«Μπορώ να συγκρίνω την επίθεσή τους μόνο με το ISIS». Αυτό ήταν το σχόλιο του Χαίμ Ρέγκεβ, πρεσβευτή του Ισραήλ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, στο Foreign Policy από το γραφείο του στις Βρυξέλλες. Αναφερόταν βεβαίως στις σφαγές και τις απαγωγές εκατοντάδων αμάχων —συμπεριλαμβανομένων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων— νωρίς το πρωί του Σαββάτου από τη Χαμάς.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, από την πλευρά του, υποσχέθηκε «εκδίκηση». Κάλεσε σε ετοιμότητα 300.000 εφέδρους και έκανε νύξη για επικείμενη χερσαία επέμβαση. Προειδοποίησε τους κατοίκους στις ελεγχόμενες από τη Χαμάς περιοχές να απομακρυνθούν, καθώς οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις συγκεντρώθηκαν στα de facto σύνορα με τη Γάζα. Η φαινομενική αποστολή τους, αν κρίνουμε από τις φλογερές δηλώσεις Ισραηλινών αξιωματούχων, θα είναι να «αποκεφαλίσουν» τη Χαμάς και να τερματίσουν οριστικά την απειλή που αποτελεί για το Ισραήλ, σημειώνει το Foreign Policy και προσθέτει: «Αλλά είναι λιγότερο σαφές τι μπορεί να σημαίνει αυτό στην πράξη. Είναι το Ισραήλ σε θέση να εξαλείψει τη Χαμάς; Θα ήταν αρκετό να αναγκαστεί η ηγεσία της Χαμάς να εγκαταλείψει τη Γάζα; Θα πρέπει να τους σκοτώσει; Ή μήπως η Χαμάς είναι αναπόφευκτα ένα μόνιμο προσάρτημα της παλαιστινιακής πολιτικής, εφόσον δεν υπάρχει μόνιμη επίλυση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης;».
Αν και ο Νετανιάχου μπορεί να μην το παραδέχεται, πιθανότατα αντιλαμβάνεται, σημειώνει η αρθογράφος, Anchal Vohra, «ότι η Χαμάς έχει σανίδα σωτηρίας με τη μορφή των Ισραηλινών ομήρων της. Όσο οι Ισραηλινοί πολίτες βρίσκονται στα χέρια της Χαμάς, ο Νετανιάχου θα βρίσκεται υπό πίεση να διαπραγματευτεί τελικά την απελευθέρωσή τους. Το 2011, η ισραηλινή κυβέρνηση απελευθέρωσε περισσότερους από χίλιους Παλαιστίνιους κρατούμενους με αντάλλαγμα έναν Ισραηλινό στρατιώτη, τον Gilad Shalit, που αιχμαλωτίστηκε από Παλαιστίνιους μαχητές που εισήλθαν στο Ισραήλ μέσω μιας σήραγγας».
Σε συνέντευξή του στο Al Jazeera, ένας ανώτερος ηγέτης της Χαμάς είπε ότι η ομάδα έχει αιχμαλωτίσει αρκετούς Ισραηλινούς για να επιδιώξει την απελευθέρωση όλων των Παλαιστινίων στις ισραηλινές φυλακές. «Αυτό που έχουμε στα χέρια μας θα απελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους μας», δήλωσε ο Σαλέχ αλ-Αρούρι, αναπληρωτής επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς. Το Al Jazeera ανέφερε ότι υπάρχουν περισσότεροι από 5.000 Παλαιστίνιοι στις ισραηλινές φυλακές. Μεταξύ αυτών 33 γυναίκες και 170 ανήλικοι, σύμφωνα με την Addameer, μια ΜΚΟ για τα δικαιώματα των κρατουμένων.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε πρώτο το Xinhua, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Κίνας, το Κατάρ μεσολαβεί σε μια συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς για την απελευθέρωση γυναικών Ισραηλινών ομήρων με αντάλλαγμα τις γυναίκες Παλαιστίνιες κρατούμενες. «Με την υποστήριξη των ΗΠΑ, το Κατάρ επιδιώκει να ολοκληρώσει μια επείγουσα συμφωνία», δήλωσε ανώνυμη πηγή στο Xinhua. Αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση για οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία. Μέχρι στιγμής, οι αμυντικές δυνάμεις του Ισραήλ (IDF) έχουν αυξήσει τη μόχλευση του Ισραήλ συλλαμβάνοντας έναν ανώτερο ηγέτη της Χαμάς, τον Μοχάμεντ Αμπού Γκάλι, τον αναπληρωτή διοικητή του νότιου τμήματος της ναυτικής δύναμης της Χαμάς. Οικοδομούν επίσης πίεση στην ηγεσία της Χαμάς αποκλείοντας τον εφοδιασμό της Γάζας σε τρόφιμα, καύσιμα και ενέργεια.
