Ενάμιση χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι ηγέτες των 31 χωρών-μελών του ΝΑΤΟ επιδιώκουν να στείλουν ένα νέο μήνυμα ενότητας και υποστήριξης στο Κίεβο στη σύνοδο κορυφής του Βίλνιους. Πρόκειται για ένα «σύμφωνο» που αποτελεί πρωτοβουλία των Ηνωμένων Πολιτειών και υποστηρίζεται από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία: Το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να στέλνει οπλισμό στο Κίεβο, αλλά χωρίς σταθερό ορίζοντα ένταξης της Ουκρανίας στη Συμμαχία.
Την πρωτοβουλία αυτή θα αναπτύξει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον οποίο θα συναντηθεί αύριο στο Βίλνιους, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ. Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές τονίζουν στη «Ναυτεμπορική» ότι «το σύμφωνο θα προβλέπει την ενίσχυση της ουκρανικής ασφάλειας, αλλά και την παροχή του υψηλότερου επίπεδου προστασίας σε αυτή τη χώρα της ανατολικής Ευρώπης».
Στόλτενμπεργκ: Το ΝΑΤΟ θα στείλει σαφές και θετικό μήνυμα στην Ουκρανία
Εκτός από την παροχή μηχανισμών ασφαλείας, «το σύμφωνο αυτό αναμένεται επίσης να παρέχει τεχνική βοήθεια και εκπαίδευση στις ουκρανικές δυνάμεις ασφαλείας. Αυτό αναμφίβολα θα ενισχύσει περαιτέρω τη θέση της Ουκρανίας στην περιοχή και θα στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όσους επιδιώκουν να υπονομεύσουν τη σταθερότητά της», τονίζουν οι ίδιες πηγές στη «Ν». «Αυτό το σύμφωνο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς τη σταθερότητα στην περιοχή. Εάν εφαρμοστεί αποτελεσματικά, αυτή η συμφωνία θα ενισχύσει την ουκρανική ασφάλεια και θα στείλει ένα σαφές μήνυμα υποστήριξης για αυτήν τη χώρα», σημειώνουν οι ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Ήδη από το χθες το βράδυ, τα κράτη του ΝΑΤΟ υιοθέτησαν νέα αμυντικά σχέδια έναντι πιθανών ρωσικών επιθέσεων σε έδαφος της συμμαχίας. Η απόφαση για τα νέα σχέδια άμυνας πρόκειται να ανακοινωθούν επίσημα σήμερα από τους 31 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αμυντικά σχέδια, που συνολικά ξεπερνούν τις 4.000 σελίδες, περιγράφουν λεπτομερώς πώς κρίσιμες τοποθεσίες στην περιοχή της συμμαχίας πρέπει να προστατεύονται αποτρεπτικά και σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για τον σκοπό αυτό ορίζεται επίσης ποιες στρατιωτικές δυνατότητες είναι απαραίτητες. Εκτός από τις χερσαίες, αεροπορικές και θαλάσσιες δυνάμεις, περιλαμβάνονται επίσης οι δυνατότητες στον κυβερνοχώρο και το διάστημα
Διαιρέσεις στη Συμμαχία
Δεν λείπουν άλλωστε και κάποιοι ηγέτες που υποστηρίζουν ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να επιδεινώσει τις υπάρχουσες εντάσεις με τη Ρωσία και να οδηγήσει σε κλιμάκωση της σύγκρουσης. «Για να αποφευχθεί αυτό, είναι σημαντικό όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δεσμευτούν στην αναζήτηση ειρηνικών και διπλωματικών λύσεων. Ο διάλογος και η διαπραγμάτευση πρέπει να επικρατήσουν για να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση της κρίσης στην Ανατολική Ευρώπη», σημειώνουν οι ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ δεν έχουν εξαφανιστεί άλλωστε οι διαφωνίες δεν έχουν εξαφανιστεί. Ορισμένες εξελίξεις που συνέβησαν τους τελευταίους μήνες, ξεκινώντας με την απόφαση για την αναγκαστική παράταση της θητείας του γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ υποδηλώνουν ότι οι εσωτερικές διαιρέσεις παραμένουν, παρά την πλήρη επίγνωση του ουσιαστικού ρόλου της Ατλαντικής Συμμαχίας αυτή τη στιγμή.
Οι διαιρέσεις είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα δύο παραγόντων, στενά συνδεδεμένων μεταξύ τους: Ο ένας είναι ο γεωγραφικός παράγοντας, ο άλλος ο κατεξοχήν πολιτικός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της διαφοράς απόψεων προέρχεται από το ανατολικό τμήμα της Ευρώπης, ειδικά από τη Βαλτική. Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής ήταν η πιο σκληροπυρηνική πτέρυγα απέναντι στη Ρωσία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία επιβεβαίωσε τον ολοένα και πιο ηγετικό ρόλο της Βαρσοβίας κα των τριών χωρών της Βαλτικής. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η σκληρή πτέρυγα έγινε ο καλύτερος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας ,τόσο στην αντίθεση με τη Ρωσία όσο και στην υποστήριξη της υπόθεσης της Ατλαντικής Συμμαχίας όπως προβλήθηκε και συνδέεται με τη στρατηγική γραμμή των ΗΠΑ.
Από την άλλη πλευρά υπάρχει το μπλοκ των «ευρωπαϊστών»: Γαλλία, Γερμανία και Ισπανία, επιζητούν μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία στην υπόθεση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, με όρους ανεξαρτησίας από τη Συμμαχία. Παρά τις διαφορές τους, το Βερολίνο, το Παρίσι και η Μαδρίτη αντιπροσώπευαν –τουλάχιστον μέχρι τώρα – το «φιλοευρωπαϊκό» μπλοκ ,σε σύγκριση με τη λεγόμενη ατλαντική γραμμή.
Η ρωσική εισβολή ωστόσο έχει ουσιαστικά μειώσει το περιθώριο ελιγμών, αν και το Βερολίνο και το Παρίσι, έστω και με διαφορετικές θέσεις, διατήρησαν τη γραμμή του «φρένου» στις πιο σκληρές επιλογές των «γερακιών» στο ΝΑΤΟ. Και αυτό μπορεί επίσης να φανεί στις σχέσεις με την Κίνα, έναν συστημικό αντίπαλο για το ΝΑΤΟ αλλά έναν εμπορικό εταίρο θεμελιώδους σημασίας για αυτές τις χώρες.
