«Οι στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας», τόνισε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν στην ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους.
Με φόντο την ομιλία του και με τις συχνές πυρηνικές απειλές που έχουν εκτοξεύσει κατά καιρούς στελέχη της κυβέρνησής του, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ρωσικά στρατιωτικά αρχεία που διέρρευσαν, και αποκαλύπτουν την «βίβλο» με τα κριτήρια που θα έδιναν πάτημα στην Μόσχα να ξεκινήσει πυρηνική επίθεση.
Πρόκειται για 29 απόρρητα αρχεία που συντάχθηκαν μεταξύ 2008 και 2014, και έχουν στην διάθεση τους οι Fiancial Times
Στα έγγραφα, καθορίζεται το «κατώφλι» για χρήση πυρηνικών όπλων, εάν το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν μπορεί να επιτευχθεί με συμβατικά μέσα», σύμφωνα με τους ειδικούς.
Τα τακτικά πυρηνικά όπλα της Ρωσίας, τα οποία μπορούν να εξαπολυθούν με πυραύλους από ξηράς, θαλάσσης ή αέρος, έχουν σχεδιαστεί για περιορισμένη χρήση στο πεδίο μάχης στην Ευρώπη και την Ασία, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα «στρατηγικά» όπλα που προορίζονται να στοχεύουν τις ΗΠΑ.
Οι σύγχρονες τακτικές κεφαλές μπορούν ακόμα να απελευθερώσουν πολύ περισσότερη ενέργεια από τα όπλα που έπεσαν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα το 1945.
«Λυκοφιλία» με την Κίνα
Τα αμυντικά σχέδια αποκαλύπτουν την βαθιά καχυποψία έναντι της Κίνας, καθώς περιλαμβάνουν άσκηση, με υποθετικό σενάριο επίθεση από την Κίνα, και την Μόσχα να απαντά με πυρηνικό πλήγμα.
Παρότι η Ρωσία έχει έρθει πιο κοντά με το Πεκίνο, και έχει μετακινήσει τις δυνάμεις της προς την Ουκρανία, συνεχίζει να ενισχύει την ανατολική άμυνά της. « Η Ρωσία συνεχίζει να ενισχύει και να εκπαιδεύει το στρατιωτικό προσωπικό στους πυραύλους με πυρηνικές δυνατότητες στην Άπω Ανατολή, κοντά στα σύνορά της με την Κίνα», δήλωσε ο William Alberque, διευθυντής στρατηγικής, τεχνολογίας και ελέγχου των εξοπλισμών στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
«Πολλά από αυτά τα συστήματα έχουν βεληνεκές μόνο μέχρι την Κίνα».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας διέψευσε ότι συντρέχουν λόγοι να την υποπτεύεται η Μόσχα. «Η Συνθήκη Καλής Γειτονίας, Φιλίας και Συνεργασίας μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας έχει επικυρώσει την την αιώνια φιλία και τη μη εχθρότητα μεταξύ των δύο χωρών», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου. «Η “θεωρία της απειλής” δεν έχει καμία θέση στις σχέσεις Κίνας και Ρωσία».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Alberque η Ρωσία πιθανότατα ανησυχεί ότι η Κίνα μπορεί να επιδιώξει να εκμεταλλευτεί τη διάσπαση της Μόσχας προς το Ουκρανικό μέτωπο «για να απωθήσει τους Ρώσους από την Κεντρική Ασία».
Ο Alberque, ο οποίος εργάστηκε για το ΝΑΤΟ και το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ σε θέματα ελέγχου των εξοπλισμών, αναφέρθηκε στα παραδείγματα των ρωσικών ασκήσεων που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο του περασμένου έτους με τη χρήση πυραύλων Iskander με πυρηνικές δυνατότητες, σε δύο περιοχές που συνορεύουν με την Κίνα.
Πούτιν: Οι στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας
Το «κρίσιμο όριο»
Τα έγγραφα καθοδηγούν αξιωματούχους του στρατού, αναλύοντας το «κρίσιμο όριο» που θα οδηγούσε σε πιθανή πυρηνική επίθεση.
Απόβαση του εχθρού σε ρωσικό έδαφος και η «αμετάκλητη αποτυχία» των Ρωσικών δυνάμεων να την αποκρούσουν, είναι βασική αιτία για χρήση πυρηνικών.
Άλλες πιθανές αιτίες για επίθεση περιλαμβάνουν την καταστροφή:
-του 20% των στρατηγικών βαλλιστικών πυραύλων της Ρωσίας
-του 30% των πυρηνοκίνητων επιθετικών υποβρυχίων της
-τριών ή περισσότερων καταδρομικών
-τριών αεροδρομίων, ή
– ταυτόχρονο χτύπημα σε βασικά, αλλά και εφεδρικά παράκτια κέντρα επιχειρήσεων.
Το υλικό αποσκοπεί στην εκπαίδευση των ρωσικών μονάδων αλλά όχι στη θέσπιση κανόνων για τη χρήση πυρηνικών, δήλωσε και ο Jack Watling, ανώτερος ερευνητής για τον χερσαίο πόλεμο στο Royal United Services Institute, .
«Σε αυτό το στάδιο, η απαίτηση είναι οι μονάδες να είναι σε ετοιμότητα – κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης – για την χρήση πυρηνικών. Ωστόσο η τελική απόφαση θα είναι πολιτική» σύμφωνα με τον ίδιο.
Τα όρια του Πούτιν
Ο Πούτιν δήλωσε πέρυσι ότι το ρωσικό πυρηνικό δόγμα βάζει δύο όρια για τη χρήση πυρηνικών όπλων:
-αντίποινα σε ένα πρώτο πυρηνικό χτύπημα από εχθρό και
-την απειλή της «ίδιας της ύπαρξης της Ρωσίας ως κράτους, ακόμη και αν χρησιμοποιηθούν συμβατικά όπλα»
Ωστόσο ο Ρώσος πρόεδρος διευκρίνισε δεν θεωρεί κανένα από τα δύο σενάρια πιθανά, και απέρριψε τις δημόσιες εκκλήσεις των σκληροπυρηνικών να «ανοίξει» την ομπρέλα των κριτηρίων.
«Κλιμάκωση για την αποκλιμάκωση»
Ενώ ο πρόεδρος της Ρωσίας έχει την αποκλειστική εξουσία να εξαπολύσει πυρηνικό πλήγμα, το χαμηλό όριο για την πυρηνική επίθεση που ορίζεται στα έγγραφα είναι σύμφωνο με το δόγμα που δυτικοί παρατηρητές ονομάζουν «κλιμάκωση για την αποκλιμάκωση».
Σύμφωνα με αυτή τη στρατηγική, ένα τακτικό πυρηνικό όπλο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αποτραπεί η εμπλοκή της Ρωσίας σε έναν εκτεταμένο πόλεμο, ιδίως σε έναν πόλεμο στον οποίο θα μπορούσαν να επέμβουν οι ΗΠΑ.
Χρησιμοποιώντας αυτό που αποκαλεί “πρόκληση φόβου”, η Μόσχα θα προσπαθούσε να τερματίσει τη σύγκρουση με τους δικούς της όρους, τρομοκρατώντας τον αντίπαλο της χώρας με την πρόωρη χρήση ενός μικρού πυρηνικού όπλου – ή εξασφαλίζοντας μια διευθέτηση μέσω της απειλής να το πράξει.
Επιμέλεια: Κατερίνα Άτση