Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ συναντήθηκαν με τον Αμερικανό ομόλογό τους Αντονι Μπλίνκεν στο Αμάν για να συζητήσουν τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Στη συνάντηση που μετείχε και εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Αρχής συζητήθηκαν «οι επιπτώσεις της επικίνδυνης κλιμάκωσης που απειλεί την ασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή».
Οι Αραβες υπουργοί τόνισαν την ανάγκη για άμεση κατάπαυση του πυρός και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους κατοίκους της Γάζας.
Ο Μπλίνκεν κάλεσε επίσης το Ισραήλ να λάβει μέτρα για την προστασία των αμάχων στη Γάζα.
Οι Άραβες υπουργοί τόνισαν ότι στόχος τους να ασκήσουν πίεση στις μεγάλες δυνάμεις για να ασκήσουν πίεση στο Ισραήλ να τερματίσει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις στη Γάζα που προκαλούν ανθρωπιστική καταστροφή».
Σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκε επίσης το ενδεχόμενο ανάπτυξης ειρηνευτικών Αραβικών δυνάμεων στη Γάζα, με τη στήριξη των Δυτικών δυνάμεων, όταν τελειώσει ο πόλεμος με τη συντριβή της Χαμάς.
Οι Αραβες υπουργοί επανέλαβαν πάντως ότι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στα μουσουλμανικά κράτη της περιοχής :Αίγυπτος, Ιορδανία, Συρία, Λίβανος – καμία από τις γειτονικές χώρες του Ισραήλ δεν δέχονται άτομα από τη Λωρίδα της Γάζας.
Η Ράφα, η μόνη συνοριακή διάβαση από τη Γάζα προς την Αίγυπτο είναι κλειστή. Ουδείς Παλαιστίνιος περνάει – εκτός από τους τραυματίες και όσους έχουν διπλή υπηκοότητα .
Δεν υπάρχει επίσης διάδρομος για τους πολίτες από τη Γάζα να περάσουν στη Δυτική Όχθη για να ταξιδέψουν από εκεί στην Ιορδανία. Ούτε το Ισραήλ το επιτρέπει , αλλά ούτε και η Ιορδανία. Δεν υπάρχει επίσης τρόπος εξόδου βόρεια προς τον Λίβανο ή βορειοανατολικά προς Συρία. Οι Ισραηλινοί δεν επιτρέπουν στους πρόσφυγες να φύγουν από τη Γάζα και να μεταβούν στις γειτονικές χώρες.
Αλλά και τα γειτονικά αραβικά κράτη δεν θα ήθελαν να δεχτούν τους Παλαιστίνιους ούτως ή άλλως. «Θα πρέπει να παραμείνουν στη χώρα τους», δήλωσε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι.
«Τα σκυλιά στον κήπο»
Η στάση των αραβικών κρατών μπορεί να εκπλήσσει. Δείχνουν ελάχιστη συμπάθεια για το Ισραήλ, αλλά θεωρούν επίσης ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να μείνουν στις περιοχές τους. «Τα σκυλιά-φύλακες κρατούνται με λουρί στον κήπο, όχι στην κρεβατοκάμαρα. Υποτίθεται ότι απειλούν τους εχθρούς μας, όχι τα παιδιά μας», λέει ένας Αιγύπτιος πολίτης. Είναι κατά της αποδοχής Παλαιστινίων προσφύγων: Τα «άγρια σκυλιά» πρέπει να απειλούν το Ισραήλ, όχι την Αίγυπτο, υποστηρίζει.
Αυτή η κατάσταση ισχύει εδώ και χρόνια. Ακόμη και πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, οι Παλαιστίνιοι είχαν ελάχιστες πιθανότητες να εισέλθουν νόμιμα στην Αίγυπτο. Τα σύνορα άνοιγαν μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για παράδειγμα για βαριά άρρωστους ή σοβαρά τραυματισμένους κατοίκους της Γάζας. Όπως και τώρα.
Τι λέει η Αίγυπτος
Επισήμως, ωστόσο, η αιγυπτιακή ηγεσία δίνει έναν διαφορετικό λόγο για τα κλειστά σύνορα: Το Κάιρο φοβάται ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να εκδιωχθούν οριστικά από τη Λωρίδα της Γάζας, αν την εγκαταλείψουν. Με το να δεχτούν εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους οι Αιγύπτιοι θα είναι σαν να εκπληρώνουν την προσπάθεια των ακροδεξιών Ισραηλινών εξτρεμιστών που θέλουν να διώξουν όλους τους Παλαιστίνιους».
