Μετά από χρόνια τριβής μεταξύ Βαρσοβίας και Βρυξελλών, ο νέος φιλοευρωπαίος πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ ορκίστηκε σήμερα ενώπιον του προέδρου της χώρας, δημιουργώντας ελπίδες για ομαλότερες σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με 248 ψήφους υπέρ έναντι 201 κατά, η κυβέρνηση συνασπισμού της οποίας ηγείται ο 66χρονος Τουσκ εξασφάλισε χθες τη στήριξη της πλειοψηφίας στο πολωνικό κοινοβούλιο και προχωράει στο τελευταίο βήμα σε μια μεταβίβαση της εξουσίας η οποία σηματοδοτεί μια τεράστια αλλαγή έπειτα από οκτώ χρόνια εθνικιστικής διακυβέρνησης.
Ο Τουσκ, ο οποίος προηγουμένως διετέλεσε πρωθυπουργός το 2007-2014, έχει δεσμευτεί να αποκαταστήσει τη θέση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου που τέντωσαν τους δεσμούς της Βαρσοβίας με τις Βρυξέλλες.
Σε ομιλία του στο κοινοβούλιο την Τρίτη, ο Τουσκ δεσμεύθηκε ξεμπλοκάρει τα ευρωπαϊκά κονδύλια της Πολωνίας που είχαν μπει στον «πάγο» από την ΕΕ λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου στη χώρα.
Ωστόσο, το έργο του θα μπορούσε να αποδειχθεί περίπλοκη υπόθεση. Η νέα κυβέρνηση είναι πιθανό να αντιμετωπίσει καθημερινές μάχες με το PiS, το οποίο έχει συμμάχους στην κεντρική τράπεζα και το ανώτατο δικαστήριο, καθώς και σε αρκετά σημαντικά δικαστικά και χρηματοπιστωτικά κρατικά ιδρύματα.
Ήδη, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας αποφάνθηκε τη Δευτέρα, ότι η νομοθεσία για τη δικαστική μεταρρύθμιση, την οποία χρειάζεται να υιοθετήσει η Πολωνία για να αποκτήσει πρόσβαση στα κεφάλαια της ΕΕ, είναι αντισυνταγματική. Το δικαστήριο κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα αναφορικά με ποινές που επιβλήθηκαν από το κορυφαίο δικαστήριο της ΕΕ.
Το έργο του Τουσκ θεωρείται ότι θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για δύο λόγους:
- λόγω των δικαστών που διορίστηκαν στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων του κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS), που είχε την διακυβέρνηση της χώρας για οκτώ χρόνια και, σύμφωνα με τους επικριτές του, υπονόμευαν την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και
- λόγω του δικαιώματος άσκησης βέτο που κατέχει ο πρόεδρος της χώρας και σύμμαχος του PiS, Αντρέι Ντούντα. Πάντως, κατά τη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας ο Ντούντα έδειηε ότι είναι ανοιχτός να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση. «Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι σίγουρα δεν θα αντιταχθώ σε τίποτα που εξυπηρετεί το καλό των πολιτών και της πολωνικής δημοκρατίας», είπε.
«Πρέπει να είστε αισιόδοξοι», δήλωσε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους καθώς ξεκινούσε για την τελετή ορκωμοσίας στο προεδρικό μέγαρο. «Ελπίζω ότι έχουμε κοινούς στόχους, ακόμα κι αν έχουμε διαφορετικούς δρόμους και εμπειρίες. Κανείς δεν έχει καμία αμφιβολία ότι πρέπει να υπηρετήσουμε την Πολωνία».
«Η πατρίδα μας είναι τόπος θαυμάτων», δήλωσε ο Τουσκ μετά την ορκωμοσία του υπουργικού συμβουλίου του κατά τη διάρκεια τελετής στη Βαρσοβία.
Πώς σχολιάζει το Βερολίνο
Μετά την τελετή ορκωμοσίας, οι σύμμαχοι της ΕΕ συνεχάρησαν τον Τουσκ, με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς την Τετάρτη να χαιρετίζει την πρόθεσή του «να επαναφέρει την Πολωνία πίσω στην καρδιά της ΕΕ».
«Ο Ντόναλντ Τουσκ θέλει να επαναφέρει την Πολωνία στην καρδιά της ΕΕ – ακριβώς εκεί είναι η θέση της», έγραψε στο X ο γερμανός ηγέτης εκφράζοντας την χαρά του για το γεγονός ότι «θα προωθήσουμε την ΕΕ και τις γερμανοπολωνικές σχέσεις χέρι-χέρι με την Πολωνία».
Οι δεσμοί της Πολωνίας με τη Γερμανία ήταν επίσης τεταμένοι τα προηγούμενα χρόνια, με το PiS να τάσσεται προεκλογικά κατά του Βερολίνου και να εξαπολύει επανειλημμένες φραστικές επιθέσεις στον Τουσκ προσωπικά και στο κόμμα του.
Τη Δευτέρα, ο ηγέτης του PiS Γιάροσλαβ Κατσίνσκι κατηγόρησε τον Τουσκ στο κοινοβούλιο ότι είναι «Γερμανός πράκτορας».
