Η σταθερή υποστήριξη της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν στο Ισραήλ στον πόλεμό του εναντίον της Χαμάς στη Γάζα, του στοιχίζει τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο διεθνώς, σύμφωνα με το CNBC, που φιλοξενεί τις δηλώσεις ενός υψηλού προφίλ γεωπολιτικού αναλυτή.
Η δηλωμένη άνευ όρων υποστήριξη του Ισραήλ από την Ουάσιγκτον —πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά— υπήρξε μακροχρόνιος πυλώνας της εξωτερικής της πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Όταν το Ισραήλ υπέστη μια βάναυση τρομοκρατική επίθεση στις 7 Οκτωβρίου από την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς που σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους και πήρε περισσότερους από 240 ομήρους, ο Μπάιντεν επισκέφθηκε τη χώρα σε ένδειξη αλληλεγγύης, υποσχόμενος δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική υποστήριξη. Οι ΗΠΑ παρέχουν ήδη στο Ισραήλ περίπου 3,1 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε στρατιωτική βοήθεια, καθιστώντας το τον μεγαλύτερο αποδέκτη αμερικανικής ξένης βοήθειας στον κόσμο.
Η κίνηση αυτή ήταν η ενδεδειγμένη. Ωστόσο, όπως αναφέρει το CNBC, τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, οι δυσανάλογης κλίμακας αεροπορικές επιδρομές στη Γάζα που προκάλεσαν τον θάνατο χιλιάδων αμάχων Παλαιστινίων στη Γάζα, πυροδότησαν οργή σε πολλά μέρη του κόσμου εναντίον τόσο του Ισραήλ όσο και του Μπάιντεν, Δεν ήταν μόνο ο λεγόμενος Παγκόσμιος Νότος που αντέδρασε. Πραγματοποιήθηκαν μαζικές διαδηλώσεις σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ , για υποστήριξη των Παλαιστινίων και με αίτημα την κατάπαυση πυρός. Παράλληλα οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόνιζαν πως το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην άμυνα, αλλά όχι στη συλλογική τιμωρία των Παλαιστινίων.
Κατά τη διάρκεια πολλαπλών ψηφοφοριών στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών που ζητούσαν κατάπαυση του πυρός, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ήταν συχνά οι μόνες χώρες ή μεταξύ μίας εξαιρετικά μικρής μειοψηφίας, που ψήφιζαν «κατά».
«Ο Μπάιντεν είναι πιθανώς απομονωμένος στην παγκόσμια σκηνή, δεδομένου του πόσο κοντά είναι στο Ισραήλ, όπως ήταν οι Ρώσοι και ο Πούτιν όταν εισέβαλαν στην Ουκρανία, κάτι που είναι σοκαριστικό βέβαια» δήλωσε στο CNBC ο Ίαν Μπρέμερ, ιδρυτής και CEO της Eurasia Group. «Αυτό αποκαλύπτει τις προκλήσεις που έχει ο πόλεμος αυτός για την αμερικανική εξωτερική πολιτική» πρόσθεσε.
Σε διεθνές επίπεδο, πολλοί ηγέτες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταδικάσει τις ΗΠΑ για την άνευ όρων υποστήριξή τους στο Ισραήλ. Ο Μπάιντεν και άλλα μέλη της κυβέρνησής του, συμπεριλαμβανομένης της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις και του Υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, έχουν πει ότι «υπερβολικά πολλοί» Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει και ότι ο τρόπος που το Ισραήλ αμύνεται «έχει σημασία». Βοήθησαν επίσης στο να γίνουν οι ανταλλαγές ομήρων με φυλακισμένους κατά τη διάρκεια μιας εύθραυστης εβδομαδιαίας εκεχειρίας και ζήτησαν να περάσει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
Αλλά στην πράξη η αμερικανική κυβέρνηση διατηρεί τη θέση ότι το Ισραήλ «έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του», με τους επικριτές της να επισημαίνουν ότι με τον τρόπο αυτό δίνει «λευκή επιταγή» στο Ισραήλ και στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
Ο Ναμπίλ Φάχμι, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «χάνουν τεράστιο βαθμό αξιοπιστίας στον αραβικό κόσμο».
