Οι μισθοφόροι Βάγκνερ του Γεβγκένι Πριγκόζιν έχουν προχωρήσει μέχρι τη περιοχή Λίπετσκ, που είναι περίπου 360 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας. Σύμφωνα με τον τοπικό κυβερνήτη, Ιγκόρ Αρταμόνοφ, η μισθοφορική δύναμη έχει ήδη εισβάλει στην περιοχή του μετά την κατάληψη του Ροστόφ-ον-Ντον, όπου λέγεται ότι συγκεντρώθηκαν τα στρατεύματα Βάγκνερ τη νύχτα.
Ο κυβερνήτης Ιγκόρ Αρταμόνοφ ανακοίνωσε στο Telegram ότι οι αρχές θα «διασφαλίσουν την ασφάλεια του πληθυσμού» και υποστήριξε ότι «η κατάσταση είναι υπό έλεγχο». Ο Αρταμόνοφ δεν έδωσε λεπτομέρειες σχετικά με την παρουσία των μισθοφορικών στρατευμάτων.
Οι ρωσικές αρχές είχαν αναφέρει προηγουμένως μάχες στην περιοχή του Βορονέζ. «Στο πλαίσιο μιας αντιτρομοκρατικής επιχείρησης, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας εκτελούν τα απαραίτητα επιχειρησιακά μέτρα στο έδαφος της περιοχής Βορονέζ», έγραψε ο κυβερνήτης Αλεξάντερ Γκούσεφ στο Telegram.
Οι πληροφορίες δεν μπορούν να επαληθευτούν ανεξάρτητα αυτήν τη στιγμή. Υπήρχαν αναφορές ότι οι εξεγερμένοι μισθοφόροι είχαν καταλάβει μεμονωμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις εκεί.
Κίνδυνος για τα πυρηνικά
Το σίγουρο είναι ότι στη Ρωσία, μαίνεται ένας αγώνας για την εξουσία μεταξύ του αρχηγού των μισθοφόρων, Πριγκόζιν και της ηγεσίας στη Μόσχα.
Ο αντιπρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας Ντμίτρι Μεντβέντεφ χαρακτήρισε την ένοπλη εξέγερση του Πριγκόζιν ως μια καλά μελετημένη και σχεδιασμένη επιχείρηση, σκοπός της οποίας είναι η κατάληψη της εξουσίας.
«Προφανώς, πρόκειται για μια καλά μελετημένη και προγραμματισμένη επιχείρηση, σκοπός της οποίας είναι η κατάληψη της εξουσίας στη χώρα», είπε στους δημοσιογράφους, απαντώντας σε ερώτηση για την αξιολόγηση της κατάστασης.
«Η εξέλιξη των γεγονότων δείχνει ότι οι ενέργειες εκείνων που οργάνωσαν τη στρατιωτική εξέγερση ταιριάζουν πλήρως στο σχέδιο ενός οργανωμένου πραξικοπήματος, είπε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Ο κόσμος θα φτάσει στο χείλος του αφανισμού, αν τα πυρηνικά όπλα είναι στα χέρια ληστών, η κρίση δεν θα περιοριστεί σε μία χώρα, πρόσθεσε ο Μεντβέντεφ.
Πώς κλιμακώθηκε η σύγκρουση
Τι κρύβεται πίσω από την εξέγερση των μισθοφόρων της Ταξιαρχίας Βάγκνερ ; Πριν από λίγες μέρες, ο Υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σόιγκου ανάγκασε όλα τα μέλη ιδιωτικών πολιτοφυλακών να υπογράψουν σύμβαση με το υπουργείο και ως εκ τούτου να βρεθούν υπό την επίσημη στρατιωτική διοίκηση. Μόνο υπογράφοντας μια σύμβαση ως την 1η Ιουλίου, θα μπορούσαν οι μισθοφόροι Βαγκνερ και οι άλλοι ιδιωτικοί στρατοί ,να απολαμβάνουν τα κοινωνικά οφέλη του κράτους, όπως συντάξεις, βοήθεια κ.λπ. Ο Πριγκόζιν απάντησε αμέσως ότι οι δικοί του δεν θα το έκαναν ποτέ αυτό και θα συνέχιζαν να πολεμούν μόνοι τους. Ο Πούτιν είχε παρέμβει μάλιστα, υποστηρίζοντας τη γραμμή του υπουργού του.
Τις τελευταίες ημέρες, ο στρατός είχε εντείνει την πίεσή του εν όψει της προθεσμίας που είχε θέσει από την αρχή ο Σόιγκου: την 1η Ιουλίου. Και ο Πριγκόζιν σκέφτηκε ότι ήρθε η ώρα να πάει μόνος εναντίον όλων.
Για μήνες, ο Prigozhin κατηγορεί τη στρατιωτική ηγεσία στη Μόσχα για ανικανότητα. Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και ο αρχηγός του επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ βρίσκονται στο επίκεντρο της κριτικής του. Το βράδυ της Παρασκευής, ο Πριγκόζιν κατηγόρησε τον Σόιγκου ότι διέταξε επιθέσεις με ρουκέτες εναντίον των στρατευμάτων του, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πολλοί μισθοφόροι Βάγκνερ. Ο Πριγκόζιν ορκίστηκε τότε να «σταματήσει» τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία και κάλεσε τους Ρώσους να ενωθούν με τους μαχητές του.
