Σε απόσταση μόλις 3 μιλίων από τις ακτές της Κίνας βρίσκεται το νησί Κινμέν (Χρυσή Πύλη), έκτασης μόλις 158 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το μικρό αυτό νησί, με κάπου 70.000 κατοίκους, δεν ανήκει όμως στην Κίνα, αλλά στη μακρινή Ταϊβάν.
Μετά την αποχώρηση το 1949 του Τσιάνγκ Κάι Σεκ, του Κινέζου εθνικιστή ηγέτη, που κατέφυγε στην Ταϊβάν με έναν ολόκληρο στρατό, το νησί Κινμέν έγινε το προκεχωρημένο φυλάκιο των δυνάμεων της Ταϊπέι με σχεδόν 40.000 στρατιώτες. Το νησί απέχει κάπου 116 μίλια από την Ταϊβάν. Κατά τη διάρκεια των δύο κρίσεων στα στενά της Ταϊβάν, στα τέλη της δεκαετίας του 1950, το νησί βομβαρδίστηκε από τον κινεζικό στρατό. Η ένταση κυριάρχησε σχεδόν για 40 χρόνια, καθώς το Πεκίνο δεν αποδέχεται την κυριαρχία της Ταϊπέι στο νησί.
Σήμερα δεν πέφτουν βόμβες στο Κινμέν ή Κουεμόι, όπως είναι η παλιά πορτογαλική του ονομασία, αλλά ο πόλεμος έχει αφήσει το στίγμα του παντού στο νησί, που ζει κυρίως από τον κινεζικό και τον ταϊβανέζικο τουρισμό που συνδέεται με τη στρατιωτική ιστορία. Όπως η Νορμανδία, για παράδειγμα, το Κινμέν προσελκύει επίσης και δυτικούς τουρίστες. Επισκέπτονται το νησί για να δουν ένα παλιό τανκ ξεβρασμένο σε μια παραλία, φαγωμένο από το αλάτι, τις σήραγγες και τα οχυρωματικά έργα γύρω από το νησί, αλλά και το παλιό γιγαντιαίο μεγάφωνο που μετέδιδε επί δεκαετίες αντικομμουνιστικά μηνύματα στην ηπειρωτική Κίνα.
Αμερικανική βάση
Σήμερα πάντως στο μικρό αυτό νησί σταθμεύουν επίλεκτες δυνάμεις του αμερικανικού στρατού. Πρόκειται δηλαδή για την πλησιέστερη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στο έδαφος της Κίνας. Μια βάση που υπογραμμίζει την κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών- τις δύο υπερδυνάμεις που βρίσκονται πλέον γεωγραφικά σε όλο και πιο κοντινή απόσταση.
Μια ομάδα αμερικανών αλεξιπτωτιστών εκπαιδεύει τους στρατιώτες της Ταϊβάν σε ειδικές και αμφίβιες τεχνικές πολέμου και στη χρήση οπλισμού από την Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές οι αποστολές, που ξεκίνησαν από το 2021 και περιλαμβάνουν έως και 200 στρατιωτικούς, αναγνωρίστηκαν επίσημα τον Δεκέμβριο του 2023, όταν το Κογκρέσο ενέκρινε ένα επίσημο πρόγραμμα εκπαίδευσης ως μέρος του προϋπολογισμού του Πενταγώνου.
Η σημασία του Κινμέν επιβεβαιώθηκε πρόσφατα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι μόνο σε κυβερνητικό επίπεδο, αλλά και στα μέσα ενημέρωσης, με την παραγωγή από τους New York Times ενός ντοκιμαντέρ για τη ζωή στο νησί.
Η ανάπτυξη των Ειδικών Δυνάμεων αντιπροσωπεύει ένα σαφές μήνυμα εδραίωσης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, σηματοδοτώντας μια περαιτέρω ενίσχυση της αμερικανικής στρατηγικής κατά μήκος της «πρώτης νησιωτικής αλυσίδας», η οποία περιλαμβάνει επίσης τα νησιά Ριάκιου στην Ιαπωνία και τις βάσεις στην Φιλιππίνες.
Η ανάπτυξη των αμερικανικών δυνάμεων στο Κινμέν, αν και περιορισμένη αριθμητικά και όχι καθοριστική για την αμυντική ισορροπία στα στενά της Ταϊβάν, έχει σημαντική τακτική και συμβολική αξία. Λειτουργεί ως φυλάκιο παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης κοντά στις κινεζικές ακτές, απ’ όπου θα μπορούσαν να ξεκινήσουν κινεζικές επιθετικές ενέργειες κατά της Ταϊβάν. Οι Αμερικανοί θεωρούν ότι το Κινμέν αντιπροσωπεύει έναν πιθανό στόχο που το Πεκίνο θα μπορούσε να επιδιώξει να πλήξει πρώτα, πριν εξαπολύσει επίθεση κατά της Ταϊβάν.
Γέφυρα από την Κίνα
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα είχε προτείνει την κατασκευή μιας γέφυρας μεταξύ της κινεζικής παράκτιας πόλης Σιαμέν του νησιού Κινμέν, στο πλαίσιο ενός «Ολοκληρωμένου Αναπτυξιακού Έργου».
Η ιδέα αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πρότασης για τη μετατροπή του Κινμέν σε αποστρατικοποιημένη ζώνη, κάτι που το Πεκίνο, αλλά και τα φιλοκινεζικά κόμματα στην Ταϊιβάν, λένε ότι θα βοηθούσε στην αποκλιμάκωση των εντάσεων με την Κίνα και θα τονώσει την οικονομία της περιοχής.
Ταυτόχρονα, η γέφυρα αυτή θα ενίσχυε την αίσθηση ότι οι στενοί δεσμοί με την Κίνα είναι αναπόφευκτοι. Περίπου το 30% του νερού των νησιών αντλείται από τη λίμνη Λονγκού στην κινεζική επαρχία Φουτζιάν, μέσω ενός υποθαλάσσιου αγωγού που εγκαινιάστηκε το 2018.
Οι κάτοικοι του νησιού φαίνεται να είναι διχασμένοι, πάντως, αλλά σαφώς ανησυχούν, καθώς δεν έχουν ξεχαστεί ακόμη οι μνήμες από τους βομβαρδισμούς της δεκαετίας του ’50. Το κυβερνών κόμμα στην Ταϊπέι υποστηρίζει ότι η γέφυρα θα είναι ένας «δούρειος ίππος» που θα έθετε σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια της Ταϊβάν.
Ο Μάικλ Στσόνι, καθηγητής Κινεζικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «Cold War Island» («Το νησί του Ψυχρού Πολέμου»), λέει πάντως πως είναι σχεδόν αδύνατον να εξασφαλιστεί ένα μέλλον ευημερίας για το νησί που δεν θα περιλαμβάνει την Κίνα.
