Τα κρατικά μέσα, ο Πεσκόφ, ο Μεντβέντεφ, η Ζαχάροβα, όλοι ξένοι ηγέτες – φίλοι και αντίπαλοι. Όλοι μίλησαν, όλοι εξέδωσαν ανακοινώσεις καταδίκης, τις ώρες που ακολούθησαν τη φριχτή τρομοκρατική επίθεση στο Crocus City Hall της Μόσχας, που άφησε πίσω της τουλάχιστον 137 νεκρούς.
Ο μόνος που είχε μείνει σιωπηλός απέναντι στη φρίκη και τον τρόμο ήταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Χρειάστηκε να περάσουν 19 ώρες για να σταθεί μπροστά σε μία κάμερα και να προβεί σε ένα σύντομο τηλεοπτικό διάγγελμα στο οποίο δεσμεύθηκε για τιμωρία των υπευθύνων, αλλά απέφυγε να πει ποιοι είναι αυτοί.
Τι (δεν) είπε στο διάγγελμα
Τι δεν απέφυγε; Να δείξει εμμέσως πλην σαφώς συμμετοχή του Κιέβου, υποστηρίζοντας ότι οι δράστες είχαν έτοιμο παράθυρο διαφυγής στην Ουκρανία.
Ούτε λέξη για το ISIS που ανέλαβε την ευθύνη. Καμία αναφορά στις προειδοποιήσεις από την αμερικανική πρεσβεία για επικείμενη επίθεση εξτρεμιστών, που όταν είχαν έλθει είχε απορρίψει ως «ανοιχτό εκβιασμό και προσπάθεια τρομοκράτησης της ρωσικής κοινωνίας».
Ένα σύντομο μήνυμα, που σηματοδότησε μάλλον την έναρξη μίας επιχείρησης επίρριψης της ευθύνης σε Ουκρανία και Δύση, κόντρα στα στοιχεία για τη δράση του ISIS, που δεν γνωρίζει από ανταγωνισμούς μεγάλων δυνάμεων, αλλά βλέπει τους πάντες ως εχθρούς.
Αν κάτι σχολιάστηκε περισσότερο από τα όσα είπε ο Ρώσος πρόεδρος ήταν το πόσο πολύ είχε τους πάντες σε αναμονή έως ότου να τα πει. Αλλά και αυτό δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει, παρατηρεί ο Economist.
«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ένας άνθρωπος που του αρέσουν οι νίκες. Κατά προτίμηση σκηνοθετημένες. Μια ισχυρή εκλογική νίκη ακολουθούμενη από μια συναρπαστική συναυλία. Μια συγκινητική ομιλία για την Ημέρα της Νίκης. Οκτώ γκολ σε ένα παιχνίδι χόκεϊ επί πάγου. Αντιμετωπίζει λιγότερο καλά τις απρογραμμάτιστες αναποδιές, προτιμώντας να εξαφανιστεί από τη σκηνή» σχολιάζει δηκτικά το βρετανικό περιοδικό.
Το 2000 εξαφανίστηκε μετά την τραγωδία του υποβρυχίου Κουρσκ. Το 2004 δεν εμφανίστηκε για πάνω από μία ημέρα μετά την επίθεση στο σχολείο του Μπεσλάν, κατά την οποία σκοτώθηκαν 186 παιδιά όμηροι. Πέρυσι, όταν ο Γεβγκένι Πριγκόζιν και οι μισθοφόροι της Wagner κατευθύνθηκαν προς τη Μόσχα, o Ρώσος πρόεδρος αρχικά δεν φαινόταν πουθενά. «Το γεγονός λοιπόν ότι χρειάστηκε να περάσουν 19 ώρες για να μιλήσει για την τεράστια αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών στο Crocus City Hall στη Μόσχα ήταν ένα οικείο μοτίβο» σημειώνει ο Economist.
Κόβοντας τα αυτιά των υπευθύνων (κυριολεκτικά και μεταφορικά)
Οι Ρώσοι κομάντος που κυνήγησαν στο δάσος, κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία και την Ουκρανία, έναν εκ των δραστών (σύμφωνα με βίντεο, η αυθεντικότητα του οποίου δεν έχει επιβεβαιωθεί), φέρεται να έκοψαν το αυτί του και να του το έδωσαν να το φάει. Η απίστευτης ωμότητας αυτή τιμωρία απέναντι βεβαίως σε έναν άνθρωπο, που φέρεται να είχε εκτελέσει εν ψυχρώ δεκάδες αθώους, δεν διέρρευσε τυχαία.
Βίντεο – ντοκουμέντο: Ρώσοι κομάντος κυνηγούν και συλλαμβάνουν δράστη του μακελειού
O Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, είχε ζητήσει την Παρασκευή να τους κυνηγήσουν και να τους σκοτώσουν. Σήμερα διεμήνυσε: «Θα πάρουμε εκδίκηση για τον κάθε ένα και για όλους (αυτούς που σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν). Και όσοι εμπλέκονται, ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής, τη θέση, την ιδιότητά τους, είναι πλέον ο κύριος και νόμιμος στόχος μας».
Το εναντίον ποιων θα πάρει εκδίκηση η Μόσχα θα το μάθουμε εν καιρώ. Προς το παρόν το Κρεμλίνο δεν μιλάει ξεκάθαρα για το ποιους θεωρεί υπεύθυνους. Ωστόσο σε ανάλογες κρίσεις του παρελθόντος ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν είχε απαντήσει όχι μόνο με αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας και παρακολούθησης, αλλά και με φίμωση κάθε φωνής αμφισβήτησης της εξουσίας του.
