Η Ρωσία ανακοίνωσε την Κυριακή ότι επιβεβαίωσε τις ταυτότητες των δέκα ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους σε αεροπορικό δυστύχημα την περασμένη Τετάρτη βορειοδυτικά της Μόσχας. Ανάμεσά τους είναι ο επικεφαλής της μισθοφορικής οργάνωσης Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, και δύο από τους πιο σημαντικούς συνεργάτες του Ντμίτρι Ούτκιν και Βαλέρι Τσεκάλοφ.
Ο θάνατος του Πριγκόζιν έχει προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς ήρθε μόλις δύο μήνες μετά την ανταρσία της Wagner και την συμφωνία που έκλεισε ο ηγέτης της με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Το γεγονός όμως ότι έχασε την ζωή του λίγο μετά θεωρείται από κάποιους ως μια αθέτηση της συμφωνίας από την πλευρά του Ρώσου προέδρου, ο οποίος αναζήτησε εκδίκηση.
Γενικά τα πιο πιθανά σενάρια κατά τους αναλυτές είναι τρία:
- Είναι νεκρός επειδή το διέταξε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. (κάτι που έχει διαψεύσει το Κρεμλίνο)
- Είναι νεκρός επειδή το διέταξε κάποιος άλλος.
- Ο Πριγκόζιν προσποιήθηκε τον θάνατό του.
Ο «ιδιωτικός στρατός του Πούτιν»
Πέρα από τις συνθήκες που προκάλεσαν τον θάνατο του Πριγκόζν, ένα άλλο σημαντικό ερώτημα που προκύπτει αφορά το μέλον της ομάδας Wagner και τους πελάτες της, ειδικά τις αφρικανικές χώρες που έχουν στρατηγική σημασία για τη Ρωσία.
Οι απόψεις των αναλυτών διίστανται. Άλλοι δεν βλέπουν πώς δεν θα επιβιώσει η ομάδα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, άλλοι την βλέπουν να συνεχίζει την δράση της, με ή χωρίς ενσωμάτωση στον επίσημο ρωσικό στρατό, και άλλοι πιθανολογούν ότι η Wagner θα «θαφτεί» από τη Ρωσία σε τέτοιο βαθμό που σε λίγο δεν θα θυμόμαστε το όνομά της.
Η Wagner είχε ασυνήθιστη δύναμη για μια ομάδα μισθοφόρων, και πολλά από αυτά οφείλονταν στον Πριγκόζιν και τη σχέση του με τον Ρώσο πρόεδρο. Ο «ιδιωτικός στρατός του Πούτιν», όπως χαρακτηριζόταν, χρησιμοποιήθηκε για να ενισχύσει την επιρροή της Ρωσίας σε όλο τον κόσμο. Στη Ρωσία είναι παράνομες οι μισθοφορικές δυνάμεις, έτσι το Κρεμλίνο διέψευδε για χρόνια ότι χρηματοδοτούσε την Wagner. Το παραδέχθηκε μόνο μετά την ανταρσία, δια στόματος Πούτιν.
Δήλωση πίστης, διαφορετικά;
Τώρα που ο Πριγκόζιν δεν είναι πλέον στο προσκήνιο, το Κρεμλίνο θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με την ομάδα, αν θα την νομιμοποιήσει και την κάνει μέρος των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων ή αν θα την αφήσει να συνεχίσει με κάποια άλλη μορφή.
Ας μην ξεχνάμε ότι την τελική ρήξη του Πριγκόζιν με την ρωσική στρατιωτική ηγεσία, που κατέληξε στην απόπειρα πραξικοπήματος, προκάλεσε η προσπάθεια του ρωσικού υπουργείου Άμυνας να θέσει υπό τον έλεγχό της την Wagner, ανακοινώνοντας στις αρχές Ιουνίου ότι «εθελοντικές μονάδες» και ιδιωτικές στρατιωτικές ομάδες θα έπρεπε να υπογράψουν σύμβαση με το υπουργείο. Ο Πριγκόζιν όμως δεν αποδεχόταν τον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού. Ούτε τον αρχηγό του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας Βαλερί Γκεράσιμοφ. Κι έτσι ξεκίνησε την εξέγερση με στόχο την απομάκρυνσή τους, παρόλο που είχαν την στήριξη του Ρώσου προέδρου.
