Ρομπότ, drones, τορπίλες με εξελιγμένους αισθητήρες. Στον τομέα του αμυντικού εξοπλισμού, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αποτελέσει την τρίτη μεγάλη επανάσταση, μετά την εφεύρεση της πυρίτιδας και της ατομικής βόμβας.
Χάρη στην προηγμένη τεχνολογία, όλα τα είδη όπλων μπορούν να μετατραπούν σε αυτόνομα συστήματα, που διέπονται από αλγόριθμους. «Αυτό σημαίνει ότι τα σύγχρονα οπλικά συστήματα έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν, να επιλέγουν και να επιτίθενται σε ανθρώπινους στόχους, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση», λέει ο Στιούαρτ Ράσελ, καθηγητής επιστήμης των Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ. «Η αυτονομία δεν σημαίνει βέβαια ότι ένα όπλο ξυπνάει το πρωί και αποφασίζει να πάει στον πόλεμο», λέει ο Ράσελ. «Αλλά τα όπλα αυτά έχουν πολλά πιθανά πλεονεκτήματα: αποτελεσματικότητα, μαζική παραγωγή με μειωμένο κόστος, απουσία ανθρώπινων συναισθημάτων όπως φόβος ή θυμός, απουσία ραδιενεργών κρατήρων στο πέρασμά τους»
«Ρομπότ – δολοφόνοι»
Αυτά τα θανατηφόρα αυτόνομα, οπλικά συστήματα έχουν επίσης το παρατσούκλι «ρομπότ – δολοφόνοι», μια φράση που έρχεται κατευθείαν από σενάρια επιστημονικής φαντασίας. «Τα περισσότερα από αυτά τα όπλα εξακολουθούν να είναι ιδέες ή πρωτότυπα, αλλά ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία προσφέρει μια γεύση από τις δυνατότητές τους», τονίζει ο Αμερικανός καθηγητής.
Λόγω προβλημάτων στις τηλεπικοινωνίες, οι στρατοί έχουν πιεστεί να κάνουν τα drones τους πιο αυτόνομα. Ως αποτέλεσμα, «οι άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο υπόγεια», σημειώνει ο Στιούαρτ Ράσελ και αυτό προμηνύει μια σημαντική αλλαγή στη φύση του πολέμου: «Ό,τι είναι ορατό οπουδήποτε στο πεδίο της μάχης, είναι καταδικασμένο σε θάνατο».
Φυσικά, όλα αυτά εγείρουν μεγάλα ηθικά ερωτήματα όσον αφορά την αξιολόγηση και τη στόχευσή τους. «Καθώς δεν απαιτούν ανθρώπινη επίβλεψη, μπορείς να εκτοξεύσεις ό,τι και όσα θέλεις», υπογραμμίζει ο Στιούαρτ Ράσελ, «και ως εκ τούτου -δυνητικά- μπορείς να καταστρέψεις μια ολόκληρη πόλη ή μια ολόκληρη εθνότητα, ταυτόχρονα».
Αυτόνομα οχήματα
Τα αυτόνομα υποβρύχια, τα σκάφη και τα εναέρια drones δίνουν τη δυνατότητα για αναγνώριση του πεδίου, επιτήρηση ή υλικοτεχνική υποστήριξη σε επικίνδυνες ή απομακρυσμένες περιοχές.
Αυτά τα οχήματα, όπως και τα drones, βρίσκονται στο επίκεντρο του προγράμματος «Replicator» που ξεκίνησε το Πεντάγωνο για να αντιμετωπίσει την Κίνα όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και τον στρατιωτικό εξοπλισμό, ιδιαίτερα στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να ανακτήσουν την εξουσία.
Ο στόχος είναι να αναπτυχθούν πολλές χιλιάδες «φθηνά και εύκολα στην αντικατάσταση αυτόνομα συστήματα σε πολλές περιοχές τους επόμενους 18 έως 24 μήνες», δήλωσε η Κάθλιν Χικς, αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας.
Πολλές εταιρείες αναπτύσσουν και δοκιμάζουν αυτόνομα οχήματα, όπως η Anduril με έδρα την Καλιφόρνια, που διαφημίζει τα αυτόνομα υποβρύχια, τα οποία μπορούν να διατίθενται για «μια ποικιλία αμυντικών και εμπορικών αποστολών, όπως ωκεανογραφική ανίχνευση μεγάλης εμβέλειας, γνώση του χώρου μάχης υποβρυχίων, εξουδετέρωση ναρκών και ανθυποβρυχιακό πόλεμο».
«Το Πεντάγωνο πρέπει να καταλάβει ότι σε έναν πόλεμο AI, τα δεδομένα είναι τα πυρομαχικά», υποστήριξε ο Αλεξάντρ Βαγκ, επικεφαλής της Scale AI, κατά τη διάρκεια ακρόασης στο Κογκρέσο τον Ιούλιο. «Έχουμε τον μεγαλύτερο “στόλο” στρατιωτικού εξοπλισμού στον κόσμο. Παράγουμε 22 terabytes δεδομένων την ημέρα. Εάν μπορούμε να οργανώσουμε σωστά αυτά τα δεδομένα με AI, θα έχουμε ένα ανυπέρβλητο πλεονέκτημα όσον αφορά τη χρήση αυτής της τεχνολογίας για στρατιωτικούς σκοπούς», πρόσθεσε.
Η Scale AI κέρδισε μια σύμβαση για την ανάπτυξη ενός ρομπότ-πράκτορα, σε ένα διαβαθμισμένο δίκτυο μιας μεγάλης μονάδας του αμερικανικού στρατού. Το chatbot του ρομπο-πράκτορας «Donovan» επιτρέπει στους διοικητές να «σχεδιάζουν και να ενεργούν σε λίγα λεπτά αντί για αρκετές εβδομάδες».
Η Ουάσιγκτον, ωστόσο, έχει θέσει όρια. «Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις για το πώς και πότε θα χρησιμοποιηθεί ένα πυρηνικό όπλο, ή ακόμη και να είναι ενήμερο», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
