Με την Ευρώπη να αναζητά τρόπους να θωρακίσει την άμυνά της και με την επιθετικότητα της Ρωσίας να μην μειώνεται, η Δύση βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μεγάλο «πονοκέφαλο». Οι ένοπλες δυνάμεις να φυλλοροούν.
«Στις συνεδριάσεις του ΝΑΤΟ, εκτός από τα εξοπλιστικά, πλέον κουβεντιάζουμε για το πώς θα συγκρατήσουμε την φυγή των ένστολων», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων Σεμπαστιάν Λεκορνού τη Δευτέρα, επικαλούμενος το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Τέτοιες συζητήσεις διεξάγονται πλέον σε όλες τις πρωτεύουσες, σε όλες τις δημοκρατίες που διαθέτουν επαγγελματικούς στρατούς χωρίς υποχρεωτική θητεία», πρόσθεσε.
Για τις χώρες που βασίζονται σε επαγγελματικούς στρατούς, η πρόκληση είναι να καταστήσουν τις ένοπλες δυνάμεις ελκυστικές – κάτι που είναι δύσκολο να γίνει σε περιόδους χαμηλής ανεργίας, έντονου ανταγωνισμού από τον ιδιωτικό τομέα και ευρείας χρήσης της εξ αποστάσεως εργασίας, αναφέρει το Politico
Επαναφορά της υποχρεωτικής στράτευσης
Χώρες όπως η Κροατία σκέφτονται να επαναφέρουν την υποχρεωτική στράτευση. Άλλες, όπως η Δανία, σχεδιάζουν να την επεκτείνουν ώστε να συμπεριλάβει και γυναίκες. Η Γερμανία κατήργησε την επιστράτευση το 2011, αλλά με πολλούς στρατιωτικούς να βγαίνουν στην σύνταξη άνοιξε νέα συζήτηση για την επαναφορά της θητείας.
Δύο τάγματα πεζικού…μείον κάθε χρόνο
Στη Γαλλία, οι στρατιωτικοί παραμένουν στις ένοπλες δυνάμεις κατά μέσο όρο ένα χρόνο λιγότερο απ’ ό,τι παλαιότερα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει ετήσια υστέρηση στις στρατολογήσεις κατά 1.100 άτομα – που ισοδυναμεί με δύο τάγματα πεζικού – παρόλο που η κυβέρνηση ανέθεσε την ευθύνη στην ιδιωτική εταιρεία Capita.
Τα χρήματα παίζουν ρόλο στην παραμονή στο στράτευμα, αλλά όχι μόνο.
Ένα από τα μέτρα του γαλλικού σχεδίου είναι η ενίσχυση των συντάξεων με την ενσωμάτωση μπόνους ενώ αυξάνονται επίσης οι μισθοί. Ωστόσο, βασικό πρόβλημα είναι ότι οι συνθήκες υπηρεσίας δεν είναι τόσο ελκυστικές, με τις χρόνιες υπερωρίες και πολύμηνες απουσίες από το σπίτι.
Αυξήσεις μισθών κατά 20%
Στην Πολωνία, η νέα κυβέρνηση νωρίτερα φέτος ανακοίνωσε αυξήσεις μισθών κατά περίπου 20%, με τον ελάχιστο μηνιαίο μισθό για έναν στρατιώτη να αυξάνεται από 4.960 ζλότι (1.150 ευρώ) σε 6.000 ζλότι.
Να σημειωθεί ότι, σε απάντηση στην αυξανόμενη απειλή από τη Ρωσία, ο πολωνικός στρατός αυξήθηκε από 95.000 άνδρες το 2015, σε 215.000 φέτος
Βλέμματα προς την στράτευση γυναικών
Εντωμεταξύ, αυτήν την εβδομάδα, η Γερμανία, παρουσίασε ένα πρόγραμμα κινήτρων ώστε να πείσει τους ένστολους να παραμείνουν στο στράτευμα.
Το γεγονός ήρθε λίγες ημέρες μετά την ετήσια έκθεση που υποβλήθηκε στο γερμανικό κοινοβούλιο σύμφωνα με το οποίο περίπου 1.537 στρατιώτες εγκατέλειψαν την Bundeswehr το 2023.
Ήδη νομοθεσία που ψηφίστηκε πέρυσι επιδιώκει να καταστήσει τις συνθήκες εργασίας πιο ελκυστικές, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τη φροντίδα των παιδιών και της αύξησης των συντάξεων γήρατος.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών της χώρας για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας, η κυβέρνηση θέλει να ανεβάσει τον αριθμό των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων στους 203.000 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2030 – αλλά οι προσλήψεις γίνονται με βραδείς ρυθμούς.
Κατά την ειδική επίτροπο της Bundestag για τις ένοπλες δυνάμεις, Eva Högl, η επαναφορά κάποιας μορφής επιστράτευσης είναι ένας τρόπος για να αντιστραφούν τα πράγματα, αλλά η στράτευση των γυναικών είναι μια πιο προφανής κίνηση για να ανακοπεί η συρρικνωση του στρατεύματος.
Ο Γερμανός υπ. Άμυνας Μπόρις Πιστόριους βλέπει καλά επιχειρήματα προς την κατεύθυνση της επαναφοράς της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, η οποία καταργήθηκε το 2011.
50 δισ. ευρώ για αποκατάσταση των στρατώνων
Ωστόσο πρόβλημα δημιουργούν και οι σημαντικές ελλείψεις σε βασικές υποδομές. «Όταν επισκέπτομαι τα στρατεύματα, δεν ακούω πλέον ότι λείπουν κράνη και προστατευτικά γιλέκα – αλλά ντουλάπια», έγραψε η Högl.
Η αποκατάσταση των στρατώνων και των στρατιωτικών εγκαταστάσεων θα κοστίσει περίπου 50 δισεκατομμύρια ευρώ – ποσό που αντιστοιχεί στο μισό του συνολικού ειδικού ταμείου που δημιούργησε η κυβέρνηση για την αναβάθμιση των στρατιωτικών της δυνάμεων στον απόηχο της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Και πάλι, «τα 100 δισεκατομμύρια που επενδύθηκαν για την ενίσχυση του γερμανικού στρατού (Μπούντεσβερ) δεν είναι αρκετά», σύμφωνα με τον γενικό επιθεωρητή των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων Άλφονς Μάις.
«Βλέπω ότι υπάρχει μεγάλη πίεση να προχωρήσουμε με μεγάλη ταχύτητα στην αγορά εξοπλισμών. Δεν έχουμε παραδώσει ακόμη άρματα μάχης Leopard (στην Ουκρανία) και ήδη εξετάζουμε ορθώς πώς θα τα αντικαταστήσουμε» δήλωσε.
Επιμέλεια: Κατερίνα Άτση