Αν και τότε ο Πούτιν έκανε λόγο για «προδοσία» της Wagner, επικαλέστηκε την ιδέα της ενσωμάτωσης της ομάδας στον ρωσικό στρατό. Στον απόηχο της εξέγερσης, ο Πούτιν έδωσε την επιλογή στα μέλη της Wagner να συνεχίσουν να πολεμούν για τη Ρωσία ή να ακολουθήσουν τον επικεφαλής τους στην εξορία της Λευκορωσίας.
Σήμερα, για την ώρα η πρώτη κίνηση που έχουμε δει από το Κρεμλίνο είναι το διάταγμα που υπέγραψε ο Πούτιν λίγες μέρες μετά το αεροπορικό δυστύχημα που σκότωσε τον Πριγκόζιν. Το διάταγμα υποχρεώνει όποιον εκτελεί εργασία για λογαριασμό του στρατού ή υποστηρίζει αυτό που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία να ορκιστεί επίσημο όρκο πίστης στη Ρωσία. Οι μαχητές πρέπει να δεσμευτούν για «την πίστη τους στη Ρωσική Ομοσπονδία… να ακολουθούν αυστηρά τις εντολές των διοικητών και των προϊσταμένων τους και να εκπληρώνουν ευσυνείδητα τις υποχρεώσεις τους».
Φαίνεται δηλαδή να θέλει να διατηρήσει σε κάποια μορφή την ομάδα. Όμως μπορεί ο Πούτιν να συνεχίσει από εκεί που σταμάτησε ο Πριγκόζιν (;), διερωτάται το Gzero Media.
Η ιδιαιτερότητα του Πριγκόζιν και το μέλλον της ομάδας
Οι αναλυτές υπογραμμίζουν την εξατομικευμένη φύση της ηγεσίας του Πριγκόζιν, τόσο με τους μαχητές όσο και με τους πελάτες του, καθώς και την ικανότητά του να συγκεντρώνει «ανόμοιες οντότητες και ανθρώπους».
Αυτές οι οντότητες περιελάμβαναν την ηγεσία του Μάλι, της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, της Μπουρκίνα Φάσο και πιο πρόσφατα του Νίγηρα. Όλοι μάχονται με ομάδες ανταρτών, συμπεριλαμβανομένων των ισλαμιστών εξτρεμιστών, και στο Μάλι, οι μαχητές φέρεται να διπλασίασαν πέρυσι τον εδαφικό τους έλεγχο. Στον Νίγηρα, η χούντα που επιδίωκε να εδραιώσει την εξουσία μετά από το πρόσφατο πραξικόπημα, είχε προσεγγίσει την Wagner, ωστόσο, δεν είχε ακόμη δημιουργηθεί κάποια σχέση.
Κάποιοι προβλέπουν ότι άλλες μισθοφορικές δυνάμεις, όπως οι Redut και Convoy, θα μπορούσαν να καλύψουν το κενό. Άλλοι σημειώνουν πώς οι Ρώσοι μισθοφόροι έχουν δεσμευθεί να τιμήσουν τα συμβόλαια της Wagner στο Μάλι και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Εν τω μεταξύ, το Ρεπουμπλικανικό Μέτωπο, το οποίο ευθυγραμμίζεται με τους ηγέτες της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, επιβεβαίωσε την υποστήριξή του προς τη Ρωσία και την Wagner στα τέλη της περασμένης εβδομάδας.
«Φαίνεται λοιπόν ότι η Ρωσία σκοπεύει να συνεχίσει να αξιοποιεί τη Wagner στην προσπάθειά της να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή στην ήπειρο», καταλήγει το Gzero Media, προσθέτοντας ότι είναι λιγότερο σαφές τι θα συμβεί στη Μπουρκίνα Φάσο και τον Νίγηρα.
