Σύγχυση επικράτησε την Τρίτη σχετικά με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί στην Τουρκία, η οποία αναβλήθηκε τελικά, όπως ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.
Η σύγχυση γύρω από την επίσκεψη του Ραϊσί υπογραμμίζει τις εντάσεις που επικρατούν μεταξύ των δύο περιφερειακών δυνάμεων παρά τις κοινές τους απόψεις για τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, σχολιάζει το Γαλλικό Πρακτορείο.
Η τουρκική προεδρία ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είχε προγραμματίσει συναντήσεις για την Τρίτη αλλά δεν εξήγησε εάν η επίσκεψη του Ιρανού προέδρου είχε ακυρωθεί ή αναβληθεί.
Ο Ερντογάν είχε ανακοινώσει ο ίδιος στα μέσα Νοεμβρίου την επίσκεψη του Ιρανού ομολόγου του, επισημαίνοντας ότι στόχος της είναι Άγκυρα και Τεχεράνη να συμφωνήσουν σε κοινή θέση στον πόλεμο στη Γάζα.
Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρονταν μέχρι και χθες στην επίσκεψη αυτή, η οποία όμως δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ επίσημα από το γραφείο του Ραϊσί ούτε ανακοινώθηκε από τα μέσα ενημέρωσης του Ιράν.
Την Κυριακή μάλιστα οι δύο ηγέτες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία. Μετά την συνομιλία, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν εξέφρασε «την ελπίδα του ότι με τη συνέχιση της διπλωματίας υψηλού επιπέδου μεταξύ των δύο χωρών, οι δύο πλευρές μπορούν να δουν την ενίσχυση και την εμβάθυνση της αμοιβαίας συνεργασίας», ανέφερε το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Οι περίπλοκες σχέσεις Τουρκίας και Ιράν
Ο Ερντογάν έχει αναδειχθεί ως ένας από τους πιο αυστηρούς επικριτές του Ισραήλ για τον πόλεμό του στη Γάζα, χαρακτηρίζοντάς το κράτος-τρομοκράτη, ενώ δεν αποδέχεται ότι η Χαμάς, που υποστηρίζεται από το Ιράν, είναι τρομοκρατική οργάνωση. Για τον ίδιο είναι «ομάδα απελευθέρωσης».
Ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι το Ιράν θέλει να δει περισσότερα από την Τουρκία και πέρα από τις διατυπώσεις σε ρητορικό επίπεδο, αναμένοντας από την Άγκυρα να διακόψει τις εμπορικές και ενεργειακές σχέσεις της με το Ισραήλ που «ανθούν».
«Το Ιράν αναμένει από την Τουρκία να τερματίσει το άμεσο και έμμεσο εμπόριο με το Ισραήλ», όπως το έθεσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο διευθυντής του Κέντρου Ιρανικών Σπουδών της Κωνσταντινούπολης Χακί Ουιγούρ. «Η Τουρκία, από την άλλη, έχει υιοθετήσει μια στάση που ενδιαφέρεται για το διαχωρισμό πολιτικών και εμπορικών ζητημάτων».
Το ιστορικό τους
Το Ιράν και η Τουρκία μοιράζονται σύνορα 535 χιλιομέτρων και μια περίπλοκη ιστορία στενών οικονομικών σχέσεων και αντίθετων απόψεων για τις περιφερειακές διαφορές.
- Η Τουρκία υποστήριξε τις προσπάθειες των ανταρτών να ανατρέψουν τον υποστηριζόμενο από το Ιράν και τη Ρωσία πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Συρία.
- Η υποστήριξη της Άγκυρας στους δύο νικηφόρους πολέμους του Αζερμπαϊτζάν κατά των Αρμενίων αυτονομιστών στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δημιούργησε βαθιά ανησυχία στο Ιράν.
- Η Τεχεράνη φοβάται ότι οι εξελίξεις στην περιοχή του Καυκάσου θα μπορούσαν να τροφοδοτήσει τις αυτονομιστικές φιλοδοξίες της μεγάλης εθνοτικής μειονότητας του Αζερμπαϊτζάν στο Ιράν.
- Το Ιράν ανησυχεί για την προτεινόμενη εμπορική οδό που εκτείνεται κατά μήκος των βόρειων συνόρων του μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας που θα μπορούσε ενδεχομένως να περιπλέξει την πρόσβασή του στην Αρμενία.
