H προπαγάνδα για τον πόλεμο στην Ουκρανία γίνεται ολοένα και πιο δραστική στη Ρωσία. Μόνο που στη διάδοσή της συμβάλει και η Google, όπως υποστηρίζει ο Ρώσος ειδικός Πληροφορικής και γλωσσολόγος Λεβ Γκέρσενζον σε συνέντευξή του στη γερμανική ιστοσελίδα t-online.
«Η εφαρμογή “Discover” της Google για smartphone εμφανίζει ειδήσεις, έναν τίτλο, μια εικόνα, μια σύντομη περιγραφή και πληροφορίες πηγής. Στη Ρωσία, ωστόσο, εμφανίζει περιεχόμενο από προπαγανδιστικά μέσα. Η Google συμμετέχει έτσι στη διάδοση ψευδών αναφορών. Αυτό είναι καταστροφικό», λέει ο Γκέρσενζον, που διετέλεσε επικεφαλής του τμήματος ειδήσεων στον όμιλο πολυμέσων και ανταγωνιστή της Google στη Ρωσία, «Yandex News» από το 2007ως το 2012.
Δηλωμένος πολέμιος του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, ο Γκέρσενζον, δημοσιεύει κείμενα για τη ρωσική προπαγάνδα στο Γερμανικό «Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων». «Αν ανοίξεις το τηλέφωνό σου και σκρολάρεις λίγο, θα έρθεις αντιμέτωπος με αυτή την προπαγάνδα», προσθέτει.
«Αρχικά νόμιζα ότι η Google δεν το έκανε επίτηδες. Ότι είναι ένα σφάλμα στο λογισμικό και οι προγραμματιστές της Google μπορούν να το διορθώσουν αν απλώς αλλάξουν τον αλγόριθμο. Αλλά έκανα λάθος ότι θα το αντιμετώπιζαν αμέσως. Το Discover και το πρόγραμμα περιήγησης Chrome, το οποίο λειτουργεί με την ίδια αρχή, είναι προεγκατεστημένο ως προεπιλογή σε όλες αυτές τις συσκευές. Ακόμα κι αν περιλαμβάνεται το αντίστοιχο ρωσικό, Yandex Browser. Έτσι, το 85 με 90% των χρηστών smartphone στη Ρωσία βλέπουν αυτήν την προσφορά, η οποία είναι τεράστια. Η Ρωσική κυβέρνηση παρεμβαίνει απευθείας στη διακίνηση δεδομένων με αυτόν τον τρόπο: Οι αλγόριθμοι του Discover τροφοδοτούνται με περιεχόμενο από μέσα προπαγάνδας που φαίνεται πολύ δημοφιλές».
«Στο βωμό της επισκεψιμότητας»
Σύμφωνα με τον Γκέρσενζον, η Google πρέπει να επαναπρογραμματίσει την εφαρμογή της για κινητά τηλέφωνα «Discover», αλλά λείπει η βούληση… Το προπαγανδιστικό περιεχόμενο φαίνεται επίσης πιο ενδιαφέρον για την Google επειδή υπόσχεται μεγάλη επισκεψιμότητα, δηλαδή απήχηση. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τα μέσα προπαγάνδας δημιουργούν εκατομμύρια, μερικές φορές δεκάδες εκατομμύρια, επιπλέον κλικ ανά μήνα.
Ο Γκέρσενζον υποστηρίζει ότι «η Google δεν επικοινωνεί σχεδόν καθόλου μαζί μας… Αν ήθελαν να αλλάξουν κάτι, θα μπορούσε να συμβεί πολύ γρήγορα. Η Google δεν αλλάζει τους αλγόριθμους της, ούτε η εταιρεία μας παρέχει καμία πληροφορία. Όλοι με ρωτούν πάντα: Γιατί; Και λέω: Γιατί η Google δεν το χρειάζεται. Αυτή η εταιρεία είναι τεράστια. Είμαι σίγουρος ότι δεν θέλουν να βλάψουν την Ουκρανία. Ούτε όμως τους ενδιαφέρει. Επικεντρώνονται στις παγκόσμιες εξελίξεις. Αυτήν τη στιγμή βρίσκονται στη μέση ενός σκληρού ανταγωνισμού για το Open AI, την ελεύθερα προσβάσιμη τεχνητή νοημοσύνη. Το ChatGPT τρόμαξε την Google. Αλλά η άγνοια της ρωσικής αγοράς είναι εξαιρετικά προβληματική. Επειδή η προπαγάνδα έχει μια πολύ συγκεκριμένη επίδραση στους νεαρούς άνδρες που πηγαίνουν στον πόλεμο πιστεύοντας ότι πολεμούν για τον σωστό σκοπό».
Η απάντηση της Google
Η Google απάντησε πάντως ότι από την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία, «έχει περιορίσει σημαντικά την εμφάνιση των μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από τη Ρωσία στις πλατφόρμες μας, συμπεριλαμβανομένου του Discover, παγκοσμίως. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για να περιορίσουμε την εμβέλεια αναξιόπιστων πληροφοριών και να καταστήσουμε τις αξιόπιστες πληροφορίες πιο προσιτές. Αυτή είναι μια διαρκής πρόκληση και οι ομάδες μας δεσμεύονται να συνεχίσουν το έργο μας σε αυτόν τον τομέα».
Η εταιρεία επισημαίνει επίσης ότι οι χρήστες μπορούν «ανεξάρτητα να ελέγχουν και να προσαρμόζουν ανά πάσα στιγμή» αυτό που βλέπουν στο Discover. Μπορούν επίσης να επιλέξουν να απενεργοποιήσουν πλήρως το Discover».
Η Google δεν παρείχε πληροφορίες στο t-online σχετικά με το σε πόσα άτομα φτάνει το Discover στη Ρωσία.
