Την υπογραφή ενός συμφώνου μη επίθεσης μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, πρότεινε ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν, εν αναμονή της υπογραφής μιας συνολικής συνθήκης ειρήνης μεταξύ των δύο χωρών του Καυκάσου.
Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν έχουν εμπκαλεί σε δύο πολέμους, το 2020 και τη δεκαετία του 1990, για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, το οποίο ανακατέλαβαν τον Σεπτέμβριο, σε μια αστραπιαία επίθεση, τα στρατεύματα του Μπακού.
Η νίκη του Αζερμπαϊτζάν σήμανε de facto το τέλος της μακράς διένεξης ανάμεσα στις δυο χώρες, όμως παρατηρητές επιφυλάσσονται να προβλέψουν πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, καθώς οι διαφωνίες και οι πηγές εντάσεων ανάμεσα στο Μπακού και στο Γερεβάν έχουν γίνει βουνό τα τελευταία τριάντα χρόνια. Βίαια επεισόδια συνεχίζουν να ξεσπούν συχνά στα σύνορα.
«Έχουμε παρουσιάσει στο Αζερμπαϊτζάν μια πρόταση για έναν μηχανισμό αμοιβαίου ελέγχου των εξοπλισμών και την υπογραφή ενός συμφώνου μη επίθεσης, εάν καθυστερήσει η υπογραφή συμφωνίας ειρήνης», έκανε γνωστό είπε ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν, σε ομιλία του κατά τη διάρκεια εκδήλωσης εορτασμού της Ημέρας του Αρμενικού Στρατού.
Τόνισε ακόμη πως το Γερεβάν, σύμμαχος της Μόσχας για δεκαετίες, που φοβάται νέες στρατιωτικές κινήσεις του Μπακού για την απόσπαση εδαφών του, πρέπει να επανεξετάσει τις διευθετήσεις του σε ό,τι αφορά την εθνική ασφάλεια.
«Πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική σκέψη μας στο πεδίο της ασφάλειας και να διαφοροποιήσουμε τις (διεθνείς) σχέσεις μας στο πεδίο αυτό», είπε. «Είμαστε έτοιμοι να αγοράσουμε νέα και σύγχρονα όπλα» και «κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η κυβέρνηση υπέγραψε συμβάσεις για την αγορά όπλων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων», πρόσθεσε.
Το Αζερμπαϊτζάν αρνείται πως έχει εδαφικές διεκδικήσεις έναντι της Αρμενίας. Και οι δύο χώρες ήταν άλλοτε σοβιετικές δημοκρατίες.
Ο Πασινιάν και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ είχαν δηλώσει προηγουμένως ότι η ειρηνευτική συμφωνία θα μπορούσε να είχε υπογραφεί μέχρι τα τέλη του περασμένου έτους. Ωστόσο, οι διεθνώς μεσολαβούμενες ειρηνευτικές συνομιλίες δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να επιτύχουν σημαντική πρόοδο στη διαδικασία.
Τον περασμένο μήνα, οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να λάβουν «χειροπιαστά μέτρα» για να «εξομαλύνουν» τις σχέσεις τους και προχώρησαν σε ανταλλαγή αιχμαλώτων, ένα πρώτο βήμα προς την εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων. Η ανταλλαγή κρατουμένων δημιούργησε ελπίδες για αναβίωση των απευθείας συνομιλιών μεταξύ Πασινιάν και Αλίγιεφ.
Οι δύο άνδρες είχαν συναντηθεί πολλές φορές για συνομιλίες με τη μεσολάβηση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σαρλ Μισέλ. Όμως η διαδικασία έχει ανασταλεί από τον Οκτώβριο.
Πάντως, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν εκτίμησε τη 10η Ιανουαρίου πως έχουν πλέον «δημιουργηθεί» οι «συνθήκες» για να υπογραφτεί συνθήκη ειρήνης με την Αρμενία, διαβεβαιώνοντας πως δεν θέλει «νέο πόλεμο».