Όλοι έχουμε αυτό το διάστημα το βλέμμα στραμμένο στις δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στον κίνδυνο ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς να εξελιχθεί σε περιφερειακή σύγκρουση με την εμπλοκή και του Ιράν.
Παράλληλα είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία, ενώ πρόσφατα είχαμε τη σύρραξη στο Ναγκόρνο – Καραμπάχ, που αν και σύντομη, άλλαξε πολλά στη γεωπολιτική σκηνή. Η επικράτηση του Αζερμπαϊτζάν και η εκδίωξη των Αρμενίων ήταν μία εξέλιξη που ευνοεί και την Τουρκία, ενώ δημιουργεί προβληματισμό στη Ρωσία, αλλά και το… Ιράν, γεννώντας παράλληλα νέα δεδομένα για Ευρώπη, ΗΠΑ και Κίνα.
Και η λίστα των πολέμων δεν τελειώνει εδώ. Στην Αφρική, ο εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν μαίνεται, οι συγκρούσεις έχουν επιστρέψει στην Αιθιοπία και το πραξικόπημα στον Νίγηρα τον περασμένο Ιούλιο ήταν ήταν το έκτο πραξικόπημα στην περιοχή του Σαχέλ και τη Δυτική Αφρική από το 2020.
Μάλιστα, σύμφωνα με μια ανάλυση δεδομένων που συγκεντρώθηκαν από το Uppsala Conflict Data Program και το Peace Research Institute Oslo και παρουσιάζονται από το Foreign Affairs, ο αριθμός, η ένταση και η διάρκεια των συγκρούσεων παγκοσμίως είναι στο υψηλότερο επίπεδο πριν από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι υπήρχαν 55 ενεργές συγκρούσεις το 2022, με μέση διάρκεια από 8 έως 11 χρόνια. Δέκα χρόνια νωρίτερα είχαμε 33 ενεργές συρράξεις με μέση διάρκεια 7 ετών.
Παρά την αύξηση των συγκρούσεων, έχει περάσει περισσότερο από μια δεκαετία από τότε που μεσολάβησε μια διεθνώς αναγνωρισμένη ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό ενός πολέμου.
Οι πολιτικές διαδικασίες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ ή με τη βοήθεια του ΟΗΕ στη Λιβύη, το Σουδάν και την Υεμένη έχουν σταματήσει ή έχουν καταρρεύσει. Οι φαινομενικά παγωμένες συγκρούσεις —σε χώρες όπως η Αιθιοπία, το Ισραήλ και η Μιανμάρ— ξεπαγώνουν με ανησυχητικό ρυθμό.
Με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η σύγκρουση υψηλής έντασης έχει επιστρέψει ακόμη και στην καρδιά της Ευρώπης, η οποία στο παρελθόν απολάμβανε αρκετές δεκαετίες σχετικής ειρήνης και σταθερότητας.
2 δισεκατομμύρια άνθρωποι επηρεάζονται από τις συρράξεις
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το 2022, το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού – 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι- ζούσε σε περιοχές που επλήγησαν από συγκρούσεις. Ο αριθμός των ανθρώπων που εκτοπίστηκαν βίαια παγκοσμίως ήταν στα 108 εκατομμύρια στις αρχές του 2023.
Μέχρι τώρα, η διεθνής απάντηση από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες επένδυσαν πολλά στην οικοδόμηση της ειρήνης στον απόηχο του Ψυχρού Πολέμου, ήταν να μετατοπίσουν τους στόχους της «ειρήνης» στη διαχείριση συγκρούσεων. Καθώς, όμως, οι μάχες ξεσπούν παγκοσμίως και οι βαθύτερες αιτίες των συγκρούσεων παραμένουν ανεπίλυτες, τα παραδοσιακά εργαλεία οικοδόμησης ειρήνης και ανάπτυξης φαίνονται ολοένα και πιο αναποτελεσματικά.