Επιπλέον, η χερσόνησος του Σινά που συνορεύει με τη Λωρίδα της Γάζας ελέγχεται ελάχιστα από τις αιγυπτιακές αρχές ασφαλείας. Τα τελευταία χρόνια, το Σινά έχει εξελιχθεί σε «καταφύγιο» για ακραίους ισλαμιστές μετά την Αραβική Άνοιξη πριν από 11χρόνια. Ο αιγυπτιακός στρατός μάχεται στο Σινά εναντίον μελών της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους.
Το Κάιρο φοβάται ότι τα μέλη της Χαμάς θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα της Γάζας και να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους ιδεολογικά συγγενείς τζιχαντιστές στο Σινά. Η ήδη τεταμένη κατάσταση ασφαλείας στη χερσόνησο θα επιδεινωνόταν περισσότερο
Η Χαμάς διατηρεί άλλωστε σχέσεις με τη Μουσουλμανικής Αδελφότητα, η οποία είχε αναδείξει τον Μοχάμεντ Μόρσι πρόεδρο στην Αίγυπτο από το 2012 έως το 2013.
Οικονομικοί λόγοι
Ο πρόεδρος Αλ Σίσι δεν μπορεί να αντέξει επίσης ένα κύμα προσφύγων στην Αίγυπτο και για οικονομικούς λόγους.
Ο πληθυσμός της Αιγύπτου αυξήθηκε από 70 σε 110 εκατομμύρια ανθρώπους τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, ωστόσο, είναι πολύ κατώτερη των προσδοκιών και ελλοχεύει ο κίνδυνος κατάρρευσης.
Άλλωστε, εννέα εκατομμύρια πρόσφυγες ήδη ζουν στην Αίγυπτο και αν προστεθούν εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι, το Κάιρο θα πρέπει να δημιουργήσει επιπλέον κέντρα υποδοχής, να παράσχει διαμονή, φαγητό και νερό. Πόσο μάλλον που τον Δεκέμβριο έρχονται οι προεδρικές εκλογές. Ο Αλ Σίσι θεωρείται σίγουρος νικητής και προφανώς δεν θέλει να αντιμετωπίσει δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων με την άφιξη νέων προσφύγων.
Άρνηση και από την Ιορδανία
Η Ιορδανία αρνείται επίσης να δεχθεί πρόσφυγες από τη Γάζα. Το Αμάν επέτρεψε σε πολλούς Παλαιστίνιους να εισέλθουν στη χώρα τα τελευταία χρόνια.
Το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ιορδανίας προέρχεται από τη Γάζα ή τη Δυτική Όχθη. Αλλά δεν δέχεται περισσότερους.
Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς το πρότεινε στον βασιλιά Αμπντάλα κατά την επίσκεψή του στα μέσα Οκτωβρίου, αλλά ο Χασεμίτης μονάρχης το απέρριψε κατηγορηματικά.
Η Ιορδανία υποστηρίζει επίσης ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να χάσουν οριστικά την πατρίδα τους αν φύγουν από τη Λωρίδα της Γάζας.
Ούτε οι άλλες γειτονικές χώρες δέχονται τον λαό της Γάζας. Η Συρία έχει βυθιστεί σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο για πάνω από μια δεκαετία. Ο Λίβανος, από την άλλη, κατακλύζεται από πρόσφυγες από τη Συρία. Από τα έξι εκατομμύρια κατοίκους του Λιβάνου, κάπου 1,5 εκατομμύριο είναι πρόσφυγες λόγω του εμφυλίου πολέμου από τη Συρία.
Μόνο «χρήμα» από τον Κόλπο
Τα εξαιρετικά πλούσια κράτη του Κόλπου-το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα -θα μπορούσαν εύκολα να χρηματοδοτήσουν τη στέγαση των προσφύγων, αλλά δεν θέλουν να επιτρέψουν σε κανέναν Παλαιστίνιο να εισέλθει στη χώρα, εκτός βέβαια από πλούσιους ξένους από τη Δύση. Το Κατάρ δεν διστάζει όμως να φιλοξενεί την πολιτική ηγεσία της Χαμάς.
Αλλά και το Ιράν δεν θέλει να δεχτεί πρόσφυγες. Η Τεχεράνη θέλει να εξαφανίσει το Ισραήλ από τον χάρτη και ως εκ τούτου είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Χαμάς. Επομένως, μια μαζική απέλαση Παλαιστινίων από τη Γάζα δεν είναι προς το συμφέρον του Ιράν.