Όταν οι Χούθι επιτέθηκαν στο εμπορικό σκάφος Galaxy Leader που συνδέεται με το Ισραήλ στις 19 Νοεμβρίου, ήταν σαφές ότι η ναυτιλία είχε εισέλθει σε μια νέα και επικίνδυνη φάση. Δεν κατέλαβαν απλώς ένα μεγάλο δεξαμενόπλοιο που έπλεε στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά κατέγραψαν σε βίντεο την επίθεσή τους, προσελκύοντας παγόσμια προσοχή. Έκτοτε, οι επιθέσεις έχουν επιταχυνθεί με τόσο εκπληκτικό ρυθμό που οι μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου δήλωσαν ότι δεν θα διασχίζουν πλέον την Ερυθρά Θάλασσα.
Αυτό σημαίνει δραστική μείωση της κυκλοφορίας μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, ισχυρό πλήγμα στην οικονομία της Αιγύπτου, αλλά και σοβαρότατες επιπλοκές στη διεθνή ναυτιλία και το παγκόσμιο εμπόριο. Είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα από την εποχή των lockdown της πανδημίας και θα μπορούσε να καταστρέψει τις γιορτές των Χριστουγέννων, τις οποίες περιμένουν οι έμποροι ανά τον κόσμο για να δουν την κατανάλωση και τον τζίρο τους να απογειώνεται.
Έκτοτε οι επιθέσεις έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά. Κάθε είδους πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα έχουν στοχοποιηθεί με πυραύλους, drones ή προσπάθειες κατάληψης. Στις 12 Δεκεμβρίου, για παράδειγμα, μαχητές των Χούθι εκτόξευσαν έναν πύραυλο στο νορβηγικής ιδιοκτησίας τάνκερ Strinda, ισχυριζόμενοι ότι κατευθυνόταν προς το Ισραήλ όταν στην πραγματικότητα ήταν καθ’ οδόν προς την Ιταλία. Δύο ημέρες αργότερα, ένα δεξαμενόπλοιο ιδιοκτησίας τηςA.P. Moller Maersk στοχοποιήθηκε στο στενό Bab el-Mandeb, που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν, και την επόμενη μέρα, ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ιδιοκτησίας Hapag-Lloyd δέχθηκε επίσης χτύπημα. Στις 18 Δεκεμβρίου, άλλα τρία πλοία χτυπήθηκαν στην Ερυθρά Θάλασσα.
Maerks, Hapag-Lloyd, CMA CGM, MSC και ο Υang Ming δήλωσαν ότι θα δεν θα περνούν πλεόν από την Ερυθρά Θάλασσα και το Σουέζ. Πρόκειται για κολοσσούς που αντιπροσωπεύουν αθροιστικά περίπου το 40 τοις εκατό των θαλάσσιων μεταφορών.
Η «έξοδός» τους είναι πιθανό να προκαλέσει δραματική βουτιά στην κυκλοφορία μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, η οποία αντιπροσωπεύει το 12 τοις εκατό του παγκόσμιου εμπορίου και το 30% της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Κατά μέσο όρο, 50 πλοία ταξιδεύουν μέσα από το κανάλι, μεταφέροντας φορτίο αξίας 3 έως 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Ερυθρά Θάλασσα, η οποία έχει σχεδόν τον ίδιο όγκο κίνησης (και η οποία εξυπηρετεί επίσης πολλά τοπικά λιμάνια, όπως η Τζέντα, το Τζιμπουτί, το λιμάνι του Σουδάν, η Σαφάγκα της Αιγύπτου και το Άντεν), πρόκειται να πληγεί στον ίδιο βαθμό.
Αυξημένα ασφάλιστρα στη θάλασσα, νέες ανατιμήσεις στο ράφι
Τα ασφάλιστρα πολέμου για τα πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα έχουν ήδη αυξηθεί σε ονομαστικά ποσοστά τουλάχιστον 0,7% της αξίας του φορτίου ενός πλοίου. Μόνο τα λιμάνια της Ρωσίας και της Ουκρανίας έχουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά κινδύνου πολέμου, περίπου 1%.
