Ο πληθυσμός της Σερβίας είναι λιγότερος από το 1/3 του Πεκίνου. Και το εμπόριο της Κίνας με τη βαλκανική χώρα είναι μόλις το 1/40 εκείνου με τη Γερμανία, σύμφωνα με υπολογισμούς του Economist. Αλλά για τον Σι Τζινπίγνκ η Σερβία είναι σημαντική. Πολύ σημαντική.
Είναι ένας σπάνιος στενός φίλος σε μια ήπειρο όπου η επιφυλακτικότητα απέναντι στην Κίνα έχει γίνει ο κανόνας. Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμη. Η πρωτεύουσα της χώρας, το Βελιγράδι, γνώρισε μια κρίσιμη στιγμή για την κινεζική στάση απέναντι στη Δύση. Πριν από 25 χρόνια αμερικανικές βόμβες έπληξαν την κινεζική πρεσβεία εκεί σκοτώνοντας τρία άτομα.
Στην πρώτη επίσκεψή του στην Ευρώπη από το 2019, ο Σι είχε συνομιλίες με τον Εμμανουέλ Μακρόν, τον πρόεδρο της Γαλλίας, ελπίζοντας να πείσει τον ίδιο και τους συμμάχους του ότι η Κίνα και τα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας της είναι καλά για αυτούς. Στις 7 και 8 Μαΐου, στη Σερβία, ο Σι ήθελε να επισημάνει κάτι άλλο: ότι η διεθνής τάξη υπό την ηγεσία της Δύσης πρέπει να αναθεωρηθεί.
Ο κόσμος έχει αλλάξει δραματικά από την προηγούμενη επίσκεψη του Κινέζου προέδρου στην Ευρώπη. Μια πανδημία, δύο πόλεμοι, κρίση ασφαλείας και μία συμφωνία με τη Ρωσία για «συνεργασία χωρίς όρια». Επιπλέον υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, η Αμερική έχει εντείνει τον τεχνολογικό πόλεμο κατά του Πεκίνου, με στόχο να περιορίσει την πρόσβασή του σε μικροεπεξεργαστές αιχμής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρχίσει να μιλά για την ανάγκη να αντιμετωπιστούν πολιτικές της Κίνας, όπως το ντάμπινγκ.
«Πριν από 25 χρόνια, το ΝΑΤΟ βομβάρδισε βάναυσα την κινεζική πρεσβεία στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, σκοτώνοντας 3 Κινέζους δημοσιογράφους. Δεν πρέπει ποτέ να το ξεχάσουμε αυτό. Ο κινεζικός λαός εκτιμά την ειρήνη, αλλά δεν θα επιτρέψει ποτέ να επαναληφθεί μια ιστορική τραγωδία. Η φιλία μεταξύ Κίνας και Σερβίας είναι εμποτισμένη με το αίμα που έχυσαν από κοινού οι δύο λαοί» έγραψε ο Σι σε άρθρο του στην εφημερίδα «Πολίτικα» του Βελιγραδίου με αφορμή την επίσκεψη στη Σερβία.
Η συγγνώμη δεν αρκεί
Σημειώνεται ότι η Αμερική χαρακτηρίζει τον βομβαρδισμό λάθος, έχει ζητήσει επανειλημμένα συγγνώμη για αυτόν και έχει καταβάλει αποζημίωση. Ωστόσο οι περισσότεροι Κινέζοι δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι οι πύραυλοι ακριβείας της Αμερικής, έπληξαν λάθος στόχο, ως αποτέλεσμα ενός σφάλματος που προκλήθηκε από ξεπερασμένους χάρτες και ελαττωματικές βάσεις δεδομένων.
Ο Economist θυμίζει πως το 2016, την τελευταία φορά που ο Σι επισκέφτηκε το Βελιγράδι, απέτισε φόρο τιμής στους τρεις Κινέζους δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν εκεί. Έθεσε επίσης ένα θεμέλιο λίθο για ένα νέο κτίριο που θα στεγάσει ένα κινεζικό πολιτιστικό κέντρο – η πρεσβεία είχε μετακομίσει αλλού. Σήμερα το τεράστιο οκταώροφο οικοδόμημα, με ένα άγαλμα του Κομφούκιου μπροστά του, κάνει μια τολμηρή αρχιτεκτονική δήλωση της ήπιας δύναμης της Κίνας σε μια βαλκανική συνοικία.