Τα μεγάλα εμπόδια
Η διάσωση των ισραηλινών ομήρων αποτελεί προτεραιότητα για το Ισραήλ. Αλλά αυτός είναι μόνο ένας από τους πολλούς λόγους που εμποδίζουν το Ισραήλ από μια οριστική χερσαία εισβολή, όπως επισημαίνει η αναλύτρια του Foreign Policy. Όπως εξηγεί, «ο ισραηλινός μηχανισμός ασφαλείας πίστευε από καιρό ότι ο «αποκεφαλισμός» της Χαμάς θα απαιτήσει πολύ περισσότερα από μια εφάπαξ, βραχυπρόθεσμη στρατιωτική επιχείρηση, και μια ευρύτερη εκστρατεία παρουσιάζει μια σειρά από προκλήσεις για τις ισραηλινές αρχές. Δεν ήταν τυχαίο που το Ισραήλ αποφάσισε μονομερώς να εκκενώσει τη λωρίδα το 2005, δεκαετίες μετά την κατοχή του εδάφους το 1967».
Ωστόσο, η πίεση είναι υψηλή στο Ισραήλ όχι μόνο για αντίποινα κατά της Χαμάς αλλά για κάποια σημαντική στρατηγική νίκη. «Οι πολίτες μας σφαγιάστηκαν», είπε στο Foreign Policy ο απόστρατος συνταγματάρχης Έραν Λέρμαν, πρώην αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ. «Δεν μπορούμε να ζήσουμε κάτω από αυτήν την εξοντωτική απειλή». Πριν από δύο χρόνια, σε μια προηγούμενη στιγμή «ανάφλεξης» μεταξύ του Ισραηλινού Στρατού και της Χαμάς, ο Λέρμαν είχε υποστηρίξει μια πιο προσεκτική απάντηση. «Οι δυνατότητες της Χαμάς πρέπει να καταστραφούν, αλλά όχι στο μηδέν – αυτή ήταν η ιδέα μας», είχε εξηγήσει τότε. «Το Ιράν και η Χεζμπολάχ είναι η μεγαλύτερη απειλή και πρέπει να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι σε αυτούς» τόνιζε.
Η αλλαγή στάσης και το δίλημμα
Ακόμη και σχετικά φιλελεύθεροι και ειρηνευτικοί Ισραηλινοί, ωστόσο, έχουν αλλάξει πια στάση. Η κλίμακα και η βαρβαρότητης της επίθεσης έχουν συγκλονίσει το Ισραήλ και έχουν ενώσει το ποικιλόμορφο και αντιμαχόμενο πολιτικό τοπίο, με πολλούς να αναζητούν τώρα μια μόνιμη λύση απέναντι στη Χαμάς. Για πολλούς, αυτό σημαίνει την πλήρη εξάλειψη της ομάδας από το καταφύγιό της στη Γάζα. Ο Λέρμαν τόνισε στο FP ότι το Ισραήλ δεν μπορεί πλέον να επιτρέψει στη Χαμάς να επιχειρεί στη Γάζα, όχι μετά την πρόσφατη «δολοφονική επίθεσή» του στον λαό του Ισραήλ. Ο Ρέγκεβ, ξεκαθάρισε ότι το Ισραήλ «δεν μπορεί να ανεχθεί» τέτοιες επιθέσεις.
Οποιαδήποτε χερσαία επέμβαση που επιδιώκει μια μόνιμη εξάλειψη της Χαμάς, ωστόσο, απαιτεί όχι απλώς το να εισέλθει ο ισραηλινός, αλλά και να διατηρήσει εκεί δυνάμεις, ώστε να μην υπάρξει ανακατάληψη. «Το Ισραήλ αντιμετωπίζει έτσι ένα δίλημμα. Χωρίς μπότες στο έδαφος, δεν μπορεί να σταματήσει τη Χαμάς, αλλά το να είσαι στο έδαφος σημαίνει μεταξύ άλλων να ξοδέψει και τεράστια χρηματικά ποσά για να αναλάβει την ευθύνη για τους Παλαιστινίους» καταλήγει η αναλύτρια.
