Ισπανία και η Ιρλανδία με κοινή τους επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητούν τη λήψη μέτρων κατά του Ισραήλ με την κατηγορία της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων λόγω της επαπειλούμενης εισβολής του ισραηλινού στρατού στη Ράφα.
Στην επιστολή που υπογράφουν ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο Ιρλανδός ομόλογός του, Λέο Βαράντκα ζητούν «επείγουσα αξιολόγηση» της Κομισιόν για το εάν το Ισραήλ εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του βάσει της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ – Ισραήλ.
«Καλούμε την Επιτροπή να προβεί σε επείγουσα αξιολόγηση του κατά πόσον το Ισραήλ εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρέουν από τη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ/Ισραήλ, η οποία καθιστά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών βασικό στοιχείο της σχέσης.
Και εάν θεωρεί η ΕΕ ότι το Ισραήλ παραλείπει να συμμορφωθεί, να προτείνει κατάλληλα μέτρα στο Συμβούλιο για να τα λάβει υπόψη», αναφέρουν οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες στην επιστολή, σύμφωνα με ισπανικά μέσα ενημέρωσης.
Οι δύο Ευρωπαίοι πρωθυπουργοί προειδοποιούν ότι υπάρχει κίνδυνος για «μια ακόμη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή από την επικείμενη απειλή των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Ράφα», λαμβάνοντας υπόψη όσα έχουν συμβεί στη Γάζα από τον Οκτώβριο του 2023.
Πιθανές επιπτώσεις
Οι επιπτώσεις ενός τέτοιου αιτήματος είναι ευρείες και αφορούν όλη την ΕΕ, καθώς τα μέτρα που απαιτούν η Ισπανία και η Ιρλανδία θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τις εξαγωγές της ΕΕ στο Ισραήλ, που φτάνουν περίπου τα 30 δισ. ευρώ.
Το Ισραήλ κατέχει την 25η θέση μεταξύ των εμπορικών εταίρων της ΕΕ. Το 2022 οι εξαγωγές της ΕΕ στο Ισραήλ ανήλθαν σε 29,2 δισεκατομμύρια ευρώ και οι εισαγωγές έφτασαν τα 17,5 δισεκατομμύρια. Ο κύριος όγκος των εισαγωγών του Ισραήλ στην ΕΕ σχετίζεται με μηχανήματα και εξοπλισμό μεταφοράς, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 43,5%. Και αντιστρόφως, το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της ΕΕ στο Ισραήλ έχει να κάνει με μηχανήματα και κεφαλαιουχικά αγαθά, 41,9%.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας της ΕΕ, το κοινοτικό μπλοκ προσφέρει στο Ισραήλ και οικονομική βοήθεια. Περίπου 1,8 εκατομμύρια ευρώ ετησίως διατίθενται σε έργα δημόσιας διοίκησης στους τομείς της εκπαίδευσης, των τηλεπικοινωνιών και της διαχείρισης των υδάτων.
Διχασμένη η Ευρωπαϊκή Ένωση
Ωστόσο, το θέμα του Ισραήλ είναι από τα πιο διχαστικά μεταξύ των 27. Οι απόψεις της Ισπανίας ή της Ιρλανδίας συγκρούονται, κατά συνήθεια, με αυτές της Γερμανίας ή της Αυστρίας, που με την ιστορία στην πλάτη τους διστάζουν να στείλουν οποιοδήποτε μήνυμα που έρχεται σε αντίθεση με το Τελ Αβίβ.
Αποτέλεσμα αυτής της διάστασης απόψεων ήταν η δύσκολη έκκλησης για «ανθρωπιστικές παύσεις» στη Λωρίδα της Γάζας τον περασμένο Δεκέμβριο στη Σύνοδο Κορυφής των Ηγετών της ΕΕ. Οι 27 δεν κατέληξαν σε συμφωνία για να ζητηθεί «κατάπαυση του πυρός» στη σύγκρουση στη Γάζα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ δέχεται μάλιστα κριτική για διπλά μέτρα και σταθμά, στην Ουκρανία και στην παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση.
Η Ιρλανδία και η Ισπανία έχουν ήδη εκφράσει τις απόψεις τους σε προηγούμενες περιπτώσεις στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, ζητώντας κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Τα μηνύματα, οι επισκέψεις, οι διάλογοι δεν ήταν αποτελεσματικά στην αλλαγή της συμπεριφοράς του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ώστε να συμμορφωθεί με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.