Το καθεστώς διοίκησης στη Λωρίδα της Γάζας όταν τερματιστεί ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς απασχολεί ολοένα και πιο έντονα τη διεθνή κοινότητα. Το Ισραήλ τονίζει ότι δεν θέλει ούτε κατοχή ούτε διοίκηση, αλλά θα επιδιώξει να είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια της περιοχής.
Η Γερμανία, σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του Politico, προτείνει ο έλεγχος του θύλακα να περάσει στα Ηνωμένα Έθνη. Ωστόσο, τόσο οι Παλαιστίνιοι όσο και ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ έχουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με τη σκοπιμότητα της ιδέας, με υψηλόβαθμο Παλαιστίνιο στην Ευρώπη να την αποκαλεί «απαράδεκτη».
Να θυμίσουμε ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν είπε τον περασμένο μήνα ότι μια «αποτελεσματική και αναζωογονημένη Παλαιστινιακή Αρχή» θα πρέπει τελικά να κυβερνήσει τη Γάζα, αλλά δεν έδωσε ενδείξεις για το πώς να γίνει «αποτελεσματική» ή να ξεπεραστεί η ισραηλινή αντίθεση. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου επιμένει από την άλλη ότι το Ισραήλ θα αναλάβει «τη συνολική ευθύνη ασφάλειας» για τη Γάζα «για αόριστο χρονικό διάστημα». Σε αυτή την προοπτική αντιτίθενται τόσο η ΕΕ όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, τόνισε τη Δευτέρα ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να μείνει στη Γάζα μετά τον πόλεμο. Είπε επίσης, «πιστεύουμε ότι μια παλαιστινιακή αρχή πρέπει να επιστρέψει στη Γάζα», τονίζοντας ότι εννοούσε «κάποια παλαιστινιακή αρχή, όχι την Παλαιστινιακή Αρχή (του Μαχμούτ Αμπάς)».
Η γερμανική πρόταση — ένα δισέλιδο, μη επίσημο έγγραφο — φέρει ημερομηνία 21 Οκτωβρίου, δηλαδή κυκλοφόρησε πριν από την απόφαση του Ισραήλ να ξεκινήσει τη δεύτερη φάση του πολέμου με χερσαία επέμβαση στη Γάζα.
5 σενάρια για το μέλλον της Γάζας
Το Βερολίνο, ένας από τους πιο ένθερμους συμμάχους του Ισραήλ εντός της ΕΕ, γράφει ότι «ο στόχος του Ισραήλ είναι ένας στόχος που μοιραζόμαστε: ποτέ ξανά η Χαμάς δεν πρέπει να είναι σε θέση να τρομοκρατήσει το Ισραήλ και τους πολίτες του». Ωστόσο, την ίδια στιγμή, «είναι σαφές ότι αυτοί οι στόχοι είναι δύσκολο να επιτευχθούν μόνο με στρατιωτικά μέσα… Η ριζοσπαστική ιδεολογία και η ατζέντα της δεν μπορούν να καταπολεμηθούν με στρατιωτικά μέσα».
Περιλαμβάνει πέντε διαφορετικά σενάρια σχετικά με το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της εκ νέου κατοχής της Γάζας από το Ισραήλ και την ανάληψη του ελέγχου είτε από την Παλαιστινιακή Αρχή (PA) είτε από την Αίγυπτο.
Το σενάριο του ΟΗΕ είναι επίσης στη λίστα. Σύμφωνα με τα λόγια του Βερολίνου, το σενάριο σημαίνει μια «διεθνοποίηση της Γάζας υπό την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών (και των περιφερειακών εταίρων)» με «μια προσεκτικά οργανωμένη μετάβαση» προς την παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση, «ιδανικά» μέσω εκλογών «και σε συνδυασμό με μια διεθνή συνασπισμός που παρέχει την απαραίτητη ασφάλεια».
Το έγγραφο περιέγραψε αυτό το σενάριο ως ένα σενάριο που «θα μπορούσε να προσφέρει μια πολιτική προοπτική, καθώς ούτε η Παλαιστινιακή Αρχή ούτε η Αίγυπτος είναι πρόθυμες ή ικανές να αναλάβουν και η επιστροφή στο status quo ante ή μια ισραηλινή εκ νέου κατοχή δεν είναι πολιτικά επιθυμητή».
Ωστόσο, το Βερολίνο προειδοποίησε επίσης ότι «αυτό το σενάριο θα απαιτούσε σημαντικές επενδύσεις πολιτικού κεφαλαίου και χρηματοδότησης, καθώς και έναν διεθνή συνασπισμό για να εμπλακεί σε θέματα ασφάλειας παράλληλα με τον ΟΗΕ».
Το έγγραφο αναφέρει επιπλέον ότι «η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της [μεταπολεμικής] συζήτησης» και καταλήγει τονίζοντας ότι η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας «μπορεί να σταθεροποιηθεί βιώσιμα μόνο μέσω μιας επανεκκίνησης της Ειρηνευτικής Διαδικασίας για το Μεσανατολικό».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε την ιδέα του ΟΗΕ στην ομιλία της την περασμένη εβδομάδα στους πρεσβευτές της ΕΕ, λέγοντας ότι μετά τη σύγκρουση ο κόσμος πρέπει να διασφαλίσει ότι η Γάζα δεν είναι πλέον ασφαλές καταφύγιο για τους τρομοκράτες. Στην κατεύθυνση αυτή, είπε, ότι «συζητούνται διαφορετικές ιδέες συμπεριλαμβανομένης μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης υπό την εντολή του ΟΗΕ».