Ο πρώην επικεφαλής της Σιν Μπετ, της εσωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ, Αμί Αγιαλόν, δεν πιστεύει ότι η Χαμάς μπορεί να ηττηθεί στρατιωτικά. Σε συνέντευξή του στη γερμανική FAZ, τονίζει ότι αν και η Χαμάς δεν είναι ο πιο δυνατός παίκτης σε αυτή την αναμέτρηση, «είναι πολύ πιο έξυπνη από εμάς. Έχει διατυπώσει μάλιστα τη στρατηγική της σε έναν από τους ιστοτόπους της: Στόχος της Χαμάς είναι να παρασυρθεί ο ισραηλινός στρατός στις πόλεις – έτσι ώστε οι στρατιώτες εκεί να σκοτώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες. Μετά από αυτό, η “αραβική οδός” και η διεθνής κοινότητα θα πάρουν το μέρος τους. Και εμείς οι Ισραηλινοί ακολουθούμε αυτή τη στρατηγική μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια», τονίζει ο Αγιαλόν.
Επικεφαλής της εσωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, ο Αμί Αγιαλόν θεωρήθηκε ήρωας πολέμου στο Ισραήλ από νεαρή ηλικία, αφού συμμετείχε σε επιχείρηση καταδρομέων εναντίον αιγυπτιακής στρατιωτικής θέσης στον Κόλπο του Σουέζ το 1969. Έγινε διοικητής του Πολεμικού Ναυτικού και ηγήθηκε της Σιν Μπετ από το 1995 έως το 2000.
«Όλοι πρέπει να αναρωτηθούμε αν κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να αποτρέψουμε την 7η Οκτωβρίου. Πάνω απ’ όλα όμως η κυβέρνηση ήταν τυφλή. Δύο εβδομάδες πριν από εκείνο το Ματωμένο Σάββατο, ήμουν σε ένα talk show. Είπα: Η κυβέρνηση μάς οδηγεί σε μια καταστροφή, θα υπάρξει κύμα βίας. Δεν μπορώ να πω πότε θα συμβεί αυτό, δεν μπορώ να πω πώς θα μοιάζει – εάν θα είναι μια μαζική τρομοκρατική ενέργεια ή παρόμοια με μια ιντιφάντα».
Το Ισραήλ έχει αποτύχει σε τρία επίπεδα», λέει ο Αγιαλόν: Σε πολιτικό επίπεδο, προσπαθήσαμε για την ειρήνη, αλλά αυτό δεν πέτυχε. Δεν υπάρχει κανένας με τον οποίο μπορούμε να μιλήσουμε και δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο μπορούμε να μιλήσουμε. Πρέπει λοιπόν να “διαχειριστούμε” τη σύγκρουση. Η διαχείριση περιελάμβανε τη διατήρηση του πολιτικού διχασμού μεταξύ των Παλαιστινίων. Μια κατάσταση στην οποία η Χαμάς ήλεγχε τη Λωρίδα της Γάζας και η Αυτόνομη Αρχή τη Δυτική Όχθη ήταν τέλεια για εμάς – επομένως μπορούσαμε να βασιστούμε στο γεγονός ότι δεν υπήρχε κανένα σημείο επαφής. Αλλά αυτό μας οδήγησε στην αύξηση της στήριξη προς τη Χαμάς. Αν και είναι μια ριζοσπαστική, μαχητική οργάνωση που θέλει να δημιουργήσει ένα παλαιστινιακό κράτος “από τον Ιορδάνη ποταμό μέχρι τη θάλασσα”.
Αλλά και στο επίπεδο υπηρεσιών Πληροφοριών, πείσαμε τους εαυτούς μας ότι μπορούσαμε να ελέγξουμε πόσο ψηλά ανέβαιναν οι φλόγες. Με εξέπληξε πραγματικά πόσο πολύ η Σιν Μπετ και η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών δεν κατανοούσαν την ιδεολογία της Χαμάς. Υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ μας και αυτών: δίνουμε προσοχή στο υλικό ενώ εκείνοι στο λογισμικό. Μετά από κάθε ανταλλαγή χτυπημάτων, μετρούσαμε: Πόσες στρατιωτικές εγκαταστάσεις καταστρέψαμε; Πόσοι μαχητές σκοτώθηκαν; Και τότε συνήθως καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι η Χαμάς γνώρισε μια τεράστια ήττα. Από στρατιωτική άποψη αυτό ήταν αλήθεια. Αλλά δεν την ένοιαζε τη Χαμάς. Γιατί αυτό που μετρούσε είναι η συναίνεση του κόσμου στον λεγόμενο “αραβικό δρόμο”. Απλώς πρέπει να κοιτάξετε τις δημοσκοπήσεις: μετά από κάθε πόλεμο έχει αυξηθεί η υποστήριξη στη Χαμάς. Στα μάτια των Παλαιστινίων, η Χαμάς ήταν η μόνη οργάνωση που εξακολουθούσε να αγωνίζεται για την ελευθερία τους. Τελικά, βοηθήσαμε στην αύξηση της δημοτικότητας και της πολιτικής ισχύος της Χαμάς, αποδυναμώνοντας παράλληλα την Παλαιστινιακή Αρχή».
