Η Μάριαμ Αμπού Ακάρ έχει διαφύγει τον θάνατο δύο φορές. Αλλά τα αγαπημένα της πρόσωπα δεν τα κατάφεραν. Πρώτα έχασε την 17χρονη κόρη της, Σάρα. Μία βόμβα, που έσκασε στη Λωρίδα της Γάζας, έκοψε το σώμα της στα δύο. Επτά εβδομάδες αργότερα, ο σύζυγός της, Σάλαμα, συζητούσε με έναν γείτονα, όταν μία βόμβα έσκασε δίπλα τους, σκοτώνοντας και τους δύο.
Η 40χρονη Μάριαμ τώρα πρέπει να ζήσει μόνη της τα άλλα 4 παιδιά της. «Δεν ξέρω πώς θα τα καταφέρω μόνη» λέει στο Foreign Policy, όπου αφηγήθηκε την ιστορία της. Είναι μία από τις χιλιάδες γυναίκες που έμειναν χήρες και καλούνται να αντιμετωπίσουν τις φριχτές συνθήκες διαβίωσης στον παλαιστινιακό θύλακα, αναμετρώμενες καθημερινά με τον θάνατο. Πάνω από 23.000 Παλαιστίνιοι έχουν πέσει νεκροί στις επιθέσεις των Ισραηλινών στη Γάζα, με το 70% των θυμάτων να υπολογίζεται ότι είναι γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με την CARE International, μία διεθνή ανθρωπιστική οργάνωση.
Περισσότερες από 2.780 γυναίκες στη Γάζα έχουν μείνει χήρες, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία του U.N. Women Arab States. Με το 85% του πληθυσμού των 2,3 εκατομμυρίων του θύλακα να έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει την εστία του και τα τρόφιμα, το πόσιμο νερό και τα φάρμακα να είναι σε μεγάλη έλλειψη, οι γυναίκες αυτές παλεύουν να σταθούν στα πόδια τους και να φροντίσουν τα παιδιά τους.
Αυτές οι γυναίκες όχι μόνο πρέπει να αντιμετωπίσουν μια βαθιά ριζωμένη πατριαρχική κοινωνία και ανισότητες προβλεπόμενες από τους ίδιους τους νόμους, αλλά είναι τώρα όλο και πιο ευάλωτες στην έμφυλη βία, δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους και δεν έχουν πρόσβαση σε οργανώσεις που μπορούν να τις βοηθήσουν, σημειώνει στο ρεπορτάζ του το Foreign Policy.
Η θέση της γυναίκας στην ελεγχόμενη από τη Χαμάς Γάζα
Το καθοριζόμενο από τη Χαμάς νομοθετικό πλαίσιο της Γάζας θέτει τις γυναίκες υπό την προστασία και κηδεμονία των ανδρών και αποτυγχάνει να τις προστατεύσει έναντι των λεγόμενων εγκλημάτων «τιμής», βιασμού και ενδοοικογενειακής βίας, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, που δημοσιεύτηκε το 2018. Αν μία γυναίκα επιλέξει να εγκαταλείψει το σπίτι του συζύγου της, μοπρεί να χάσει το δικαίωμά της σε διατροφή. Το 2021 ισλαμικό δικαστήριο αποφάσισε ότι οι γυναίκες χρειάζονται την άδεια άνδρα για να ταξιδέψουν. Αν και τα ποσοστά αλφαβητισμού μεταξύ των Παλαιστινίων γυναικών στη Γάζα είναι υψηλά, μόνο το 17% συμμετείχαν στην αγορά εργασίας το 2021 έναντι ποσοστού 69% των ανδρών, σύμφωνα με στοιχεία του Παλαιστινιακού Κεντρικού Γραφείου Στατιστικής.
Το 2017 η Γάζα είχε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον κόσμο (44%). Οι περισσότερες γυναίκες στον θύλακα δεν είχαν ποτέ κανονική εργασία στη ζωή τους και τώρα βεβαίως – ακόμη και εάν μπορούσαν να εργαστούν – δεν έχουν καμία ευκαιρία στον ορίζοντα όσο διαρκεί ο πόλεμος. Τουλάχιστον τα 2/3 των θέσεων εργασίας στη Γάζα έχουν χαθεί από τότε που άρχισε ο πόλεμος (δηλαδή περίπου 192.000 θέσεις) όπως ανακοίνωσε στα τέλη Δεκεμβρίου ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, προειδοποιώντας ότι ακόμη και οι γυναίκες που απασχολούνταν στον αγροτικό τομέα θα μπορούσαν να βρεθούν χωρίς δουλειά, καθώς η αυξανόμενη ανεργία κάνει τους άνδρες να διεκδικούν τις θέσεις αυτές τώρα.
«Δεν ξέρω πώς να ζήσω χωρίς τον άνδρα μου»
Η Μάριαμ παντρεύτηκε στα 20 και δεν τελείωσε ποτέ το πανεπιστήμιο. Είναι νοικοκυρά σε όλη την ενήλικη ζωή της και ήταν πλήρως εξαρτημένη οικονομικά από τον σύζυγό της, ο οποίος έβγαζε 9 δολάρια την ημέρα πουλώντας ρούχα σε υπαίθρια αγορά. «Αυτός ήταν που έφερνε το ψωμί στην οικογένεια. Δεν ξέρω πώς να ζήσω, τι δρόμο θα ακολουθήσω από εδώ και εμπρός με τα παιδιά μου» λέει.
Η 45χρονη Γουιντάντ Αμπού Τζαμά επίσης έχασε πρόσφατα τον σύζυγό της και έχει μείνει μόνη με 6 παιδιά. «Αισθάνομαι ότι έχασα τη ζωή μου, όχι μόνο τον άνδρα μου» λέει. Είναι σε μία σχολική αίθουσα γεμάτη κόσμο, που χρησιμοποιείται από τον ΟΗΕ ως καταφύγιο και τα παιδιά της δίπλα της κλαίνε από την πείνα, το κρύο και τον φόβο. «Παντρεύτηκα στα 15. Έζησα με τον άνδρα μου για τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου, μεγάλωσα στο πατρικό του σπίτι. Εργαζόμασταν μαζί στο χωράφι μας. Περνούσαμε ατελείωτες ώρες στις καλλιέργειές μας. Χτίσαμε τις ζωές μας μαζί. Τώρα θα πηγαίνω στο χωράφι χωρίς αυτόν. Θα είμαι μόνη».