«Οι ΗΠΑ πρέπει να εξετάσουν σοβαρά τον ρόλο τους. Αν θέλουν να υποστηρίξει μια σταθερή παγκόσμια τάξη πραγμάτων που βασίζεται στο κράτος δικαίου, πρέπει να απαιτήσουν από όλους να σέβονται το διεθνές δίκαιο, είτε είναι φίλοι είτε είναι εχθροί», είπε ο Φάχμι, σε συνέντευξή του στο CNBC.
Από τις 7 Οκτωβρίου, περισσότεροι από 16.200 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 10.000 γυναικών και παιδιών, σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της Χαμάς (σημειώνεται ότι δεν υπάρχει άλλη πηγή για την καταγραφή των θανάτων, αλλά ΟΗΕ και ΗΠΑ αποδέχονται ως αρκετά ακριβή τα δεδομένα). Το Ισραήλ κήρυξε πλήρη πολιορκία της Γάζας λίγο μετά τις επιθέσεις της Χαμάς, διακόπτοντας την παροχή νερού, τροφίμων και καυσίμων. Εβδομάδες αργότερα, τα φορτηγά πρώτων βοηθειών μπόρεσαν να εισέλθουν στη Λωρίδα, αλλά η βοήθεια που έχει διανεμηθεί μέχρι στιγμής είναι «θλιβερά ανεπαρκής» σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.
Πρόβλημα και στο εσωτερικό για τον Μπάιντεν
Πρόκειται για μια κατάσταση από την οποία δεν μπορεί να κερδίσει ο Μπάιντεν ούτε στο εσωτερικό των ΗΠΑ, τονίζει ο Μπρέμερ. Και τούτο γιατί η πλειοψηφία των Δημοκρατικών ευθυγραμμίζονται όλο και περισσότερο με την παλαιστινιακή θέση, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι πιστεύουν ότι είναι «υπερβολικά μαλακός» απέναντι στο Ισραήλ. «Ο ίδιος θέλει απλά ο πόλεμος να τελειώνει. Θέλει να τον δει να φεύγει από την πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Και βέβαια αυτό δεν συμβαίνει μέχρι στιγμής» εξηγεί ο αναλυτής.
«Στην πραγματικότητα, ο πόλεμος στο έδαφος στη Γάζα επεκτείνεται τώρα», πρόσθεσε ο Μπρέμερ. «Ο αντίκτυπος στους Παλαιστίνιους πολίτες αυξάνεται και ο “πόλεμος αντιπροσώπων” επίσης μαίνει, ιδιαίτερα με τους Χούθι στην Υεμένη να εξαπολύουν σοβαρές επιθέσεις σε εμπορικές πλωτές οδούς και σε στρατιωτικά πλοία των ΗΠΑ. Επομένως, αυτό είναι πραγματικά ένα πρόβλημα από την οπτική γωνία των ΗΠΑ και αυτό δεν πρόκειται να βελτιωθεί σύντομα».
Τι λένε ΗΠΑ και Ισραήλ
Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα του CNBC για σχολιασμό, αλλά εκπρόσωπος είπε στο CNBC ότι «το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ειδικά καθώς οι τρομοκράτες της Χαμάς έχουν πει ότι αυτό που συνέβη την 7η Οκτωβρίου «θα συμβεί ξανά και ξανά και ξανά» μέχρι να εκμηδενιστεί το Ισραήλ».
Το βόρειο μισό της Γάζας έχει αποδεκατιστεί, με τις ισραηλινές δυνάμεις να προχωρούν τώρα στη χερσαία επίθεσή τους στο νότιο μισό του θύλακα, αφού 1,1 εκατομμύριο κάτοικοι του βορρά εκκενώθηκαν νότια κατόπιν εντολής του ισραηλινού στρατού. Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα λένε ότι δεν έχουν «πού να πάνε» για να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι το σύστημα υγείας της Γάζας έχει καταρρεύσει και οι ασθένειες εξαπλώνονται ραγδαία στον πληθυσμό.
Το Ισραήλ λέει ότι δεν στοχεύει σκόπιμα αμάχους και ότι δίνει προειδοποιήσεις πριν επιτεθεί σε ορισμένες περιοχές. Στόχος του είναι να εξαλείψει τη Χαμάς και τις στρατιωτικές της δυνατότητες και να εξασφαλίσει την επιστροφή όλων των ομήρων που αιχμαλωτίστηκαν.