Οι Βρυξέλλες χτίζουν ένα εμπορικό οπλοστάσιο για να προστατεύσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση από ενέργειες αντίπαλων χωρών, συμπεριλαμβανομένου ενός εργαλείου που στοχεύει στην δράση εναντίον χωρών που επιδιώκουν να ασκήσουν πίεση σε ένα από τα κράτη μέλη.
Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύσει έναν κατάλογο κρίσιμων τεχνολογιών που πιστεύει ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να διαθέτει εύκολα σε αντίπαλες χώρες, όπως η Κίνα, όπου οι Βρυξέλλες φοβούνται ότι θα μπορούσαν να βλάψουν την ασφάλεια και τα συμφέροντα της ΕΕ ή τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο κατάλογος, ο οποίος ενδέχεται να συμπεριλάβει την τεχνητή νοημοσύνη, τις κβαντικές τεχνολογίες και τους ημιαγωγούς, θα δημοσιοποιηθεί μετά το μεσημέρι. Προβλέπεται να παραχωρηθεί συνέντευξη Τύπου στις 15:30 (σ.σ. τοπική ώρα· 16:30 ώρα Ελλάδας).
Η δημοσιοποίηση του καταλόγου καταγράφεται καθώς οι ευρωβουλευτές, που διεξάγουν συνεδρίαση της ολομέλειας στο Στρασβούργο, αναμένεται να εγκρίνουν οριστικά σήμερα νέο ευρωπαϊκό εργαλείο, σχεδιασμένο για να τιμωρείται οποιαδήποτε χώρα χρησιμοποιεί οικονομικές κυρώσεις για να ασκήσει πίεση σε κράτος-μέλος της ΕΕ.
Αν και το εργαλείο αυτό δεν βάζει ονομαστικά στο στόχαστρο κάποια χώρα, είναι ξεκάθαρο πως στρέφεται εναντίον του Πεκίνου.
Πρόκειται για κινήσεις που έρχονται στον απόηχο της διαμάχης με την Κίνα σχετικά με τους εμπορικούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν στη Λιθουανία-μέλος της ΕΕ- μετά την ενίσχυση των δεσμών της με την Ταϊβάν.
Οι ευρωβουλευτές θα ζητήσουν επίσης ενημέρωση από την Επιτροπή την Τρίτη σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα μετά την επίσκεψη του επιτρόπου Εμπορίου Βάλντις Ντομπρόβσκις στην Κίνα τον περασμένο μήνα.
Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση λέει ότι επιδιώκει να διατηρήσει τον διάλογο με το Πεκίνο, οι Βρυξέλλες έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους να περιορίσουν το κρίσιμο εμπόριο με την Κίνα.
Αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής «μείωσης του κινδύνου» αλλά όχι «αποσύνδεσης» από την Κίνα, στην οποία πρωτοστάτησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη η Ευρώπη να παράγει περισσότερα στην ήπειρο και να συνεργαστεί με πιο φιλικές χώρες για να διασφαλίσει την «οικονομική ασφάλεια», μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία πέρυσι.
Μετά την εισβολή της Μόσχας, η ΕΕ έπρεπε να βρει γρήγορα νέες πηγές ενέργειας μετά την υπερβολική εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Κυνήγι για πρώτες ύλες
Η ανακοίνωση για τον κατάλογο τεχνολογιών-κλειδιών που θα επιτηρούνται πιο στενά και θα προστατεύονται από κράτη που χαρακτηρίζονται αντίπαλα, καταγράφεται αφού η ΕΕ άρχισε τον Σεπτέμβριο έρευνα για τις φερόμενες ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις του Πεκίνου σε κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικά οχήματα, κίνηση που προκαλεί ήδη εντάσεις με τον ασιατικό γίγαντα.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποσχόταν την 20ή Ιουνίου πως θα αναλαμβανόταν «πρωτοβουλία» ως το τέλος της χρονιάς για να ελεγχθούν πιο αυστηρά οι επενδύσεις ευρωπαϊκών εταιρειών στο εξωτερικό.
Τότε είχε πει ότι η ΕΕ εξετάζει ένα «περιορισμένο, μικρό σύνολο τεχνολογιών αιχμής», προσθέτοντας: «Εδώ θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι δεν ενισχύουν τις στρατιωτικές δυνατότητες ορισμένων χωρών που εμπνέουν ανησυχίας».
«Πρέπει να εγγυηθούμε ότι τα κεφάλαια των ευρωπαϊκών εταιρειών, η γνώση τους, η εμπειρογνωμοσύνη τους και οι έρευνές τους δεν θα χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από κάποιες χώρες για στρατιωτικές εφαρμογές», είχε πει.
Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εκφράσει προηγουμένως ανησυχίες ότι η Ευρώπη δεν έχει τρόπο να αξιολογεί ποιες εξαγωγές τεχνολογίας θα μπορούσαν να είναι επιζήμιες για την ΕΕ.
Η Κομισιόν επεξεργάζεται μια πρόταση για εξερχόμενες επενδύσεις που θα μπορούσαν να περιορίσουν τη χρηματοδότηση στο εξωτερικό από ευρωπαϊκές εταιρείες.
Ήδη ετοιμάζει νόμο για να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα για κρίσιμες πρώτες ύλες, που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή προϊόντων όπως ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Η Κίνα κινήθηκε ήδη τον Ιούλιο για να περιορίσει την πρόσβαση σε δύο σπάνιες γαίες, το γάλλιο και το γερμάνιο, που είναι ζωτικής σημασίας για την κατασκευή ημιαγωγών.
Στην τελευταία κίνηση κατά της Κίνας, οι Βρυξέλλες ξεκίνησαν έρευνα τον περασμένο μήνα για επιδοτήσεις κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων μετά από ισχυρισμούς ότι οδηγούν σε αθέμιτο ανταγωνισμό στην αγορά της ΕΕ. Η έρευνα πυροδότησε ανησυχίες για εμπορικό πόλεμο με το Πεκίνο, καθώς η ΕΕ θα μπορούσε να αποφασίσει να επιβάλει δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα πάνω από τον τυπικό συντελεστή 10% της ΕΕ, εάν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αθέμιτες πρακτικές.
Την ίδια ημέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αναφερθεί λεπτομερώς στη στρατηγική που εννοεί να εφαρμόσει για να προστατευθούν πιο επαρκώς ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα διατηρώντας ταυτόχρονα ανοικτή τη Γηραιά Ήπειρο.
Αναμενόταν να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι για την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, ως προς τη φυγή γνώσης και την εργαλειοποίηση τυχόν εξαρτήσεων για την άσκηση εκβιασμών.