Με ποσοστό 0,7 τοις εκατό, ένα πλοίο που μεταφέρει φορτίο αξίας 1 εκατομμυρίου δολαρίων μέσω της Ερυθράς Θάλασσας πληρώνει 70.000 δολάρια μόνο σε ασφάλιση κινδύνου. Και οι ιδιοκτήτες του πλοίου θα μετακυλίσουν αυτό το κόστος. «Το πρώτο πράγμα που συμβαίνει όταν αυξάνονται οι κίνδυνοι για τα πλοία είναι να αυξάνονται τα ασφάλιστρα. έτσι λειτουργεί η ασφάλιση πολέμου», δήλωσε στο Foreign Policy ο ειδικός στις ασφαλίσεις, Svein Ringbakken.
Στην πραγματικότητα, η εκστρατεία των Χούθι προκαλεί ήδη όλεθρο στην παγκόσμια ναυτιλία. Το εμπόριο Ανατολής-Δύσης βασίζεται στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ». Με τις κύριες γραμμές να εκτρέπονται σε άλλα δρομολόγια, θα υπάρξουν σημαντικές καθυστερήσεις και αυξημένο κόστος.
Ηχηρό καμπανάκι η απόφαση της BP
Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς δεν είχε επηρεάσει μέχρι στιγμής στο ελάχιστο τις παγκόσμιες ροές αργού πετρελαίου. Ωστόσο χθες η απόφαση και της BP να αναστείλει τη διέλευση δεξαμενόπλοιων από την Ερυθρά Θάλασσα προκάλεσε κάποια αναταραχή.
Εάν η Ερυθρά Θάλασσα γίνει απαγορευμένη ζώνη για τα περισσότερα δεξαμενόπλοια, θα αλλάξει και πάλι τον ενεργειακό χάρτη. Θα είναι η δεύτερη φορά που αυτό συμβαίνει μέσα σε δύο χρόνια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχετικές κυρώσεις, που ανάγκασαν τη Ρωσία να βρει νέες αγορές για το πετρέλαιο της (αλλά τελικά δεν περιόρισαν τις συνολικές ροές).
Η συμμαχία των 10 χωρών υπό τις ΗΠΑ
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε τον σχηματισμό στην Ερυθρά Θάλασσα συμμαχίας 10 χωρών για την αντιμετώπιση των επανειλημμένων επιθέσεων των Χούθι της Υεμένης εναντίον πλοίων που κατ’ αυτούς «συνδέονται» με το Ισραήλ.
Οι χώρες που συμμετέχουν είναι η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπαχρέιν, ο Καναδάς, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Ισπανία και οι Σεϊχέλες.
«Η πρόσφατη κλιμάκωση των ανεύθυνων επιθέσεων των Χούθι από την επικράτεια της Υεμένης απειλεί την ελεύθερη ροή του εμπορίου, θέτει σε κίνδυνο τη ζωή αθώων ναυτικών και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο», υπογράμμισε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας. «Γι’ αυτό σήμερα ανακοινώνω την έναρξη της επιχείρησης ‘Prosperity Guardian’ (Θεματοφύλακας τη Ευημερίας) πρόσθεσε ο αμερικανός υπουργός Άμυνας.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ισραήλ, ο Λόιντ Όστιν απαίτησε νωρίτερα το Ιράν να τερματίσει την «υποστήριξη» που παρέχει κατ’ αυτόν στις επιχειρήσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων, έπειτα από τις συνομιλίες που είχε με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το Ισραήλ δεν συγκαταλέγεται στα κράτη που αναφέρθηκαν από τον επικεφαλής του Πενταγώνου όταν ανακοίνωσε τη συμμαχία αυτή στην Ερυθρά Θάλασσα.