Εργοστάσιο fake news
Σε ένα φωνητικό μήνυμα στο Telegram, ο Πριγκόζιν περιέγραψε τον δικό του ρόλο ως εξής: «Είμαστε πατριώτες ,θα τερματίσουμε τη «διαφθορά, τα ψέματα και τη γραφειοκρατία» στη Ρωσία. Με αυτό το μήνυμα , το αφεντικό των μισθοφόρων προκάλεσε ανοιχτά τον Πούτιν για πρώτη φορά.
Ο Πριγκόζιν είχε σχεδόν άνευ όρων την προστασία του Πούτιν και όλοι πάντα τον συνέδεαν άμεσα με τον Ρώσο πρόεδρο. Ο Πούτιν του χρωστούσε πάντα πολλά, και όχι μόνο για την ικανότητά του να διευθύνει εστιατόρια και να παρέχει τρόφιμα στον στρατό και σε πολλές άλλες κρατικές υπηρεσίες.
Δική του ήταν η ιδέα του λεγόμενου «εργοστασίου τρολ» στην Αγία Πετρούπολη, για παράδειγμα. Ένα κτίριο γεμάτο με νέους και ειδικευμένους επιστήμονες υπολογιστών που από τη ρωσική πόλη συνέχισαν να χτυπούν τη Δύση για χρόνια με ψεύτικες αναρτήσεις και fake news.
Στη συνέχεια, ο Πριγκόζιν συγκρότησε με τη βοήθεια του Πούτιν τον μισθοφορικό του στρατό , που μάχεται σε διάφορα σημεία του πλανήτη για λογαριασμό της Μητέρας Ρωσίας χωρίς περιορισμούς. Οι μισθοφόροι Βάγκνερ μπορούσαν να κάνουν ό,τι ήθελαν στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, μετά στη Συρία, στη Λιβύη και τέλος στην Ουκρανία.
Διαφωνεί με τον πόλεμο;
Αλλά τώρα «ο Πριγκόζιν πιστεύει ότι η Ρωσία πρέπει να τερματίσει τη σύγκρουση στην Ουκρανία γιατί πιστεύει ότι ένας μακροχρόνιος πόλεμος δεν θα τελειώσει προς όφελος της Ρωσίας», λέει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο της Βόννης , Αντρέας Χάιντεμαν-Γκρούντερ. «Ο Πούτιν, από την άλλη πλευρά, πιστεύει ότι αυτός ο πόλεμος θα διαρκέσει πολύ καιρό, αλλά πρέπει να συνεχιστεί».
Για τον αρχηγό του Κρεμλίνου, η εξέγερση Πριγκόζιν είναι η πιο σοβαρή πρόκληση και η μεγαλύτερη κρίση ασφαλείας στη χώρα από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 1999. Ο Πριγκόζιν θεωρούνταν στο παρελθόν έμπιστος του Πούτιν, τον οποίο τάιζε με τις επιχειρήσεις κέτερινγκ που είχε όταν στην Αγία Πετρούπολη. Το αφεντικό των Βάγκνερ αποκαλείται μάλιστα και «μάγειρας του Πούτιν».
Ο Ρώσος πρόεδρος δεν μπορεί βέβαια να συγχωρήσει τώρα τους εξεγερμένους μισθοφόρους Βάγκνερ και τους αποκαλείς «προδότες» που «αναπόφευκτα θα τιμωρηθούν».
Οι Τσετσένοι στο πλευρό του Πούτιν
Στο πλευρό του Πούτιν τάχθηκε πάντως ο ηγεμόνας της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ που είπε πώς έχει ήδη αναπτύξει τα στρατεύματά του για να βοηθήσει στην καταστολή της «ανταρσίας». Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ζήτησε από τους μισθοφόρους να παραδοθούν. Η μυστική υπηρεσία FSB κάλεσε ακόμη και τους μαχητές Βάγκνερ να συλλάβουν το αφεντικό τους. Οι επικεφαλής του ρωσικού κοινοβουλίου και οι διορισμένοι από τη Μόσχα διοικητικοί αξιωματούχοι στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας υποσχέθηκαν επίσης την υποστήριξή τους στον Πούτιν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο Πριγκόζιν έχει πάνω από 25.000 σκληραγωγημένους μισθοφόρους. Η δύναμή του διαθέτει επίσης τανκς και στρατιωτικά αεροσκάφη. Οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν περίπου 1,5 εκατομμύριο στρατιώτες.
Το καθοριστικό ερώτημα είναι πιθανώς με ποια πλευρά θα ταχθούν τα σώματα ασφαλείας του κράτους. Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας εκτιμά ότι «τις επόμενες ώρες η πίστη των ρωσικών δυνάμεων ασφαλείας και ειδικότερα της Ρωσικής Εθνοφρουράς θα είναι καθοριστική για την πορεία της κρίσης».
Ο καθηγητής Χάιντεμαν -Γκρούντερ υποθέτει ότι ο Πούτιν θα καταπνίξει την εξέγερση. «Θα είναι μια Πύρρειος νίκη για τον Πούτιν», λέει ο Γερμανός καθηγητής. «Η μαξιμαλιστική θέση του Πούτιν θα επικρατήσει, αλλά το ερώτημα αν έχει νόημα να παλεύει μέχρι θανάτου»
