Τα τελευταία πέντε χρόνια, τουλάχιστον 44 βρετανικά πανεπιστήμια έχουν λάβει δωρεές ύψους 100 εκατομμυρίων λιρών από αμυντικές βιομηχανίες, όπως αποκαλύπτει η Demilitarize Education, μια ΜΚΟ που καλεί τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να τερματίσουν τις συνεργασίες και τις επενδύσεις με εταιρείες όπλων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της οργάνωσης, οκτώ από τις μεγαλύτερες αμυντικές εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ έχουν συνεισφέρει τα κονδύλια αυτά, με κάποιες απ’ αυτές να εξασφαλίζουν θέσεις στα ΔΣ των πανεπιστημίων αυτών.
Πρόκειται για τις αμυντικές βιομηχανίες: RTX, Lockheed Martin, Boeing, Northrop Grumman, General Dynamics, BAE Systems και Rolls-Royce.
«Οι συνεισφορές στα βρετανικά πανεπιστήμια δεν έχουν καμία σχέση με τις πωλήσεις F-16», λέει εκπρόσωπος της Lockheed Martin και προσθέτει: «Η υποστήριξή μας στα πανεπιστήμια στο Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μέρος της παγκόσμιας δέσμευσης της Lockheed Martin να υποστηρίζει προγράμματα που εκπαιδεύουν και εμπνέουν μελλοντικούς επιστήμονες, μηχανικούς και μαθηματικούς και προετοιμάζουν το ποικίλο εργατικό δυναμικό του μέλλοντος. Αυτή η υποστήριξη δεν συνδέεται με τις πωλήσεις προϊόντων μας».
Το Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ έλαβε περισσότερη χρηματοδότηση από οποιοδήποτε άλλο ίδρυμα, καθώς αμυντικές βιομηχανίες χορήγησαν ως δωρεές πάνω από 42 εκατομμύρια λίρες, ενώ η Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ έλαβαν 17 εκατομμύρια και 10 εκατομμύρια λίρες, αντίστοιχα. Το Πανεπιστήμιο του Τσέστερ είπε ότι έλαβε περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια λίρες από την BAE Systems για «έρευνα» μεταξύ 2017 και 2023.
Το University College του Λονδίνου δέχτηκε σχεδόν 50.000 λίρες από τη BAE Systems για να χρηματοδοτήσει το Κέντρο Ηθικής και Δικαίου.
Ωστόσο, πολλά άλλα πανεπιστήμια αρνήθηκαν να αποκαλύψουν συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με το τι χρηματοδοτούν οι εταιρείες όπλων. Το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ είπε ότι είχε λάβει εκατομμύρια λίρες από τη Boeing και τη Rolls-Royce για «ερευνητικές συνεργασίες», αλλά δεν διευκρίνισε τη φύση των έργων.
Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανέφερε ότι η Rolls-Royce είχε δωρίσει περισσότερα από 17,5 εκατομμύρια λίρες, αλλά δεν μπορούσε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, καθώς αυτό θα αποκάλυπτε εμπιστευτικές πληροφορίες.
Η Demilitarize Education υποστηρίζει επίσης ότι μερικές από τις εταιρείες αυτές προμηθεύουν πυραύλους και μαχητικά αεροσκάφη στο Ισραήλ. Σε αυτά περιλαμβάνονται η Lockheed Martin, προμηθευτής μαχητικών αεροσκαφών στην Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία, και η BAE Systems, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου, γνωστός για την προμήθεια εξαρτημάτων για τα αεροσκάφη F-35 που χρησιμοποιεί το Ισραήλ.
Εκπρόσωπος της BAE Systems δηλώνει πάντως ότι «είμαστε τρομοκρατημένοι από την κατάσταση στο Ισραήλ και τη Γάζα και τον καταστροφικό αντίκτυπο που έχει στους αμάχους στην περιοχή και ελπίζουμε να επιλυθεί το συντομότερο δυνατό».
Συμμετοχή στα ΔΣ των ΑΕΙ
Πολλά κορυφαία βρετανικά πανεπιστήμια έχουν προσκαλέσει αξιωματούχους από εταιρείες όπλων να συμμετάσχουν στα Διοικητικά τους Συμβούλια.
Πάνω από 12 πανεπιστήμια έχουν λάβει εισηγήσεις για τα προγράμματα σπουδών από εταιρείες ορυκτών καυσίμων. «Ωστόσο, οι πρόεδροι των πανεπιστημίων άσκησαν πίεση στην κυβέρνηση να κρατήσει μυστικά τα ονόματα των ξένων δωρητών, αφού δέχτηκαν μυστικές δωρεές άνω των 281 εκατομμυρίων λιρών, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ποσών από το εξωτερικό».
Η ανάλυση της Demilitarize Education δείχνει ότι τουλάχιστον 36 στελέχη αμυντικών βιομηχανιών συμμετέχουν στα συμβούλια 12 πανεπιστημίων του λεγόμενου Russell Group (University of Birmingham, Bristol , Cambridge, Cardiff κλπ).
Το Queen’s University στο Μπέλφαστ έχει λάβει σχεδόν 4 εκατομμύρια λίρες από αμυντικές εταιρείες. Το πανεπιστήμιο είπε ότι η Rolls-Royce και η Collins Aerospace (μέρος του RTX) συμμετέχουν σε ένα φόρουμ που παρέχει συμβουλές για οκτώ από τα μαθήματα μηχανικής του πανεπιστημίου.
Το Πανεπιστήμιο Γουόρικ επιβεβαίωσε ότι τουλάχιστον ένας αξιωματούχος εταιρείας όπλων συμμετέχει σε ένα συμβούλιο που συμβάλλει σε όλα τα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα μηχανικής, αλλά αρνήθηκε να τα κατονομάσει.
«Τα πανεπιστήμια έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν έναν κόσμο ειρήνης και προόδου κάνοντας συμμαχίες με εταιρείες όπλων, είναι τραγική ειρωνεία», υποστήριξε εκπρόσωπος της ΜΚΟ. «Αντί να διαφωτίζουν τα μυαλά για ένα λαμπρότερο μέλλον, τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τροφοδοτούν τις μηχανές παράνομων συγκρούσεων, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά σε αθώες ζωές σε όλο τον κόσμο».
Σε κάθε περίπτωση, οι αποκαλύψεις αυτές φανερώνουν μια περίπλοκη διαπλοκή συμφερόντων μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και του τομέα της Άμυνας, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την επιρροή τέτοιων δεσμών στις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες των πανεπιστημίων.