«Η μελέτη της Τορά είναι η δουλειά τους» και ως εκ τούτου απαλλάσσονται από την στρατιωτική θητεία, γεγονός όμως που δεν πείθει πολλούς ισραηλινούς. Περίπου 300.000 άνδρες και γυναίκες έσπευσαν άμεσα στις μονάδες τους, την 7η Οκτωβρίου, όταν η Χαμάς πραγματοποίησε την αιματηρή της επίθεση. Οι νεαροί υπερορθόδοξοι Χαρεντί ωστόσο, σπουδαστές των ιερατικών σχολών yeshivoth, έμειναν στο απυρόβλητο. Μια εξαίρεση που ισχύει από την ίδρυση του Ισραήλ το 1948.
Οι περισσότεροι Ισραηλινοί αποδέχονται τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις ως αναγκαίο κακό.
Όμως δύο εκ διαμέτρου αντίθετοι νόμοι που ετοιμάζεται να φέρει στην Βουλή η κυβέρνηση συνασπισμού, κινδυνεύει να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για τον Νετανιάχου
Ο πρώτος, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της έλλειψης στρατιωτικού προσωπικού που προκλήθηκε από τον πόλεμο στη Γάζα. Ο δεύτερος θα οξύνει το πρόβλημα, όpως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμα ο Economist.
Δυο «αντίπαλοι» νόμοι
Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) αποτελούνται από επαγγελματίες αξιωματικούς και κληρωτούς-κυρίως 18χρονους Ισραηλινούς άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι υπηρετούν για τουλάχιστον 32 και 24 μήνες αντίστοιχα.
Τακτικοί έφεδροι που έχουν στρατιωτική εμπειρία, αν και δεν ανήκουν πλέον στις δυνάμεις μπορεί να κληθούν μέχρι την ηλικία των 40 ετών.
Ο πρώτος νόμος, ο οποίος προς το παρόν είναι προσχέδιο, θα επιμηκύνει τη θητεία των κληρωτών σε τρία χρόνια και θα επεκτείνει την ηλικία κλήσης των εφέδρων στα 45 έτη.
Έχοντας πιαστεί απροετοίμαστοι από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του περασμένου έτους, οι IDF δεν θέλoυν να ρισκάρουν, και σχεδιάζουν να ενισχύσουν όσο γίνεται περισσότερο την παρουσία τους στα σύνορα, για χρόνια.
Με τον δεύτερο νόμο, ο οποίος επίσης δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί στην Κνεσέτ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ κάνει ακριβώς το αντίθετο: Θα επικυρώσει την εξαίρεση από τη στράτευση των Χαρεντί , των νεαρών ανδρών της εβραϊκής υπερορθόδοξης κοινότητας.
Ποιος ήταν ο 25χρονος Αμερικανός σμηνίας που αυτοπυρπολήθηκε μπροστά στην ισραηλινή πρεσβεί
Οι ισραηλινές κυβερνήσεις προσπαθούν εδω και πολλά χρόνια να βρουν έναν νόμιμο τρόπο που απαλλάξουν οριστικά τους νεαρούς Χαρεντί από την στράτευση, αλλά αποτυγχάνουν-
Το μόνο που έχουν καταφέρει είναι επανειλημμένες παρατάσεις του αρχικού κανονισμού, η πιο πρόσφατη από τις οποίες έληξε τον περασμένο Ιούλιο.
Απαράβατος όρος για να στηρίξουν κυβερνήσεις
Στις 21 Φεβρουαρίου ο Γενικός Εισαγγελέας ζήτησε από το Ανώτατο Δικαστήριο πέμπτη αναβολή της συζήτησης των προσφυγών με τις οποίες ζητείται από τον υπουργό Άμυνας να αρχίσει να επιστρατεύει άνδρες Χαρέντι.
Ο αριθμός των νεαρών σπουδαστων της Τορα, έχει διογκωθεί, εν μέρει λόγω της τεράστιας αύξησης του αριθμού των υπερορθόδοξων Εβραίων,(απαγορεύεται η αντισύλληψη) και εν μέρει λόγω της επιθυμίας των ραβίνων να αποκλείσουν τους νεαρούς άνδρες τους από την κοσμική κοινωνία.
Καθώς οι τάξεις των Χαρεντί διογκώνονταν, η πολιτική τους δύναμη αυξανόταν. Από τη δεκαετία του 1970, τα κόμματά τους στην Κνέσετ έχουν λειτουργήσει ως ρυθμιστές σε κυβερνήσεις συνασπισμού.
Η διατήρηση και η ανάπτυξη των των οποίων οι σπουδαστές απαλλάσσονται από τη θητεία, παρέμεινε ένας από τους κύριους όρους τους για την υποστήριξη των επίδοξων πρωθυπουργών.
Δύο προηγούμενες προσπάθειες να κατοχυρωθεί η απαλλαγή αυτή με νόμο, κατέπεσαν στο Ανώτατο Δικαστήριο με την αιτιολογία ότι παραβιάζει την αρχή της ισότητας.
Όταν ο κ. Νετανιάχου επέστρεψε στην εξουσία στα τέλη του 2022, το τίμημα που ζήτησαν τα υπερορθόδοξα κόμματα για να συμμετάσχουν στην κυβέρνησή του περιελάμβανε την ψήφιση ενός νόμου που θα ήταν «απαραβίαστος».
Μέχρι στιγμής ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει καταφέρει να αναβάλει την κατάθεση σχετικής νομοθετικής ρύθμισης αλλά αν δεν υποβληθεί σύντομα το δικαστήριο πιθανότατα θα αναγκάσει την κυβέρνηση να το πράξει.
Κίνδυνος να ρίξουν την κυβέρνηση
Η ιδέα, πάντως ότι η στρατιωτική αστυνομία θα πιέζει τους σπουδαστές των ιερων εβραϊκών βιβλίων να στρατευθούν θα μπορούσε να οδηγήσει τους υπερορθόδοξους να εγκαταλείψουν τον Νετανιάχου , ρίχνοντας τον συνασπισμό του.
Το θέμα συχνά δημιουργούσε πολιτικές εντάσεις. Όμως ο πόλεμος στη Γάζα, ο οποίος έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη επιστράτευση εφέδρων εδώ και 40 χρόνια φούντωσε την οργή.
Η μεγάλη πλειοψηφία των Ισραηλινών δηλώνει ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει τον πόλεμο, αλλά σε πρόσφατη δημοσκόπηση το 53% δήλωσε επίσης ότι αντιτίθεται στο νόμο για την επέκταση της επιστράτευσης και της εφεδρείας, κυρίως επειδή αισθάνεται ότι η ανισότητα είναι άδικη.
Δημόσια, ο Νετανιάχου έχει ισχυριστεί ότι οι Χαρεντί αναπληρώνουν την έλλειψη στρατιωτικής θητείας με εθελοντική εργασία, αλλά λίγοι πείθονται. Ακόμη και βουλευτές του κυβερνητικού κόμματος Λικούντ τον έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι δεν θα ψηφίσουν κανέναν από τους δύο νόμους.
Η αντιπολίτευση, η οποία δίνει ελαφρυντικά στην κυβέρνηση τον τελευταίο καιρό λόγω του πολέμου, αντιμετωπίζει το θέμα ως ιδανικό για να επιτεθεί στον κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος έχει πέσει κατακόρυφα στις δημοσκοπήσεις.
Επιμέλεια: Κατερίνα Άτση
