Skip to main content

Γιατί ο αστικός πόλεμος στη Γάζα θα είναι πιο αιματηρός από ό,τι στο Ιράκ

REUTERS/Raneen Sawafta

Οι διαφορές από την μάχη κατά του ΙΚ στη Μοσούλη

Ο πόλεμος στη Γάζα επιβάλλει έναν βαρύ φόρο αίματος στους αμάχους. Το υπουργείο Υγείας της Χαμάς αναφέρει ότι περισσότεροι από 8.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει. Ανάμεσά τους, πάνω από 3.000,παιδιά, νούμερο που ξεπερνά τον ετήσιο αριθμό νεκρών παιδιών σε όλους τους πολέμους, τα τρία προηγούμενα χρόνια.

Ο Economist εκτιμά, από δορυφορικές εικόνες, ότι πάνω από το ένα δέκατο του οικιστικού δυναμικού της Γάζας έχει καταστραφεί, αφήνοντας περισσότερους από 280.000 ανθρώπους χωρίς σπίτια. Από πολλές απόψεις αυτό ταιριάζει με τον κανόνα του αστικού πολέμου, ο οποίος κατά κανόνα είναι ασυνήθιστα αιματηρός.

Αλλά ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα είναι ιδιαίτερος, και παρουσιάζει διαφορές με τον επίσης υψηλά θανατηφόρο πόλεμο κατά του ISIS στο Ιράκ.

Η μεγαλύτερη αστική μάχη, κατά του Ισλαμικού κράτους στο Ιράκ, το 2016, από έναν συνασπισμό υπό αμερικανική ηγεσία που περιελάμβανε ιρακινές και κουρδικές χερσαίες δυνάμεις, ήταν η επίθεση κατά της Μοσούλης η οποία είχε καταληφθεί από τον ISIS.

Τουλάχιστον 9.000 άμαχοι σκοτώθηκαν στην πόλη κατά τη διάρκεια της περιόδου 2016-17, σύμφωνα με την Airwars, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που παρακολουθεί τις απώλειες των αμάχων. Αυτό αντιστοιχεί στο 0,6% του πληθυσμού εκείνη την εποχή. Από τα κτίρια που υπέστησαν ζημιές, πάνω από το 80% ήταν κατοικίες.

REUTERS/Stringer

Αν και η αιματοχυσία ήταν βαριά, συγκριτικά  ελάχιστα πλησιάζει τον αριθμό των νεκρών στη Γάζα, μέσα σε λίγες μόνο ημέρες.

Ο Economist, καταγράφει τις διαφορές μεταξύ των δύο πολέμων, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος των αμάχων θα συνεχιστεί αμείωτος.

Το καθεστώς για τους αμάχους

Η πρώτη και μεγαλύτερη διαφορά είναι το καθεστώς έχει επιβάλλει το Ισραήλ για τους αμάχους.

Στη Μοσούλη, αν και επιχειρήθηκε να εμποδιστούν οι άμαχοι από το να διαφύγουν, πολλοί το κατάφεραν. Μεταξύ Οκτωβρίου 2016 και Ιουνίου 2017 αναχώρησαν σχεδόν 900.000 άνθρωποι-σχεδόν το ήμισυ του προπολεμικού πληθυσμού. 

Στη Γάζα, οι άμαχοι, απλώς δεν μπορούν να φύγουν. Το Ισραήλ έχει πει σε περίπου 1,1 εκατ. πολίτες να εκκενώσουν το βόρειο τμήμα της εξαιρετικά πυκονοκατοικημένης Γάζας, αλλά περίπου το ένα τρίτο από αυτούς παρέμεινε. Πολλοί είναι ήδη πρόσφυγες  και φοβούνται ότι αν φύγουν μπορεί να μην τους επιτραπεί ποτέ να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Όσοι θέλουν να διαφύγουν δεν μπορούν να περάσουν στην Αίγυπτο, η οποία δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για τους πρόσφυγες και μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να ανοίξει τα σύνορά της.

Δεν  υπάρχουν «ανοιχτές περιοχές» για να διεξαχθούν οι μάχες

“Οι ντόπιοι στην Γάζα δεν μπορούν πραγματικά να ξεφύγουν” λέει ο Amos Fox, ειδικός σε θέματα αστικού πολέμου, που έχει γράψει εκτενώς για τη Μοσούλη.  Ούτε οι μάχες μπορούν πραγματικά να γίνουν σε ανοιχτές περιοχές, μακριά από τα αστικά κέντρα, καθώς λόγω της εξαιρετικά πυκνής δόμησης, αυτές απλώς είναι ανύπαρκτες”

Το ζήτημα τηςπερίθαλψης των αμάχων

Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης των αμάχων της Γάζας έχει δυναμικότητα μόνο 3.500 κλινών, σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, πολύ μικρότερη από ό,τι χρειάζεται.

