Η ανατίναξη του στρατηγικής σημασίας φράγματος στον ποταμό Δνείπερο, στην Νόβα Καχόβκα στην περιοχή της Χερσώνας, έχει προκαλέσει ανησυχίες για την ασφάλεια χιλιάδων ανθρώπων που απομακρύνονται υπό τον φόβο καταστροφικών πλημμυρών, την υδροδότηση, κυρίως της χερσονήσου της Κριμαίας που εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το νερό του καναλιού και τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης, το εργοστάσιο της Ζαπορίζια, που χρειάζεται αδιάλειπτη παροχή για να ψύχει τους αντιδραστήρες του.
Αναφερόμενος στην ανατίναξη του φράγματος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έκανε λόγο για «έγκλημα πολέμου». Όπως είναι γνωστό άλλωστε, οι κανόνες του διεθνούς δικαίου για τον πόλεμο δεν επιτρέπουν άμεση επίθεση σε πολιτικούς στόχους, αλλά μόνο σε στρατιωτικούς στόχους.
Θεωρείται επομένως έγκλημα πολέμου η ανατίναξη του φράγματος;
Τα φράγματα ανήκουν στις μη στρατιωτικές υποδομές και γενικά δεν συνιστούν έγκυρους στρατιωτικούς στόχους, σχολιάζει στο BBC η καθηγήτρια στο King’s College του Λονδίνου και ειδικός στις συγκρούσεις και την ασφάλεια, Tracey German,.
«Ας υποθέσουμε ότι υπήρχε μια ουκρανική στρατιωτική μονάδα γύρω από ένα φράγμα. Σύμφωνα με το δίκαιο της ένοπλης σύγκρουσης, οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να το αντιμετωπίσουν ως στρατιωτικό στόχο. Αλλά από όσο γνωρίζω, κάτι τέτοιο δεν συνέβη», αναφέρει.
«Μια επίθεση σε πολιτικό στόχο, όπως ένα φράγμα, πρέπει να καθοδηγείται από στρατιωτική αναγκαιότητα», προσθέτει ο Mark Ellis, εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Δικηγορικού Συλλόγου. «Αλλά εάν το στρατιωτικό πλεονέκτημα που αποκτήθηκε είναι μικρό και η ζημιά που προκαλείται στους αμάχους είναι καταστροφική, τότε πρόκειται για παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Υπό αυτό τον κανόνα, σύμφωνα με τον Δρ. Ellis, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί καμία επίθεση σε φράγμα για τις οποίες έχει θεωρηθεί υπεύθυνη η Ρωσία. Αντίθετα, θεωρείται δικαιολογημένη, λόγω στρατιωτικής αναγκαιότητας, η καταστροφή από τις ουκρανικές δυνάμεις του φράγματος στον ποταμό Ιρπίν τον Φεβρουάριο του 2022. Τότε οι δυνάμεις του Κιέβου κατέστρεψαν το φράγμα για να πλημμυρίσουν εδάφη βόρεια του Κιέβου και να εμποδίσουν τη ρωσική προέλαση προς την πρωτεύουσα.
