Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης Μάρτι Αχτισάαρι, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Φινλανδίας από το 1994 μέχρι το 2000.
Ο Αχτισάαρι θεωρείτο μετρ της διπλωματικής μεσολάβησης στις συρράξεις αναζητώντας συμβιβασμούς, ενώ αρνιόταν να αποδεχθεί ότι οι πόλεμοι είναι αναπόφευκτοι. Έγινε γνωστός για την ειρηνευτική του μεσολάβηση σε εμπόλεμες ζώνες όπως το Κόσοβο, η Ινδονησία, η Βόρεια Ιρλανδία και η Ναμίμπια.
«Η ειρήνη είναι θέμα βούλησης. Όλες οι συρράξεις μπορούν να επιλυθούν και δεν υπάρχουν δικαιολογίες για να αφήνονται να διαιωνίζονται», είχε δηλώσει ο Μάρτι Αχτισάαρι κατά την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης 2008.
Ο Φινλανδός διπλωμάτης του ΟΗΕ έφερε εις πέρας τις συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση της Ινδονησίας και τους αυτονομιστές του Κινήματος Ελεύθερο Ατσεχ, έπειτα από τριακονταετή πόλεμο που άφησε πίσω του 15.000 νεκρούς. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξεκίνησαν στο Ελσίνκι τον Ιανουάριο 2005 και ολοκληρώθηκαν έξι μήνες μετά με ειρηνευτική συμφωνία στην οποία ελάχιστοι παρατηρητές πίστευαν.
Οι δύο πλευρές περιέγραψαν τότε έναν ανυποχώρητο άνθρωπο κατά την διάρκεια των συνομιλιών, αλλά με ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και μεγάλη ανθρώπινη ζεστασιά στο περιθώριο των διαπραγματεύσεων. «Έχω τεράστια υπομονή. Δεν συνηθίζω να οργίζομαι, αλλά μπορώ να είμαι σκληρός», είχε δηλώσει αργότερα προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι το κλειδί για την επιτυχία του είναι η ικανότητά του να κατανοεί τους ανθρώπους.
Ωστόσο, στο Κόσοβο ο ακούραστος αυτός στρατιώτης της ειρήνης δεν κατάφερε να φέρει κοντά Σέρβους και Αλβανούς του Κοσόβου. Στο τέλος του 2005, επιφορτίστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εποπτεύσει τις συνομιλίες ανάμεσα σε Σέρβους και Κοσοβάρους για το μελλοντικό status της επαρχίας. Τον Μάρτιο 2007, έβαλε τέλος στις συνομιλίες, προτείνοντας ανεξαρτησία και παραδίδοντας την εντολή του. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων, που διεξήχθη χωρίς αυτόν, απέτυχε και το Κόσοβο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του στις 17 Φεβρουαρίου 2008.
Ο Αχτισάαρι αποσύρθηκε από την δημόσια ζωή τον Σεπτέμβριο 2021, πάσχοντας από Αλτσχάιμερ.
Φον ντερ Λάιεν: Ήταν πρωταθλητής της ειρήνης
Τη θλίψη της για την απώλεια του Μάρτι Αχτισάαρι εξέφρασε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.
«Η Φινλανδία έχασε έναν αξιομνημόνευτο πολιτικό. Η Ευρώπη, έναν οραματιστή. Και ο κόσμος, έναν πρωταθλητή της ειρήνης. Εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του και στον λαό της Φινλανδίας» ανέφερε σε ανάρτησή της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Saddened by the passing of Former Finnish President Martti Ahtisaari.
Finland has lost a remarkable statesman.
Europe, a visionary.
And the world, a champion of peace.
I express my condolences to his family and to the people of Finland.
Syvimmät osanottoni. pic.twitter.com/8FA5fm5jkA
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 16, 2023
Με πληροφορίες και από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters
