Το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) κάποτε είχε υπό τον έλεγχό του εδάφη έκτασης 88.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εκτεινόμενα από τη βορειανατολική Συρία έως και το βόρειο Ιράκ, επιβάλλοντας το βίαιο, σκοταδιστικό καθεστώς του σε τουλάχιστον 8 εκατομμύρια ανθρώπους.
Είχε εκδιωχθεί από το τελευταίο κομμάτι εδάφους, όπου δρούσε το 2019. Αλλά δεν εξαλείφθηκε ποτέ. Τώρα δηλώνει υπεύθυνο για τη φριχτή τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα, που άφησε πίσω της τουλάχιστον 115 νεκρούς.
Η ίδρυση και τα πιστεύω του
Το Ισλαμικό Κράτος εμφανίστηκε ως παρακλάδι της Αλ Κάιντα το 2014. Πήρε γρήγορα τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων του Ιράκ και της Συρίας, υψώνοντας τη μαύρη σημαία του και κηρύσσοντας τη δημιουργία ενός χαλιφάτου. Το αραβικό ακρωνύμιό του είναι το Daesh και έτσι είναι γνωστό στον αραβόφωνο κόσμο και στο Ισραήλ.
Αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από σουνίτες μαχητές από το Ιράκ και τη Συρία, αλλά έχει επίσης προσελκύσει χιλιάδες μαχητές από όλο τον μουσουλμανικό κόσμο και την Ευρώπη.
Οι διαβόητες τακτικές του – συμπεριλαμβανομένων πάσης φύσεως βασανιστηρίων, λιθοβολισμών, αποκεφαλισμών και αρπαγής ανθρώπων ως σκλάβων – είναι τόσο βάναυσες που κάποια στιγμή τις αποκήρυξε ακόμη και η Αλ Κάιντα.
Ο αρχικός στόχος του ιδρυτή του Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ήταν η ίδρυση ενός χαλιφάτου που επιβάλλει αυστηρά τη Σαρία και θα εκτείνεται σε όλο το Ιράκ και τη Συρία.Τον Ιούνιο του 2014, το ISIS είχε δημοσιεύσει ένα μανιφέστο που υποτίθεται ότι ανιχνεύει την καταγωγή του αλ Μπαγκντάντι απευθείας στον προφήτη Μωάμεθ.
Οι σημερινές του δυνάμεις
Πού βρίσκεται σήμερα και πόσο ισχυρό είναι; Πριν από έναν περίπου μήνα ο ΟΗΕ είχε υπογραμμίσει ότι η αντιμετώπιση της απειλής του ISIS πρέπει να συνιστά προτεραιότητα για τη διεθνή κοινότητα, αφού η τζιχαντιστική οργάνωση εξακολουθεί να στρατολογεί μέλη ανά τον κόσμο και να επεκτείνεται ταχύτατα, ειδικά στην Αφρική.
Και μόλις την περασμένη εβδομάδα οι ΗΠΑ προειδοποίησαν πως το Ισλαμικό Κράτος είναι μία επίμονη, σοβαρή απειλή.
Σύμφωνα με το BBC υπολογίζεται ότι πέρυσι είχε από 6.000 έως 10.000 μαχητές στη Συρία και το Ιράκ, όπου πραγματοποιεί συχνά επιθέσεις, στήνει ενέδρες και σκοτώνει ανθρώπους με παγιδευμένα με εκρηκτικά αυτοκίνητα.
Παράλληλα ειδικοί σε θέματα ισλαμιστικής τρομοκρατίας τονίζουν πως το ISIS έχει μαχητές του ή συνεργαζόμενες ομάδες σε πληθώρα εμπόλεμων ζωνών ανά τον πλανήτη.
Τι είναι το παρακλάδι ISIS- K
Το Islamic State – Khorasan (ISIS-K) που ανέλαβε την ευθύνη για το μακελειό στη Μόσχα, έχει ουσιαστικά την έδρα του στο Αφγανιστάν και πιστεύεται ότι έχει στις τάξεις του ρωσόφωνους μαχητές από την κεντρική Ασία. Tο Khorasan είναι παλιός όρος που αναφερόταν σε μία περιοχή, η οποία περιλαμβάνει τμήματα του Ιράν, του Τουρκμενιστάν και του Αφγανιστάν.
Το συγκεκριμένο παρακλάδι ιδρύθηκε στο ανατολικό Αφγανιστάν στα τέλη του 2014 και έχει μακρά ιστορία επιθέσεων εντός και εκτός Αφγανιστάν. Σχολεία και τζαμιά είναι μεταξύ των κλασικών στόχων του και ανάμεσα στα θύματά του είναι πολλά παιδιά.
Μακελειό στη Μόσχα: Τα όπλα, που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση (φωτογραφίες)
Όπως αναφέρουν σε ρεπορτάζ τους οι New York Times, τα ιδρυτικά μέλη του ISIS-K ήταν πρώην μέλη των Ταλιμπάν, που ασπάστηκαν μία ακόμη πιο βίαιη εκδοχή του Ισλάμ. Στα τέλη του 2021 πιστεύεται ότι είχαν απομείνει μόνο 2.000 μαχητές στο συγκεκριμένο παρακλάδι. Ωστόσο όταν οι Ταλιμπάν ανέκτησαν τον έλεγχο του Αφγανιστάν, άρχισε και πάλι να ισχυροποιείται.
