Σε κατ’ αρχήν συμφωνία για την αυστηροποίηση των κανόνων της προεκλογικής πολιτικής διαφήμισης, κατέληξαν οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ.
Οι νέοι κανόνες καλύπτουν την πληρωμένη πολιτική διαφήμιση και στοχεύουν να καλύψουν ένα νομικό κενό στην καταπολέμηση της χειραγώγησης των ψηφοφόρων και της παραπληροφόρησης.
Οι περισσότεροι νέοι κανόνες για την πολιτική διαφήμιση θα τεθούν σε ισχύ μετά από μια μεταβατική περίοδο 18 μηνών. Ωστόσο, ορισμένοι θα μπορούσαν να ισχύσουν στις επερχόμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από τις 6 ως τις 9 Ιουνίου 2024.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, ιδιαίτερα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα όπως η θρησκευτική πεποίθηση, το χρώμα του δέρματος ή ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιούνται για πολιτική διαφήμιση. Το υπόβαθρο είναι επίσης η ανησυχία ότι τέτοια διαφήμιση θα γίνει εσκεμμένα κατάχρηση και ότι παράγοντες από τρίτες χώρες θα μπορούσαν να παρέμβουν στις εκλογές στην ΕΕ. Το σχέδιο προβλέπει ότι θα απαγορευτεί σε φορείς εκτός της ΕΕ να χρηματοδοτούν πολιτική διαφήμιση στην Ευρώπη τρεις μήνες πριν από εκλογές ή δημοψήφισμα.
«Οι νέοι κανόνες θα δυσκολέψουν ξένους αξιωματούχους να διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες στην Ευρώπη και να παρεμβαίνουν σε δημοκρατικές διαδικασίες», εξήγησε ο εισηγητής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Σάντρο Γκόζι από τη φιλελεύθερη ομάδα Renew.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν επίσης περισσότερη διαφάνεια. «Η πολιτική διαφήμιση πρέπει να επισημαίνεται με σαφήνεια», είπε εκπρόσωπος του Ευρωκοινοβουλίου. Θα είναι επίσης ευκολότερο για τους πολίτες, τις αρχές και τους δημοσιογράφους να λάβουν πληροφορίες σχετικά με το ποιος χρηματοδοτεί την πολιτική διαφήμιση και πόσο αμείβεται. Επιπλέον, η Επιτροπή της ΕΕ θα δημιουργήσει μια δημόσια προσβάσιμη βάση δεδομένων στην οποία θα αποθηκεύονται όλες οι διαδικτυακές πολιτικές διαφημίσεις και οι σχετικές πληροφορίες για έως και επτά χρόνια.
Με βάση τη συμφωνία, τα προσωπικά δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτική διαφήμιση μόνο εάν οι πολίτες έχουν δώσει τη ρητή συγκατάθεσή τους, όπως ανακοίνωσαν οι εκπρόσωποι των κρατών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο σχεδιαζόμενος νόμος επηρεάζει επίσης μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες, που θα υποχρεωθούν να παρέχουν στο κοινό πληροφορίες σχετικά με το ποιος βρίσκεται πίσω από τέτοιες διαφημίσεις και ποιος τις χρηματοδοτεί και σε ποιο βαθμό.
Οι θεσμικοί διαπραγματευτές έχουν μεν καταλήξει σε κατ` αρχήν συμφωνία, αλλά οι τεχνικές λεπτομέρειες πρέπει ακόμη να επεξεργαστούν. Επιπλέον, θα πρέπει η συμφωνία να εγκριθεί από την ολομέλεια της Ευρωβουλής και το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ.
