Ημέρα 213η στον πόλεμο στη Γάζα και τα μηνύματα που φτάνουν δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας: Μια εκεχειρία απομακρύνεται καθώς οι συνομιλίες στο Κάιρο δεν απέδωσαν ενώ την ίδια ώρα τρεις Ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι 11 τραυματίστηκαν σε επίθεση με ρουκέτες που εξαπέλυσε η Χαμάς από την περιοχή της Ράφα.
Η επίθεση αυτή αναμένεται να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις δυνάμεις εκείνες στο Ισραήλ που πιέζουν για εισβολή στην πόλη της Ράφα, όπου παραμένουν πάνω από ένα εκατομμύριο εκτοπισμένοι άμαχοι Παλαιστίνιοι.
Ο Ισραηλινός Στρατός πραγματοποίησε επίσης πλήγματα στη Ράφα ως απάντηση, καταστρέφοντας με πυραύλους ένα κτίριο που-σύμφωνα με τον IDF-χρησιμοποιούσε η Χαμάς, σκοτώνοντας επτά άτομα.
Την ίδια ώρα η απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης να κλείσει τα γραφεία του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera, προκάλεσε την αντίδραση του ΟΗΕ ως «πλήγμα στην ελευθερία του Τύπου», αλλά η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου υποστήριξε ότι ο αραβικός σταθμός αποτελεί «κίνδυνο για την κρατική ασφάλεια ως φερέφωνο της Χαμάς»
Πιο πολλά τα ερείπια απο την Ουκρανία
Την ίδια ώρα, τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι οι καταστροφές στη Λωρίδα της Γάζας είναι μεγαλύτερες από ό,τι στην Ουκρανία: επτά μήνες μετά την έναρξη του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, τα Ηνωμένα Έθνη υπολογίζουν την ποσότητα των ερειπίων σε 37 εκατομμύρια τόνους. «Υπάρχουν περισσότερα ερείπια στη Λωρίδα της Γάζας από ό,τι στην Ουκρανία», είπε ο Μούνγκο Μπιρτς, επικεφαλής της Υπηρεσίας Δράσης κατά των Ναρκών του ΟΗΕ (Unmas).
Για σύγκριση: Η Λωρίδα της Γάζας έχει μήκος μόλις 40 χιλιόμετρα και το μέτωπο στην Ουκρανία έχει μήκος σχεδόν 1.000 χιλιομέτρων
Βόμβες που δεν έχουν εκραγεί
Η τεράστια ποσότητα ερειπίων δεν είναι το μόνο πρόβλημα: Σύμφωνα με την Unmas, υπάρχουν πολλές βόμβες που δεν έχουν εκραγεί κάτω από τα ερείπια. «Τα πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί καθιστούν δύσκολη την εκκαθάριση των ερειπίων», είπε ο Μπιρτς. Οι γενικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 10 έως 15% των βλημάτων που εκτοξεύονται αποτυγχάνουν να εκραγούν, θέτοντας μακροπρόθεσμο κίνδυνο για τους αμάχους.
Ο αμίαντος κάνει επίσης την εκκαθάριση πιο περίπλοκη. «Υπολογίζουμε ότι υπάρχουν περισσότεροι από 800.000 τόνοι αμιάντου στα ερείπια», είπε ο Μπιρτς. Οι ορυκτές ίνες αμιάντου είναι καρκινογόνες και απαιτούνται ειδικές προφυλάξεις κατά τον χειρισμό τους.
Η υπηρεσία εκκαθάρισης ναρκών του ΟΗΕ ελπίζει ότι θα μπορέσει να εξουδετερώσει τους εκρηκτικούς μηχανισμούς στη Λωρίδα της Γάζας με τις δικές της ομάδες . «Αλλά είμαστε ακόμα στη φάση του σχεδιασμού», είπε ο Μπίρτς.
Η Unmas έχει ήδη λάβει πέντε εκατομμύρια δολάρια για την επιχείρηση.«Αλλά για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε το έργο τους επόμενους δώδεκα μήνες, χρειαζόμαστε άλλα 40 εκατομμύρια δολάρια για να καθαρίσουμε όλα τα ερείπια».
Διάφορες υπηρεσίες του ΟΗΕ συναντήθηκαν πριν από δύο εβδομάδες στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας Αμμάν για να σχεδιάσουν πώς μπορεί να «απελευθερωθεί» η Λωρίδα της Γάζας από τα τεράστια βουνά των ερειπίων. Το πρόγραμμα ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNDP) συντονίζει την επιχείρηση. «Το πρόβλημα είναι ότι η μάζα των συντριμμιών είναι άνευ προηγουμένου. Θα πρέπει να βρούμε νέες ιδέες για το πώς θα προχωρήσουμε στην απομάκρυνσης τους », είπε ο Μπιρτς.