Είμαστε λοιπόν σίγουροι ότι αυτό το παρακλάδι είναι πίσω από το μακελειό στη Μόσχα; Όχι απολύτως. Γιατί το ISIS και το ISIS – K έχουν και στο παρελθόν ισχυριστεί ότι βρίσκονταν πίσω από επιθέσεις, στις οποίες τελικά αποδείχθηκε ότι δεν είχαν καμία εμπλοκή. Ωστόσο αυτή τη φορά τον ισχυρισμό ότι οργάνωσε την επίθεση στη Μόσχα φαίνεται να στηρίζουν και στοιχεία των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
Το πρακτορείο ειδήσεων του ISIS, Amaq, έγραψε στο Tegram ότι οι μαχητές του ISIS- K σκότωσαν και τραυμάτισαν εκατοντάδες «προκαλώντας τεράστια καταστροφή πριν αποσυρθούν ασφαλείς στις βάσεις τους». Η αμερικανική πρεσβεία στη Ρωσία είχε προειδοποιήσει στις 8 Μαρτίου για «εξτρεμιστές» με άμεσα σχέδια για μία μεγάλη επίθεση σε χώρο όπου συγκεντρώνονται μεγάλη πλήθη. Οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες είχαν επίσης αποτρέψει σχεδιαζόμενη επίθεση του ISIS σε συναγωγή.
Τι έχει το ISIS – K εναντίον της Ρωσίας
Το Ισλαμικό Κράτος είναι σε τροχιά σύγκρουσης με τη Ρωσία και τον Βλαντίμιρ Πούτιν εδώ και χρόνια. Τα τελευταία δύο χρόνια ωστόσο φαίνεται να έχει αναπτύξει μία ιδιαίτερη εμμονή στο να εξαπολύει βολές κατά της «προπαγάνδας του Πούτιν», όπως εξηγεί στο ABC ο Κόλιν Κλαρκ, αναλυτής του ανεξάρτητου κέντρου ερευνών εξωτερικής πολιτικής, Soufan Center.
Ο Μάικλ Κάγκελμαν του του Wilson Center προσθέτει ότι το ISIS -K βλέπει τη Ρωσία ως χώρα που έχει «συνενοχή σε δράσεις που τακτικά καταπιέζουν τους Μουσουλμάνους». Έχει δε φροντίσει να στρατολογήσει εξτρεμιστές από όλη την Κεντρική Ασία που έχουν τη δική τους «βεντέτα» κατά της Μόσχας.
Η δράση της Ρωσίας στη Συρία είναι βεβαίως από τους βασικούς παράγοντες που την έχουν βάλει στο στόχαστρο του Ισλαμικού Κράτους.
Ο Πούτιν άλλαξε την πορεία του εμφυλίου στη Συρία, όταν παρενέβη το 2015 προς στήριξη του Μπασάρ αλ Άσαντ, που είχε απέναντί του όχι μόνο την αντιπολίτευση αλλά και το Ισλαμικό Κράτος. Ήδη από το 2013 το ISIS είχε καταλάβει σημαντικό τμήμα της Συρίας. Στο απόγειο της δράσης του ήλεγχε το 1/3 της χώρας και το 40% του Ιράκ. Στα τέλη του 2017 είχε χάσει το 95% των εδαφών του.
Το ιστορικό των επιθέσεων σε ρωσικούς στόχους
Το Ισλαμικό Κράτος έχει πραγματοποιήσει αρκετές επιθέσεις είτε μέσα στη Ρωσία είτε κατά ρωσικών στόχων σε άλλες χώρες, τα τελευταία 20 χρόνια. Κάποιες δεν ήταν απευθείας, αλλά μέσω της στήριξης Τσετσένων εξτρεμιστών.
Τον Οκτώβριο 2002 Τσετσένοι κρατούσαν 800 ανθρώπους ομήρους σε θέατρο της Μόσχας. Δύο ημέρες μετά οι ρωσικές ειδικές δυνάμεις εισέβαλαν στο κτίριο. 129 όμηροι και 41 Τσετσένοι τρομοκράτες έπεσαν νεκροί.
Τον Σεπτέμβριο του 2004, περίπου 30 Τσετσένοι εισέβαλαν σε σχολείο στη Μπεσλάν, στη νότια Ρωσία, και πήραν εκατοντάδες ομήρους. Η πολιορκία έληξε με λουτρό αίματος, δύο χρόνια αργότερα. Περισσότεροι από 330 άνθρωποι σκοτώθηκαν, οι μισοί εκ των οποίων ήταν παιδιά.
Τον Οκτώβριο 2015, μία βόμβα του Ισλαμικού Κράτους κατέρριψε ρωσικό επιβατικό σκάφος πάνω από την Αίγυπτο, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι 224 επιβάτες. Οι περισσότεροι ήταν Ρώσοι που επέστρεφαν από τις διακοπές τους στην Αίγυπτο. Η τρομοκρατική οργάνωση έχει επίσης αναλάβει την ευθύνη για πολλές επιθέσεις στον Καύκασο και άλλες ρωσικές περιοχές τα τελευταία χρόνια.
Τον Σεπτέμβριο του 2022 οι μαχητές του ISIS-K ανέλαβαν την ευθύνη για φονική βομβιστική επίθεση κατά της ρωσικής πρεσβείας στην Καμπούλ.
Με πληροφορίες από BBC, New York Times, ABC