Μετά το μακελειό στη Μπεσλάν, είχε ακυρώσει ακόμη και τις τοπικές εκλογές. Και στην ανταρσία της Wagner, ενώ επήλθε φαινομενικά ένας «συμβιβασμός» με παρέμβαση Λουκασένκο, είχε γίνει σαφές από την πρώτη στιγμή πως ο Πριγκόζιν ήταν «ζωντανός – νεκρός». Τελικά δεν πέρασε πολύ καιρός πριν ανακοινωθεί ο θάνατός του σε συντριβή ελικοπτέρου.
Αλλά τα ερωτήματα επιμένουν
Η επίθεση σε κάθε περίπτωση συνιστά πλήγμα στη φήμη του κ. Πούτιν και των υπηρεσιών ασφαλείας από τις οποίες εξαρτάται. Οι 137 νεκροί και δεκάδες τραυματίες δεν θα ξεχαστούν εύκολα. Ούτε ο τρόπος με τον οποίο έχασαν τη ζωή τους. Δεν είναι μόνο εκείνοι που έπεσαν νεκροί από τα πυρά. Οι περισσότεροι υπέκυψαν λόγω της φωτιάς και της εισπνοής καπνού. Περισσότεροι από 200 άνθρωποι είχαν παγιδευτεί στην αίθουσα όταν κατέρρευσε μέρος της οροφής. Όταν οι διασώστες έφτασαν, βρήκαν 28 πτώματα σε μία μόνο τουαλέτα.
Πού ήταν η ασφάλεια; Γιατί σε μία τόσο μεγάλη συναυλία, σε έναν τεράστιο, λαμπερό χώρο, δεν υπήρχε αστυνομία; Είναι ερωτήματα που θέτουν και οι ίδιοι οι Ρώσοι πολίτες. Παραγωγός εκπομπής που είχε γυριστεί στο Crocus City Hall, δέκα ημέρες πριν από την επίθεση, είπε ότι εκείνο το βράδυ για την εκπομπή ήταν παρόντες 200 φρουροί. Και γιατί οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες απέτυχαν να δουν την επίθεση που ερχόταν – και για την οποία τους είχε προειδοποιήσει η αμερικανική πρεσβεία στη Μόσχα;
Δεν είναι μόνο η Ρωσία – O μακρύς κατάλογος των εχθρών του ISIS
Οι περισπασμοί εν καιρώ πολέμου
Η πιο πειστική εξήγηση είναι ότι μια ισλαμιστική τρομοκρατική ομάδα κεφαλαιοποίησε τους περισπασμούς της Ρωσίας εν καιρώ πολέμου, τις εθνοτικές εντάσεις και τις οικονομικές δυσκολίες. Ανεπίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η Ρωσία έχει έως και 8 εκατομμύρια μετανάστες μόνο από το Τατζικιστάν. Πληροφορίες του BBC θέλουν τους δράστες να ήταν από το Τατζικιστάν.
«Δεν είναι αυτή η σταθερότητα και η ασφάλεια για την οποία τόσοι πολλοί Ρώσοι ψήφισαν τον Πρόεδρο Πούτιν» σχολιάζει το CNN. Επί δεκαετίες ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου θεωρείται ηγέτης που μπορεί να εγγυηθεί την τάξη και την ασφάλεια σε αυτή την τεράστια, ταραγμένη χώρα. Αλλά η Ρωσία σήμερα φαίνεται πιο ανασφαλής και ασταθής από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στα 24 χρόνια της εξουσίας του Πούτιν.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που διανύει τώρα την τρίτη χρονιά του, στοίχισε ακριβά στους Ρώσους. Ο στρατός δεν δημοσιοποιεί στοιχεία για τα θύματα, αλλά οι αμερικανικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι περισσότεροι από 300.000 Ρώσοι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί.
Και το προφίλ του ισχυρού άνδρα που ξεθωριάζει
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Wall Street Journal επισημαίνει ότι το μακελειό στη Μόσχα υπονομεύει την προσεχτικά καλλιεργημένη εικόνα του ισχυρού άνδρα, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα του αυταρχικού κράτους που έχει χτίσει να εκπληρώσει την υπόσχεσή του για προστασία του ρωσικού λαού.
Είναι μια πρόκληση που έρχεται καθώς η Ρωσία διεξάγει έναν δαπανηρό πόλεμο φθοράς εναντίον της γειτονικής Ουκρανίας και αγωνίζεται να αποτρέψει τις ουκρανικές δυνάμεις από το να χτυπήσουν στόχους βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος. Αλλά η επιστροφή της ισλαμιστικής τρομοκρατίας συνιστά και πρόσθετη πρόκληση για το Κρεμλίνο. Γιατί;
Επειδή «έρχεται σε αντίθεση με το όραμα του κόσμου που παρουσιάζεται στη ρωσική προπαγάνδα – ότι η Ρωσία, σε μια συμμαχία με τις αναπτυσσόμενες χώρες και τον μουσουλμανικό κόσμο, διεξάγει έναν υπαρξιακό αγώνα ενάντια στην καθοδηγούμενη από τους Αμερικανούς Δύση».