Σύμφωνα με την Unmas, το 65% των κατεστραμμένων κτιρίων στη Λωρίδα της Γάζας είναι κατοικίες. Θα χρειαστούν 100 φορτηγά επί 14 χρόνια για να καθαρίσουν όλα τα συντρίμμια.
Ως τον επόμενο αιώνα η ανοικοδόμηση
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι η ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων σπιτιών μετά τον πόλεμο θα είναι εξίσου χρονοβόρα. Σύμφωνα με ειδικούς του ΟΗΕ, αυτό θα μπορούσε να διαρκέσει ως τον επόμενο αιώνα .
«Θα χρειαστούν περίπου 80 χρόνια για την ανοικοδόμηση όλων των ολοσχερώς κατεστραμμένων κατοικιών, εάν ο ρυθμός είναι συγκρίσιμος με προηγούμενες συγκρούσεις», σύμφωνα με έκθεση του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΗΕ.
Στην καλύτερη περίπτωση, εάν τα οικοδομικά υλικά παραδίδονταν πέντε φορές ταχύτερα από το έτος της κρίσης του 2021, η ανοικοδόμηση θα μπορούσε να ολοκληρωθεί έως το 2040. Η υπηρεσία του ΟΗΕ προειδοποιεί επίσης για περαιτέρω σοβαρές συνέπειες του πολέμου για τον πληθυσμό στο παλαιστινιακό έδαφος.
«Ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο ανθρώπινων απωλειών, καταστροφής και η απότομη αύξηση της φτώχειας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα πυροδοτήσει μια σοβαρή αναπτυξιακή κρίση που θέτει σε κίνδυνο το μέλλον των μελλοντικών γενεών », λέει ο επικεφαλής του UNDP, Ακίμ Στάινερ .
«Εάν ο πόλεμος, που μαίνεται για περίπου επτά μήνες, συνεχιστεί για άλλους δύο μήνες, το ποσοστό των ανθρώπων που πλήττονται από τη φτώχεια στη Λωρίδα της Γάζας θα αυξηθεί από 38,8% του πληθυσμού σε 60,7% . Αυτό θα ωθούσε μια μεγάλη μερίδα της μεσαίας τάξης κάτω από το όριο της φτώχειας».
Οι μάχες συνεχίζονται ακόμη και είναι δύσκολο για τους υπαλλήλους του ΟΗΕ να έχουν ακριβή εικόνα για την έκταση της καταστροφής και την ποσότητα των βομβών που δεν έχουν εκραγεί στη Λωρίδα της Γάζας.
Η πρόταση εκεχειρίας
Αυτό που προέχει πάντως τώρα είναι η επίτευξη μιας εκεχειρίας στη Γάζα.
Η πρόταση που είχαν υποβάλει οι Αιγύπτιοι μεσολαβητές στη Χαμάς ορίζει μια διαδικασία τριών σταδίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνει μια πρώτη φάση διάρκειας έως και 40 ημερών, κατά την οποία τουλάχιστον 33 από τους 128 ομήρους που κρατούνται στη Γάζα θα απελευθερωθούν, μαζί με μια απόσυρση του Ισραηλινού Στρατού από τμήματα της Λωρίδας. Η πρώτη φάση θα επέτρεπε την επιστροφή των Παλαιστινίων στη βόρεια Γάζα και την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων ασφαλείας σε αντάλλαγμα ομήρων.
Η πιθανή δεύτερη φάση θα διαρκέσει 42 ημέρες και προβλέπει την απελευθέρωση όλων των άλλων ομήρων. Η τρίτη και τελευταία φάση, κατά την οποία θα γίνει ανταλλαγή των νεκρών, θα διαρκέσει επίσης 42 ημέρες.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπό την πίεση των σκληροπυρηνικών στην κυβέρνησή του, δεν βλέπει πάντως να υπάρχουν πολλέα προσδοκίες για μια συμφωνία εκεχειρίας, χαρακτηρίζοντας τις βασικές απαιτήσεις της Χαμάς «ακραίες» – συμπεριλαμβανομένης της αποχώρησης των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και τον τερματισμό του πολέμου. «Αυτό θα ισοδυναμούσε με παράδοση μετά την καταστροφική επίθεση της τρομοκρατικής ομάδας στις 7 Οκτωβρίου που πυροδότησε τις μάχες», είπε ο Νετανιάχου.
