Στις κάλπες προσέρχονται το Σαββατοκύριακο οι Σλοβάκοι για τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, μετά την κατάρρευση της πρώην κεντροδεξιάς κυβέρνησης. Οι πολίτες καλούνται να εκλέξουν τον πέμπτο πρωθυπουργό τους μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια.
Το διακύβευμα της κάλπης δεν είναι μικρό καθώς το αποτέλεσμα των εκλογών θα κρίνει αν η Σλοβακία θα παραμείνει πιστή στη φιλοδυτική πολιτική της ή θα πλησιάσει στη Ρωσία. Κι αυτό διότι οι δημοσκοπήσεις μέχρι στιγμής προβλέπουν μια μάχη στήθος με στήθος μεταξύ του φιλελεύθερου κόμματος Προοδευτική Σλοβακία (PS) του Μίχαλ Σιμέτσκα, αντιπρόεδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του λαϊκιστικού κόμματος της αντιπολίτευσης, Smer, του πρώην πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος είναι υπέρ των φιλικών δεσμών με τη Μόσχα.
Ο Φίτσο αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία μετά τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ το 2018. Η δολοφονία του Κούτσιακ, που ερευνούσε υποθέσεις διαφθοράς μεταξύ της ελίτ της χώρας αλλά και ανθρώπων που συνδέονταν άμεσα με τον Φίτσο και το κόμμα του, και της αρραβωνιαστικιάς του, Μαρτίνα Κουσνίροβα, προκάλεσαν μαζικές διαδηλώσεις και τελικά την παραίτηση και την επόμενη εκλογική του ήττα.
Η φιλοδυτική στάση της Σλοβακίας
Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον περασμένο Φεβρουάριο, η Σλοβακία έχει σταθεί ένθερμα στο πλευρό του Κιέβου. Οι δύο χώρες έχουν κοινά σύνορα, ενώ η Σλοβακία ήταν η πρώτη χώρα που έστειλε συστήματα αεράμυνας στην Ουκρανία και υποδέχτηκε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες.
Όλα αυτά όμως θα μπορούσαν να αλλάξουν αν επιστρέψει στην εξουσία ο Φίτσο. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν κρύβει τη συμπάθειά του προς το Κρεμλίνο και χαρακτηρίζει τους Ουκρανούς «Ναζί και φασίστες», αναπαράγοντας ουσιαστικά το αφήγημα του Κρεμλίνου με το οποίο προσπάθησε να δικαιολογήσει τον πόλεμο.
Ο Φίτσο είχε καλέσει τη σλοβακική κυβέρνηση να σταματήσει να προμηθεύει με όπλα το Κίεβο, προχωρώντας στην δέσμευση πως αν κεδρίσει τις εκλογές, η Σλοβακία «δεν θα στείλει άλλο γύρο πυρομαχικών». Είναι επίσης αντίθετος με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Red flags
Οι δηλώσεις αυτές του Φίτσο έχουν ανάψει προειδοποιητικό λαμπάκι στις δυτικές πρωτεύουσες, καθώς επιδιώκεται η ενότητα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και όχι η δημιουργία νέων ρωγμών- δεδομένου ότι η Ουγγαρία ήδη χαλάει την ενιαία προσέγγιση.
Μιλώντας στο CNN, ο πολιτικός αναλυτής και πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσίων Υποθέσεων Γκριγκόρι Μεσεζνίκοφ ανέφερε ότι, όπως πολλοί υποστηρικτές της Ρωσίας, ο Φίτσο επικαλείται την «ειρήνη» για την υποστήριξή του στη Μόσχα. «Αυτός και οι σύμμαχοί του υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να στέλνουμε όπλα στην Ουκρανία γιατί έτσι ο πόλεμος θα συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Λένε ότι ”θα υπάρξει ειρήνη αν σταματήσουμε να στέλνουμε όπλα στην Ουκρανία”, γιατί αν δεν το κάνουμε, η σύγκρουση θα τελειώσει νωρίτερα. Άρα, στην ουσία, δεν είναι υπέρ της ειρήνης, είναι φιλορώσοι», είπε χαρακτηριστικά.
Πάντως, σύμφωνα με άλλους, η δέσμευση του Φίτσο να σταματήσει να παραδίδει στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ουκρανία είναι μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού, καθώς δεν έχουν μείνει πολλά να παραδώσει η Σλοβακία. Απομένουν εμπορικές συμβάσεις για βαρέα όπλα που έχει παραγγείλει η Ουκρανία και οι δυτικοί της εταίρους, εξηγεί δυτικός αξιωματούχος στο BBC. Δεδομένου όμως ότι οι κατασκευαστές είναι ως επί το πλείστον κρατικές αμυντικές εταιρείες, εκτιμάται ότι αν και μια κυβέρνηση Φίτσο θα μπορούσε -θεωρητικά- να παρέμβει, θα διστάσει να το κάνει. Κι αυτό γιατί οι συμβάσεις αυτές παρέχουν θέσεις εργασίας για τους Σλοβάκους και έσοδα για το σλοβακικό κράτος. «Είναι απίθανο να τους θέσει σε κίνδυνο», εκτίμησε ο αξιωματούχος.