Στη Μοσούλη, αντίθετα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μπόρεσε να δημιουργήσει σημεία επείγουσας ιατρικής φροντίδας σε απόσταση 10-15 λεπτών από τη γραμμή του μετώπου, ενώ τα νοσοκομείο απείχε μόνο μία ώρα μακριά

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) διαθέτουν έναν μικρό αριθμό “αξιωματικών ανθρωπιστικών υποθέσεων” ενσωματωμένων στις μαχόμενες μονάδες τους, των οποίων ο ρόλος είναι να προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες του τοπικού πληθυσμού. Αλλά δεν επαρκούν   για την αντιμετώπιση των αναγκών και του μεγέθους της δυστυχίας που απορρέει από τη χερσαία επίθεση.

REUTERS/Mutasem Murtaja

Το χτίσιμο των υποδομών

Μια τρίτη διαφορά είναι ο βαθμός στον οποίο η πολιτική και η στρατιωτική υποδομή της Χαμάς είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με την Γάζα.

Στο Ιράκ, η Μοσούλη βρισκόταν υπό την κατοχή του Ισλαμικού Κράτους για λίγο περισσότερο από δύο χρόνια όταν ξεκίνησε η μάχη για την απομάκρυνσή του. Οι εντυπωσιακές πολυεπίπεδες άμυνες, που είχε αναπτύξει ο ISIS, καμία σχέση δεν έχουν με την πλήρη ενσωμάτωση της Χαμάς στον κοινωνικό ιστό του θύλακα.  Οι άμυνές της έχουν χτιστεί γύρω -και κάτω- από την πολιτική υποδομή της περιοχής.

Αδιάκριτα χτυπήματα στα νοσοκομεία

Οι χώροι των ιατρικών εγκαταστάσεων στην Γάζα είναι ιδιαίτερα επισφαλείς. Σε προηγούμενους γύρους πολέμου, τα παλαιστινιακά νοσοκομεία και άλλα κέντρα αρωγής των πολιτών είχαν σημειωθεί στους ισραηλινούς στρατιωτικούς χάρτες ως περιοχές που δεν θα δέχονταν πλήγματα.

Κάποια χτυπήθηκαν, αλλά κανένα σκόπιμα, ισχυρίζεται το Ισραήλ.

Σε αυτόν τον πόλεμο, το Ισραήλ διέταξε την εκκένωση της βόρειας Γάζας, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων – τα οποία, όπως λέει, χρησιμοποιούνται ως διοικητήρια της Χαμάς. Σύμφωνα με τους νόμους του πολέμου, τα νοσοκομεία χάνουν την ειδική προστασία τους εάν χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς. Αλλά, ακόμη και τότε, οι στρατοί μπορούν να τους επιτεθούν μόνο “μετά από κατάλληλη προειδοποίηση” και “εύλογο χρονικό όριο”.

Η Μοσούλη, και πάλι, αποτελεί σημείο σύγκρισης. Οι διοικητές των στρατευμάτων πέρασαν εβδομάδες συζητώντας αν θα μπορούσαν να επιτεθούν, στα νοσοκομεία μελετώντας άλλες επιλογές, όπως η χρήση ελεύθερων σκοπευτών.

Τελικά δέχθηκε πλήγμα με την έγκριση του τότε πρωθυπουργού του Ιράκ.

REUTERS/Ibraheem Abu Mustafa

Η βοήθεια από τους ντόπιους

Μια τελευταία διαφορά είναι η φύση των πληροφοριών για το πεδίο μάχης.

Οι IDF βομβαρδίζουν στόχους που δεν τους είναι γνωστοί και επελαύνουν στα τυφλά. Το αποτέλεσμα θα είναι και πάλι να σκοτωθούν περισσότεροι άμαχοι.

Στη Μοσούλη, αντίθετα οι ντόπιοι που μισούσαν το ΙΚ, παρείχαν στις ιρακινές δυνάμεις πληθώρα πληροφοριών, βοηθώντας τες να στοχεύσουν κατευθείαν τον εχθρό και όχι αθώους πολίτες.

naftemporiki.gr