Ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Αλμπιν Κούρτι και ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχαν την Πέμπτη χωριστές συνομιλίες με κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ και τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας στις Βρυξέλλες, σε μια προσπάθεια να σημειωθεί πρόοδος στην εξομάλυνση των σχέσεών τους.
Μετά τις συναντήσεις, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ ανακοίνωσε ότι έπεσε στο τραπέζι μία πρόταση προκειμένου να ξεπεραστεί ένα βασικό εμπόδιο, με τη δημιουργία μιας ένωσης δήμων με σερβική πλειοψηφία στο βόρειο Κόσοβο,χωρίς αμοιβαίες προϋποθέσεις.
«Δυστυχώς, τα δύο μέρη δεν ήταν έτοιμα να συμφωνήσουν σε αυτό χωρίς προϋποθέσεις που να είναι απαράδεκτες για το άλλο μέρος», είπε ο Μπορέλ. «Θα συνεχίσουμε να επιμένουμε και να εργαζόμαστε για την επίτευξη συμφωνίας», πρόσθεσε.
Κούρτι και Βούτσις κατηγόρησαν ο ένας τον άλλον για την αποτυχία των συνομιλιών.
«Παρά τη γενναιόδωρη προσφορά του πρωθυπουργού Κούρτι, ο πρόεδρος της Σερβίας, Βούτσιτς, αρνήθηκε να υπογράψει συμφωνία με το Κόσοβο», ανέφερε το γραφείο του Κοσοβάρου πρωθυπουργού. Ο Κούρτι έθεσε ως όρο για να αποδεχθεί της σύσταση της Ένωσης Σερβικών Δήμων να υπογραφεί μια συνολική συμφωνία για την εξομάλυνση των σχέσεων στην βάση της ευρωπαϊκής πρότασης όπως παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάρτιο στην Οχρίδα.
Από την πλευρά του, ο Βούτσιτς υποστήριξε ότι είναι «έτοιμος να υπογράψει ό,τι θέλετε εκτός από την ένταξη του Κοσόβου στον ΟΗΕ, το θέμα της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Κοσόβου. Αυτά, όχι, όλα τα άλλα – ναι».
Αν και οι συνομιλίες αποδείχθηκαν ατελέσφορες, ο Μπορέλ είπε ότι σύντομα θα μπορούσε να οργανωθεί μια νέα συνάντηση.
«Η δουλειά συνεχίζεται (…) ίσως πρέπει να φύγουμε από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ και να καθίσουμε ξανά με τους ηγέτες του Κοσόβου και της Σερβίας και να δούμε αν μπορούμε να βρούμε κάποια λύση μέσω του διαλόγου. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Ο ευρωπαϊκός δρόμος του Κοσόβου και της Σερβίας περνά μέσα από αυτόν τον διάλογο», δήλωσε ο Μπορέλ στους δημοσιογράφους.
Η Πρίστινα επιμένει ότι θέλει η Σερβία να κάνει την πρώτη κίνηση κάνοντας βήματα προς την επίσημη αναγνώριση της ανεξαρτησίας του, ενώ το Βελιγράδι θέλει πρώτα να δει πρόοδο στη συμφωνία για τη δημιουργία ένωσης 10 δήμων με σερβική πλειοψηφία στο Κόσοβο.
Οι Βρυξέλλες προσπαθούν εδώ και χρόνια να επιλύσουν τη μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ των γειτόνων των Βαλκανίων. Η ΕΕ πίστευε ότι είχε βρει ένα τρόπο να διορθώσει την κατάσταση, καταρτίζοντας ένα σχέδιο εξομάλυνσης των σχέσεών τους τον Μάρτιο, αλλά έκτοτε δεν υπήρξε καμία πρόοδος.
Όχι μόνο δεν υπήρξε πρόοδος αλλά προσφάτως άναψαν τα αίματα μετά τον θάνατο ενός αστυνομικού τον περασμένο μήνα στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου από Σέρβους παραστρατιωτικούς. Το Κόσοβο υποστηρίζει ότι η Σερβία ήταν πίσω από την επίθεση, κάτι που το Βελιγράδι αρνείται.
Βέβαια προηγήθηκαν μήνες αυξανόμενων εντάσεων στο βόρειο Κόσοβο, αφού οι Σέρβοι του Κοσόβου παραιτήθηκαν από όλους τους κρατικούς και κυβερνητικούς θεσμούς, μποϊκόταραν τις εκλογές και στη συνέχεια διαμαρτυρήθηκαν για την ανάληψη των καθηκόντων από εκλεγμένους Αλβανούς δημάρχους.
Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν την κατάσταση στις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου την Παρασκευή και αναμένεται να αναφέρουν στο ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής ότι «λυπούνται για την έλλειψη εφαρμογής και από τα δύο μέρη της συμφωνίας προς την εξομάλυνση των σχέσεών τους και του παραρτήματος εφαρμογής της καθώς και άλλες συμφωνίες που επετεύχθησαν στο πλαίσιο του διαλόγου με τη διευκόλυνση της ΕΕ».
«Το Κόσοβο και η Σερβία πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης, καθώς και να εξασφαλίσουν τη διεξαγωγή νέων εκλογών στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου το συντομότερο δυνατό, με την ενεργό συμμετοχή των Σέρβων του Κοσόβου», αναφέρεται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής που επικαλείται το Euractiv. «Η αποτυχία αποκλιμάκωσης των εντάσεων θα έχει συνέπειες», τονίζεται επίσης.