Στις αρχές του 2022, μια σειρά ανεξήγητων εκρήξεων στην αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας, της Υπερδνειστερίας προκάλεσαν τις πρώτες υποψίες ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε πολεμικά σχέδια για την Ουκρανία.
Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, η Υπερδνειστερία έχει σημάνει νέο συναγερμό, με την έκκλησή της προς τη Ρωσία για προστασία από αυτό που αποκαλεί οικονομικό στραγγαλισμό εναντίον της, από τη φιλοδυτική κυβέρνηση της Μολδαβίας.
Όποιος πιστεύει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα σταματήσει μετά την κατάληψη του Κιέβου, θα πρέπει να δει τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών μεταξύ Μολδαβίας και Υπερδνειστερίας
Με ψήφισμα που ενέκριναν οι βουλευτές της επικράτειας στο πλαίσιο έκτακτου συνεδρίου, ζητούν από τη Μόσχα να «εφαρμόσει μέτρα για την προστασία της Υπερδνειστερίας», όπου ζουν «περισσότεροι από 220.000 Ρώσοι πολίτες», λόγω της «εντεινόμενης πίεσης από τη Μολδαβία».
Η χρήση της «κατάλληλης» λέξης
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου σημειώνει ότι «οι αξιωματούχοι της Υπερδνειστερίας χρησιμοποίησαν στην έκκλησή τους προς την Μόσχα, τη λέξη “zashchita”, μια λέξη που σημαίνει τόσο “άμυνα” όσο και “προστασία”. Πιθανόν, για να θέσουν τις προϋποθέσεις ώστε το Κρεμλίνο να ερμηνεύσει την «άμυνα» με τη στρατιωτική έννοια, αν το επιλέξει».
Αυτό άλλωστε είναι βασική επίκληση στο ρωσικό εγχειρίδιο για τη δικαιολόγηση της επέμβασης σε μια γειτονική χώρα: «Ενθαρρύνετε τους αυτονομιστές να επικαλεστούν διακρίσεις και να ζητήσουν ρωσική βοήθεια».
Η μόνη προστασία της Μολδαβίας είναι η Ουκρανία, η οποία εμπόδισε τους Ρώσους να προχωρήσουν δυτικά της Χερσώνας και απώθησε το ρωσικό ναυτικό πίσω στη Μαύρη Θάλασσα. Αυτό έχει θωρακίσει τη Μολδαβία προς το παρόν, από την επικείμενη απειλή μιας ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης.
Μια λωρίδα που δεν ξέχασε την ΕΣΣΔ
Η Υπερδνειστερία, με «πρωτεύουσα» το Τιράσπολ, θυμίζει ένα γιγαντιαίο υπαίθριο σοβιετικό μουσείο, με μνημεία του Λένιν, κόκκινες σημαίες και σύμβολα του σφυροδρέπανου παντού.
Πρόκειται για μία λεπτή λωρίδα γης – μόλις 4.160 τετραγωνικά χιλιόμετρα ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Μολδαβία. Ακόμη και πριν από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, η Υπερδνειστερία ήθελε να παραμείνει μέρος της ετοιμοθάνατης συνομοσπονδίας ως δική της δημοκρατία. Έτσι κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Μολδαβία το 1990, μια κίνηση που δεν αναγνωρίστηκε από την ΕΣΣΔ εκείνη την εποχή.
Το 1992, πολέμησε με τη Μολδαβία, η οποία είχε ανακοινώσει την απόσχισή της τον προηγούμενο χρόνο. Κανένα μέλος των Ηνωμένων Εθνών δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Υπερδνειστερίας, ούτε καν η Ρωσία.
Τα ρωσικά στρατεύματα ωστόσο βρίσκονται στην περιοχή από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, με κύρια καθήκοντά τους, σύμφωνα με τη Μόσχα, να είναι η διατήρηση της ειρήνης και η προστασία των αποθηκών πυρομαχικών.