Το τρίτο επίπεδο
Αλλά και στο στρατιωτικό επίπεδο, ενώ είχαμε δει τις ασκήσεις της Χαμάς και ακούσαμε τις ομιλίες τους. Τα ξέραμε όλα. Αλλά ο “φακός” μέσα από τον οποίο τα κοιτάζαμε μας έλεγε: Δεν θα επιτεθούν, γιατί ξέρουν ποια θα είναι η απάντηση του Ισραήλ. Δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τη θέση τους ως κυβέρνηση στη Λωρίδα της Γάζας. Για τον λόγο αυτόν είχαμε μεταφέρει πολλές μάχιμες μονάδες αλλού. Οι επιτιθέμενοι έμειναν έκπληκτοι στις 7 Οκτωβρίου που συνάντησαν τόσο μικρή αντίσταση… Το θέμα δεν είναι να σκοτώσεις όσο το δυνατόν περισσότερους μαχητές, αλλά να κατανοήσεις τη στρατηγική και να κάνεις τα πάντα για να αποτύχει».
Ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει
«Ο πόλεμος που κάνουμε είναι πολύ προβληματικός», λέει ο Αμί Αγιαλόν. «Από τη μια είναι ένας δίκαιος πόλεμος. Μας επιτέθηκαν στις 7 Οκτωβρίου. Γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι σφαγιάστηκαν και βιάστηκαν. Διεξάγουμε αμυντικό πόλεμο εναντίον τους. Αλλά κάθε πόλεμος πρέπει να τελειώσει κάποια στιγμή, και αυτό απαιτεί έναν ξεκάθαρο πολιτικό στόχο. Αλλά αυτό ακριβώς αρνείται να κάνει η κυβέρνηση – υπήρξε ακόμη και απόφαση του υπουργικού συμβουλίου να μην ασχοληθεί με την “επόμενη μέρα”! Και γιατί; Γιατί αλλιώς ο συνασπισμός θα κατέρρεε. Εάν ένας πόλεμος δεν εξυπηρετεί έναν πολιτικό στόχο, τότε διατρέχει τον κίνδυνο να γίνει αυτοσκοπός. Και ταυτόχρονα κινδυνεύουμε να βυθιστούμε στην κινούμενη άμμο της Γάζας…».
Ποια θα ήταν η λύση;
«Ο πόλεμος στο πεδίο της μάχης είναι σημαντικός, αλλά πιο σημαντικός είναι ο πόλεμος των ιδεών. Μια ιδεολογία δεν μπορεί να καταστραφεί με στρατιωτικά μέσα. Μερικές φορές συμβαίνει και το αντίστροφο: όσο περισσότερη βία χρησιμοποιείται, τόσο ισχυρότερη γίνεται η ιδεολογία. Αυτό ακριβώς συμβαίνει εδώ αυτή τη στιγμή.
Αν θέλουμε να νικήσουμε μια ιδεολογία, πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με μια καλύτερη ιδεολογία. Και στην περίπτωση της Χαμάς, αυτό θα ήταν ένας πολιτικός ορίζοντας. Ειρήνη, το τέλος της κατοχής – όπως κι αν το αποκαλείς. Το Ισραήλ θα πρέπει να ανακοινώσει αύριο: Δεν είμαστε σε πόλεμο εναντίον των Παλαιστινίων, μόνο εναντίον της Χαμάς. Δεν θα μιλήσουμε μαζί τους, γιατί δεν μας αναγνωρίζουν, αλλά με όλους τους άλλους θα διαπραγματευτούμε δύο κράτη με βάση την Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία του 2002. Αυτό θα ήταν καταστροφή για τη Χαμάς.
Η πλειοψηφία των Παλαιστινίων υποστηρίζει την έννοια των δύο κρατών. Και οι δύο, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, έχουμε μειονότητες περίπου 15% που είναι ριζοσπάστες μεσσιανιστές. Το τραγικό είναι ότι αυτές οι δύο μειονότητες ελέγχουν την πολιτική. Δεν έχουμε πολεμήσει επαρκώς τους δικούς μας τρομοκράτες και δεν έχουν πολεμήσει τους δικούς τους. Αυτό είναι το μάθημα της ιστορίας της περιοχής μετά τις Συμφωνίες του Όσλο.
Για να φέρουμε πίσω τους ομήρους θα ήμουν πρόθυμος να απελευθερώσω όλους τους παλαιστίνιους κρατούμενους 6.000-7.000. Θέλω να τελειώσω τον πόλεμο. Γιατί βυθιζόμαστε στην κινούμενη άμμο της Γάζας. Και μετά νικάμε τη Χαμάς, με τη βοήθεια της ιδεολογίας και της διπλωματίας.
Και ξέρετε γιατί είναι τόσο σημαντικό για μένα; Γιατί η λύση δύο κρατών δεν είναι δώρο για τους Παλαιστίνιους. Αλλά πρόκειται για την επιβίωση του Ισραήλ ως εβραϊκής δημοκρατίας».