«Οι άνθρωποι που καταπιέζονται από τα απολυταρχικά καθεστώτα τώρα στρέφουν το βλέμμα στην Κωνσταντινούπολη» είπε ο Εκρέμ Ιμάμογλου στην επινίκια ομιλία του.
Αλλά είναι πρωτίστως η Δύση και οι δικοί της πολιτικοί που στρέφουν το βλέμμα στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας για να λάβουν πολύτιμα διδάγματα από την απροσδόκητα μεγάλη νίκη της αντιπολίτευσης και την πιο σκληρή ήττα για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από την άνοδό του στην εξουσία πριν από 22 χρόνια.
Μάθημα 1: «Είναι πάντα και η οικονομία, ανόητε»
Ο εκρηκτικός πληθωρισμός – ακόμη και μετά την δραματική αύξηση του κόστους δανεισμού, που βεβαίως ήρθε πολύ αργά – ο οποίος κατατρώει ταχύτατα τις όποιες αυξήσεις μισθών και παροχές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Όταν η τιμή στο ψωμί, το γάλα, τα όσπρια, τα ζυμαρικά κινείται συνεχώς ανοδικά (με ρυθμούς της τάξης του 70%) δεν είναι δυνατόν να μην το «πληρώσεις» κάποια στιγμή στην κάλπη. Ειδικά εάν όλα τα προηγούμενα χρόνια προσπαθούσες να πείσεις ότι έχει λογική να πολεμάς το τσουνάμι ακρίβειας και τη ραγδαία υποτίμηση της λίρας με… μείωση επιτοκίων και ξαφνικά δίνεις εντολή για επιστροφή στην «οικονομική ορθοδοξία».
Η στροφή σε συνετή δημοσιονομική και νομισματική πολιτική ήταν απολύτως αναγκαίο βήμα. Αλλά ακριβώς επειδή άργησε χαρακτηριστικά να έρθει, είναι τόσο απότομη, που «πονά» υπερβολικά τα τουρκικά νοικοκυριά.
Μάθημα 2: Αλλά δεν είναι ποτέ μόνο η οικονομία – Είναι και θέμα προσώπων
Η Τουρκία βίωνε οξύτατη οικονομική κρίση και πριν από 10 μήνες, όταν έλαβαν χώρες οι προεδρικές εκλογές. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να θριαμβεύσει.
Δεν είχε βεβαίως τότε αρχίσει να «σφίγγει» το ζωνάρι, αλλά τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα υπέφεραν. Γιατί λοιπόν δεν «μαύρισαν» τον πρόεδρο; Γιατί είναι σαφές πως όσα εγκώμια και εάν είχε ο ξένος Τύπος για τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, για την πλειονότητα των Τούρκων πολιτών ήταν «λίγος».
Δεν είναι πρόσωπο που ένωνε πραγματικά την αντιπολίτευση και σίγουρα δεν ήταν ο πολιτικός, που εμπνέει. Μάλιστα η υπερβολική προβολή του από τον διεθνή Τύπο ως του «αντι- σουλτάνου», του προσώπου που θα ανατρέψει τον Ερντογάν μάλλον κακό του έκανε, αφού φαινόταν να γίνεται υπόδειξη στους Τούρκους τι πρέπει να ψηφίσουν.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου από την άλλη είχε ήδη να επιδείξει μία δημιουργική θητεία στην Κωνσταντινούπολη. Είχε αποδείξει ότι είναι καλός στη διοίκηση και δεν στηρίχθηκε σε ιδεολογικές αντιπαραθέσεις. Και μπορεί ο ίδιος την Κυριακή να υπογράμμισε ότι το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών «σηματοδοτεί το τέλος της δημοκρατικής διάβρωσης στην Τουρκία», αλλά οι ψηφοφόροι μάλλον έκριναν ικανότητες ή επέλεξαν νέα, φρέσκα πρόσωπα σε 19 μεγάλους δήμους της χώρας, όπου χάρισαν τη νίκη στην αντιπολίτευση, παρά είχαν κατά νου την αντιπαράθεση περί δημοκρατίας και κράτους δικαίου.
Μάθημα 3: Η εμπειρία δεν φτάνει – Χρειάζεται και το χάρισμα
Αν και είναι πολύ νωρίς να «ξεγράψει» κανείς τον Ερντογάν, είναι σαφές πως ο Ιμάμογλου προβάλλει πλέον ως ένας ισχυρός αντίπαλος και θα είναι πιθανότατα αυτός που θα αναμετρηθεί με τον «σουλτάνο» στις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Μπορεί να μην έχει τα χρόνια του Κιλιτσντάρογλου στον πολιτικό στίβο, αλλά σίγουρα έχει περισσότερο χάρισμα, όπως παρατήρησε και η Washington Post. Είναι κάποιος με τον οποίο μπορεί να αισθανθεί σύνδεση ο μέσος Τούρκος και ταυτόχρονα να πείσει ότι μπορεί να ηγηθεί.
Συνολικά η νίκη της αντιπολίτευσης ήρθε χάρη σε μία νέα γενιά προσώπων που κατάφεραν να γοητεύσουν και να πείσουν το εκλογικό κοινό ότι κομίζουν κάτι το φρέσκο και δυναμικό.