Η αιτία για την «ύποπτη» έκκληση
Τι οδήγησε όμως στην έκκληση αυτή τη φορά; Από την 1η Ιανουαρίου, οι εταιρείες στην Υπερδνειστερία πρέπει να καταβάλλουν τελωνειακούς δασμούς όταν εξάγουν αγαθά στην Μολδαβία. Είναι μέρος μιας σειράς μέτρων που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Κισινάου σε μια προσπάθεια να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο και να βάλει φρένο στις παράνομες συναλλαγές.
Βρώμικες bussiness
Για όσους γνωρίζουν, η περιοχή θα μπορούσε να περιγραφεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ως οι εκτενείς εγκαταστάσεις μιας στρατιωτικής αποθήκης που διοικείται από μια μικρή ομάδα πρώην αξιωματικών της KGB, οι οποίοι πιθανότατα εργάζονται επίσης για την GRU, τη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσίας.
Υπό το προκάλυμμα της Sheriff, μιας γιγαντιαίας εταιρείας επενδύσεων, ασκούν εκτεταμένο λαθρεμπόριο, ξεπλένουν χρήμα και ουσιαστικά ελέγχουν όλες τις οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή.
Μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, οι ουκρανικές αρχές έκλεισαν τα σύνορα της χώρας με την Υπερδνειστερία για να αποτρέψουν τυχόν πράξεις δολιοφθοράς ή επιθέσεις Ρώσων στρατιωτών από εκεί, στο πολύ κοντινό λιμάνι της Οδησσού και τη γύρω περιοχή.
Ως αποτέλεσμα, ο ρόλος της Υπερδνειστερίας ως κόμβου για το λαθρεμπόριο και το ξέπλυμα χρήματος έχει μειωθεί δραστικά.
…κι έτσι φτάσαμε ξανά στην «γενοκτονία»
Κάθε φορά λοιπον,που απειλούνται οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις, ο πρόεδρος της Υπερδνειστερίας κάνει λόγο για «γενοκτονία» και το Ανώτατο Συμβούλιο της περιοχής ή άλλα φόρουμ ζητούν από τη Μόσχα βοήθεια, προστασία ή ένταξη στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, η απειλή ενός θερμού πολέμου σε μια κατά τα άλλα παγωμένη σύγκρουση αυξάνεται.
Η πρόσφατη προσφυγή για βοήθεια στην Μόσχα, έγινε μόλις μία ημέρα πριν από την ετήσια ομιλία του Βλαντίμιρ Πούτιν προς το έθνος. Και πολλοί φοβήθηκαν ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα χρησιμοποιούσε την έκκληση ως πρόσχημα για να ανακοινώσει κάποιου είδους στρατιωτική επέμβαση στη Μολδαβία ή την προσάρτηση της δημοκρατίας.
Ο Πούτιν δεν έκανε καμία απολύτως αναφορά. Ωστόσο πολλοί εκτιμούν ότι η Ρωσία θα επιτεθεί, υπό τις κατάλληλες συνθήκες.
Η μεγαλύτερη αποθήκη πυρομαχικών της Ευρώπης
Να σημειωθεί ότι η Μόσχα έχει περίπου 1.500- 2.000 στρατιώτες στη χώρα εκτός από τις ένοπλες δυνάμεις της Υπερδνειστερίας. Μαζί, είναι πιθανώς πολύ ισχυρότεροι από τον μικρό, πολύ άσχημα εξοπλισμένο στρατό των 5.000 ατόμων της Μολδαβίας.
Επιπλέον, κοντά στο χωριό Cobasna στη βόρεια Υπερδνειστερία βρίσκεται η μεγαλύτερη αποθήκη πυρομαχικών της Ευρώπης, η οποία φιλοξενεί περίπου 20.000 τόνους πυρομαχικών και εξοπλισμού της σοβιετικής εποχής. Εάν η Ρωσία καταφέρει να προχωρήσει στην περιοχή της Οδησσού, θα μπορούσε να προαναγγέλλει την έναρξη μιας εισβολής στη Μολδαβία.