Οι συμμορίες του Ελ Σαλβαδόρ είναι από τις πλέον διαβόητες στον κόσμο. Έως πρόσφατα η χώρα είχε τον διόλου κολακευτικό τίτλο εκείνης με το υψηλότερο ποσοστό ανθρωποκτονιών στον κόσμο. Τώρα είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό φυλάκισης – περίπου διπλάσιο εκείνου στις ΗΠΑ.
Από τον Μάρτιο του 2022 ο πρόεδρος Ναγίμπ Μπουκέλε έχει εξαπολύσει ένα «κυνήγι» κατά των συμμοριών MS-13 και 18th Street, που επί χρόνια τρομοκρατούσαν τις φτωχογειτονιές του Ελ Σαλβαδόρ, εκτινάσσοντας τα ποσοστά εγκληματικότητας, θέτοντας εμπόδια στην οικονομική ανάπτυξη και πυροδοτώντας κύμα μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ.
Η σκληρή στρατηγική του έχει ως αποτέλεσμα οι ανθρωποκτονίες να έχουν σήμερα μειωθεί κατά 92% σε σχέση με το 2015. Οι δημοσκοπήσεις, όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Wall Street Journal, δείχνουν ότι 9 στους 10 πολίτες στηρίζουν τη γραμμή Μπουκέλε κατά των συμμοριών. Ο αριθμός των κατοίκων του Ελ Σαλβαδόρ που περνούν παράνομα τα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού έχει επίσης μειωθεί κατά 44% στο ίδιο διάστημα.
Περίπου 68.000 άνθρωποι έχουν οδηγηθεί στη φυλακή στη χώρα των 6,3 εκατομμυρίων κατοίκων. Ο αριθμός αντιστοιχεί σε πάνω από 1% του πληθυσμού. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι μαζί με τους γκάνγκστερς και τα μέλη των συμμοριών στη φυλακή καταλήγουν και αθώοι άνθρωποι κυρίως από τις πλέον φτωχές και περιθωριοποιημένες κοινότητες. Συχνά κρατούνται για μεγάλο διάστημα σε άκρως σκληρές συνθήκες χωρίς δίκη.
Πριν από κάποιους μήνες η ίδια η χώρα είχε δώσει στη δημοσιότητα βίντεο με τη μεταφορά χιλιάδων μελών συμμοριών σε νέο σωφρονιστικό κατάστημα.
Hoy en la madrugada, en un solo operativo, trasladamos a los primeros 2,000 pandilleros al Centro de Confinamiento del Terrorismo (CECOT).
Esta será su nueva casa, donde vivirán por décadas, mezclados, sin poder hacerle más daño a la población.
Seguimos…#GuerraContraPandillas pic.twitter.com/9VvsUBvoHC
— Nayib Bukele (@nayibbukele) February 24, 2023
Κάντο όπως ο Μπουκέλε
Απαντώντας σε επικρίσεις για τα δικαιώματα των κρατουμένων, ο Μπουκέλε είχε πει: «Ναι θα έχουν ανθρώπινα δικαιώματα. Αλλά είναι πιο σημαντικά τα δικαιώματα των αθώων ανθρώπων». Κάποιες χώρες «βλέπουν» το Ελ Σαλβαδόρ ως υπόδειγμα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Εκουαδόρ, όπου τα ποσοστά ανθρωποκτονιών έχουν τετραπλασιαστεί από το 2019 έως το 2022. Η Σίνθια Βιτέρια, δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, Γουγιακίλ, όπου η εγκληματικότητα έχει χτυπήσει κόκκινο, δήλωσε στη Wall Street Journal. «Είναι απλό, πρέπει να τον μιμηθούμε (τον Μπουκέλε)».
Στη Γουατεμάλα αρκετοί υποψήφιοι για την προεδρία υιοθέτησαν «ατζέντα Μπουκέλε» στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας, ενώ στην Κολομβία το αντιπολιτευόμενο κόμμα του Δημοκρατικού Κέντρου πρόσφατα προσκάλεσε τον πρόεδρο του Ελ Σαλβαδόρ στη χώρα και επαίνεσε τις πολιτικές του, απορρίπτοντας την κριτική του αριστερού Κολομβιανού προέδρου, Γκουστάβο Πέτρο, ο οποίος συνέκρινε τις ασφυκτικά γεμάτες φυλακές του Ελ Σαλβαδόρ με στρατόπεδα συγκέντρωσης.