Είδαμε την πανδημία να «σβήνει» 25 χρόνια προόδου στην ισότητα των δύο φύλων. Το 2023 που κληρονόμησε τις τις πολυεπίπεδες και σύνθετες κρίσεις των προηγούμενων χρόνων, από την ακρίβεια και τα απόνερα της πανδημίας μέχρι τον πόλεμο και την κλιματική κρίση δεν βελτίωσαν προφανώς την κατάσταση. Πλέον, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πλήρης ισότητα εκτιμάται ότι θα φτάσει σε περίπου… 130 χρόνια.
Σήμερα καμία χώρα δεν έχει καταφέρει να επιτύχει πλήρη ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, όμως ορισμένες κάνουν σαφώς καλύτερη δουλειά για να κλείσουν το χάσμα. Μάλιστα μία επιμένει σταθερά και κοντεύει να πλησιάσει την πλήρη ισότητα, κατακτώντας την πρώτη θέση σε σχετική κατάταξη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Ο λόγος για την Ισλανδία που φαίνεται να είναι εξαιρετικά αφοσιωμένη στο ζήτημα, όχι μόνο γιατί βρίσκεται στην κορυφή της έκθεσης Global Gender Gap Report, αλλά γιατί βρίσκεται εκεί για 14η συνεχόμενη χρονιά. Έχει κλείσει το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στο 91, 2%. Είναι επίσης η μόνη χώρα που έχει σπάσει το φράγμα του 90%. Πίσω της βρίσκονται οι Νορβηγία, Φινλανδία, Νέα Ζηλανδία και Σουηδία.
Η έκθεση μετρά τις βαθμολογίες των χωρών σε μια κλίμακα που κυμαίνεται από το 0 έως το 100. Οι βαθμολογίες μπορούν να ερμηνευθούν ως η απόσταση που διανύθηκε προς την ισότητα (δηλαδή το ποσοστό του χάσματος που έχει κλείσει). Έτσι, οι συγκρίσεις μεταξύ των επιδόσεων των χωρών επιτρέπουν τον εντοπισμό των αποτελεσματικότερων πολιτικών για την κάλυψη των διαφορών μεταξύ των φύλων.
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την έκθεση, το παγκόσμιο χάσμα μεταξύ των φύλων έχει κλείσει στο 68,4%. Ενώ η παγκόσμια βαθμολογία έχει ανακάμψει στα επίπεδα που ήταν πριν την πανδημία, ο συνολικός ρυθμός μεταβολής έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, κάτι που σημαίνει πως για να έχουμε πλήρη ισοτιμία σε 100 χρόνια, σύμφωνα με την εκτίμηση του 2020, θα χρειαζόταν σημαντική επιτάχυνση της προόδου.
Οι 20 καλύτερες χώρες για τις γυναίκες
- Ισλανδία
- Νορβηγία
- Φινλανδία
- Νέα Ζηλανδία
- Σουηδία
- Γερμανία
- Νικαράγουα
- Ναμίμπια
- Λιθουανία
- Βέλγιο
- Ιρλανδία
- Ρουάντα
- Λετονία
- Κόστα Ρίκα
- Ηνωμένο Βασίλειο
- Φιλιππίνες
- Αλβανία
- Ισπανία
- Λολδαβία
- Νότια Αφρική
Αξίζει να σημειωθεί πως οι εννιά πρώτες χώρες (Ισλανδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Νέα Ζηλανδία, Σουηδία, Γερμανία, Νικαράγουα, Ναμίμπια και Λιθουανία) έχουν κλείσει το χάσμα στο 80%.
Η φετινή κατάταξη έφερε κάποιες ανατροπές επειδή το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αποφάσισε να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στις χώρες όπου οι γυναίκες κατέχουν σημαντικό αριθμό υπουργικών θέσεων ή είναι αρχηγοί κρατών. Οι χώρες της βόρειας Ευρώπης τα πηγαίνουν εξαιρετικά καλά σε αυτό το κομμάτι, γι’ αυτό και διακρίθηκαν περαιτέρω.
Τον τελευταίο χρόνο, η πρόοδος στην επίτευξη της παγκόσμιας ισότητας των φύλων ενισχύθηκε από τη «σημαντική βελτίωση» στο χάσμα όσον αφορά την εκπαίδευση αλλά και την πολιτική ενδυνάμωση με την συμμετοχή των γυναικών σε πολλές χώρες.
Η Ευρώπη και η Ελλάδα
Η Ευρώπη έχει την υψηλότερη επίδοση στην ισότητα των φύλων σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη περιοχή, στο 76,3%, αφήνοντας πίσω τη Βόρεια Αμερική, όπου έχει κλείσει το 75% του χάσματος.
Το ένα τρίτο των χωρών της Ευρώπης κατατάσσονται στις κορυφαίες 20, και οι 20 από τις 36 χώρες έχουν εξασφαλίσει ισοτιμία τουλάχιστον στο 75%. Ισλανδία, Νορβηγία και Φινλανδία είναι οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις, τόσο στην περιοχή όσο και στον κόσμο, ενώ Ουγγαρία, Τσεχία και Κύπρος κατατάσσονται στην τελευταίες στην περιοχή. Συνολικά, υπάρχει πτώση 0,2 ποσοστιαίων μονάδων στην περιφερειακή βαθμολογία.
Από τα 35 χώρες που συμπεριελήφθησαν στην περυσινή και τη φετινή έκθεση 10 χώρες, ανάμεσά τους η Εσθονία, η Νορβηγία και η Σλοβενία, έχουν σημειώσει βελτίωση τουλάχιστον 1 ποσοστιαίας μονάδας από πέρυσι. Από την άλλη, 10 χώρες παρουσιάζουν πτώση τουλάχιστον 1 ποσοστιαίας μονάδας, ανάμεσά τους η Αυστρία, η Γαλλία και η Βουλγαρία που υποχωρούν περισσότερο.
Με βάση τον τρέχοντα ρυθμό προόδου, η Ευρώπη προβλέπεται να επιτύχει πλήρη ισότητα των φύλων σε 67 χρόνια.
Μιλώντας στο CNBC, η διευθύνουσα σύμβουλος στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ Σαάντια Ζαχίντι εξήγησε ότι υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η Ευρώπη τα πήγε καλύτερα. Ένας από αυτούς είναι ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν επενδύσει σε υποδομές φροντίδας, προσφέροντας προσιτή παιδική φροντίδα, γονική άδεια μετ’ αποδοχών και καθολική υγειονομική περίθαλψη.
Από την τελευταία θέση στην Ευρώπη και 100η στην παγκόσμια κατάταξη που ήταν πέρυσι, η Ελλάδα βρίσκεται στην 33η (σε σύνολο 36 χωρών) στην Ευρώπη και στην 93η θέση της παγκόσμιας κατάταξης.