Οι πολιτικοί και τα μέσα ενημέρωσης στη Γερμανία ανησυχούν για άλλη μια φορά για την άνοδο του ακροδεξιού λαϊκισμού στη χώρα, μετά την άνοδο του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), του πιο επιτυχημένου ακροδεξιού κόμματος της χώρας από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το AfD σημείωσε ακόμη μία εκλογική νίκη την Κυριακή, καθώς κατάφερε να εκλέξει τον πρώτο του πλήρους απασχόλησης δήμαρχο κωμόπολης, μία εβδομάδα αφού εξελέγη ο πρώτος περιφερειάρχης που υποστηριζόταν από το κόμμα.
Ο Χάνες Λοτ, 42 ετών, εξελέγη δήμαρχος του Ράγκουν- Γιέσνιτς, μιας κωμόπολης περίπου 9.000 κατοίκων στο κρατίδιο Σαξονία- Άνχαλτ στην ανατολική Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανήρτησαν στο Facebook οι τοπικές αρχές. Συγκεντρώνοντας το 51,3% των ψήφων αυτός ο βουλευτής του κοινοβουλίου του κρατιδίου κέρδισε τον αντίπαλό του, που δεν υποστηριζόταν από κανένα κόμμα.
Πριν από μόλις μία εβδομάδα ο υποψήφιος του AfD Ρόμπερτ Στούλμαν κέρδισε στις περιφερειακές εκλογές του Ζόνεμπεργκ, που βρίσκεται στο κρατίδιο της Θουριγγίας επίσης στην ανατολική Γερμανία, και έγινε ο πρώτος περιφερειάρχης που εκλέγεται από το ακροδεξιό κόμμα.
Αν και οι δύο περιφέρειες είναι σχετικά μικρές, τα αποτελέσματα θεωρούνται σημαντικά επειδή επιβεβαιώνουν μια τάση στις εθνικές δημοσκοπήσεις: Το ακροδεξιό κόμμα μπορεί να διεκδικήσει την έγκριση του 20% των Γερμανών ψηφοφόρων, όπως και οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, σχολιάζει η Deutsche Welle.
Το αντιμεταναστευτικό, ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, που σχηματίστηκε πριν από 10 χρόνια, καταρρίπτει το ένα μετά το άλλο τα δημοσκοπικά ρεκόρ. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Insa που δημοσιεύθηκε στο κυριακάτικο φύλλο της εφημερίδας Bild, το AfD συγκεντρώνει το 20% στην πρόθεση ψήφου σε ομοσπονδιακό επίπεδο μπροστά από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς (19%). Στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, το 2021, το ακροδεξιό κόμμα είχε κερδίσει το 10,3% των ψήφων. Το AfD είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην ανατολική Γερμανία, οι κάτοικοι της οποίας αισθάνονται περιθωριοποιημένοι.
Αν και η τάση είναι εμφανής, λίγοι πολιτικοί αναλυτές μπορούν να συμφωνήσουν ως προς την αιτία του φαινομένου. Κάποιοι υποστήριξαν ότι οι πρόσφατες εσωτερικές διαμάχες στην κυβέρνηση, ιδιαίτερα όσον αφορά τους νόμους για την προστασία του κλίματος, δεν βοήθησαν.
Βέβαια μελέτη που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας αναφέρει μια πιο απλή, αν και πιο ανησυχητική, εξήγηση: Πολλοί Γερμανοί ψηφοφόροι, ιδιαίτερα στα ανατολικά της χώρας, έχουν ρατσιστικές απόψεις.
Εξίσου ανησυχητικά ήταν τα αποτελέσματα άλλης έρευνας, που κυκλοφόρησε στις 29 Ιουνίου, η οποία διαπίστωσε ότι το λαϊκιστικό αίσθημα του AfD κερδίζει μεγαλύτερη υποστήριξη μεταξύ των Γερμανών της μεσαίας τάξης. Η εν εξελίξει μελέτη, από το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών Sinus, διαπίστωσε ότι το ποσοστό της μεσαίας τάξης στους ψηφοφόρους του AfD έχει αυξηθεί από 43% που ήταν πριν από δύο χρόνια σε 56% τώρα.
Πέρα από αυτό, υπάρχουν ενδείξεις ότι διευρύνεται η βάση ψηφοφόρων του AfD. Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι ψηφοφόροι του AfD δεν είναι μόνο αυτό που το Ινστιτούτο Sinus αποκαλεί τα «συντηρητικά και νοσταλγικά» μεσαία στρώματα, αλλά και τα «προσαρμοστικά-ρεαλιστικά» μεσαία στρώματα – με άλλα λόγια, άνθρωποι που αλλάζουν τις πολιτικές τους απόψεις σύμφωνα με τα τρέχοντα ζητήματα.
«Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι οι νεότερες, πιο μοντέρνες μεσαίες τάξεις, που είναι στην πραγματικότητα πιο μορφωμένες, δείχνουν επίσης συγγένεια με το AfD», δήλωσε στη DW η Silke Borgstedt, διευθύντρια του Ινστιτούτου Sinus. «Αν και δεν μπορούμε να πούμε ακόμη εάν αυτό οφείλεται στο ότι τα άλλα κόμματα δεν καταρτίζουν το κατάλληλο πρόγραμμα ή αν είναι μια συνειδητή απόφαση».
