για το εάν οι υποτιθέμενες ενέργειες του Τραμπ παραβιάζουν αυτούς τους νόμους.
Η υπεράσπιση μπορεί επίσης να υποστηρίξει ότι οι ένορκοι δεν έπρεπε να ακούσουν την παραστατική μαρτυρία της Ντάνιελς σχετικά με την υποτιθέμενη σεξουαλική της επαφή με τον Τραμπ το 2006, την οποία ο ίδιος αρνείται ότι συνέβη.
Η υπεράσπιση πίεσε ανεπιτυχώς για μια κακοδικία για τις ασαφείς λεπτομέρειες που οι εισαγγελείς απέσπασαν από την πρώην πορνοσταρ. Ο δικηγόρος υπεράσπισης Τοντ Μπλανς υποστήριξε ότι η περιγραφή της Ντάνιελς για μια «ανισορροπία εξουσίας με τον μεγαλύτερο, ψηλότερο Τραμπ», άφηνε υπόννοιες για βιασμό, άσχετες με τις υπό εξέταση κατηγορίες.
Πώς επηρεάζει η καταδίκη τις προεδρικές εκλογές
Η καταδίκη δεν εμποδίζει τον Τραμπ να συνεχίσει την εκστρατεία του ή να εκλεγεί πρόεδρος. Και μπορεί ακόμα να ψηφίσει και ο ίδιος στην πολιτεία καταγωγής του, τη Φλόριντα, εφόσον μένει εκτός φυλακής.
Η νύφη του Τραμπ, Λάρα Τραμπ, η οποία υπηρετεί ως συμπρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής των Ρεπουμπλικανών, είπε σε συνέντευξη στο Fox News Channel την Πέμπτη ότι αν υπάρξει ποινή για κατ’οίκον περιορισμό του πρώην προέδρου, εκείνος θα πραγματοποιήσει ψηφιακά τις προγραμματισμένες προεκλογικές ομιλίες του.
Σε μια βαθιά διχασμένη Αμερική, δεν είναι σαφές εάν η κάποτε αδιανόητη ποινική καταδίκη του Τραμπ θα έχει τον όποιο αντίκτυπο στις εκλογές. Μέχρι στιγμής εξάλλου οι διώξεις εναντίον του όχι μόνο δεν έπληξαν την υποστήριξη αυτόν, αλλά μάλλον τόνωσαν τη δημοτικότητά του. Φαίνεται ότι το αφήγημα για πολιτικά υποκινούμενο κυνήγι μαγισσών πείθει ένα σημαντικό ποσοστό της κοινής γνώμης. Ενδεικτική είναι η σημερινή ανάρτηση του Έλον Μασκ, με την οποία ο δισεκατομμυριούχος, σχολιάζει πως «σήμερα έγινε ζημιά στην εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην αμερικανική δικαιοσύνη». Από την πλευρά του και ο Ματέο Σαλβίνι σχολίασε πως ο Τραμπ είναι «θύμα της εργαλειοποίησης της Δικαιοσύνης» από τους πολιτικούς αντιπάλους του.
Δημοσκόποι και πολιτικοί αναλυτές στις ΗΠΑ φαίνεται να πιστεύουν ότι ο Τραμπ εξακολουθεί να έχει προβάδισμα έναντι του Τζο Μπάιντεν στην εκλογική μάχη. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του ABC News/Ipsos έδειξε ότι μόνο το 4% των υποστηρικτών του Τραμπ θα απέσυρε την υποστήριξή του εάν καταδικαστεί για κακούργημα.
