Η ΕΕ προειδοποιεί ότι θα λάβει μέτρα κατά της Πολωνίας, μετά την δημιουργία επιτροπής έρευνας για «τη ρωσική επιρροή», η οποία θα μπορεί να καταδικάζει πολιτικούς αξιωματούχους χωρίς να υπάρχει έλεγχος από δικαστή,
Έχοντας εγκριθεί από το κοινοβούλιο της Πολωνίας την περασμένη εβδομάδα, η επιτροπή θα διερευνήσει την εικαζόμενη ρωσική παρέμβαση μεταξύ 2007-2022. Μάλιστα χθες ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα έδωσε το πράσινο φως για την συγκρότηση του οργάνου αυτού.
Ωστόσο, οι επικριτές της κίνησης εκτιμούν ότι η επιτροπή, την οποία θα αποτελούν κυβερνητικοί βουλευτές, έχει σχεδιαστεί για να επιτεθεί στον ηγέτη της αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ. Ο Τουσκ είναι σήμερα πρόεδρος και αρχηγός του κόμματος της αντιπολίτευσης, αν και δεν είναι βουλευτής, και αναμένεται να είναι ο αντίπαλος του πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι στις εκλογές αργότερα αυτό το έτος. Η αντιπολίτευση και νομικοί χαρακτήρισαν «αντισυνταγματικό» και «σταλινικό» το όργανο, που έρχεται ενόψει των βουλευτικών εκλογών του φθινοπώρου.
Συγκεκριμένα, η επιτροπή θα διερευνήσει τις συμφωνίες φυσικού αερίου που υπογράφηκαν με τη Ρωσία, οι οποίες σύμφωνα με την κυβέρνηση κατέστησαν τη χώρα υπερβολικά εξαρτημένη από τη Μόσχα.
Η πρώτη της έκθεση θα μπορούσε να είναι έτοιμη τον Σεπτέμβριο, αναφέρουν πολωνικά δημοσιεύματα.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ Ντιντιέ Ρέιντερς κατήγγειλε τη δημιουργία της επιτροπής, απειλώντας τη Βαρσοβία με διαδικασία επί παραβάσει. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «θα αναλύσει τη νομοθεσία και δεν θα διστάσει να λάβει μέτρα εάν χρειαστεί».
«Μας ανησυχεί ιδιαιτέρως η υιοθέτηση νέου νόμου στην Πολωνία για μια ειδική επιτροπή, η οποία θα επιτρέπει (…) την στέρηση του δικαιώματος των πολιτών να κατέχουν αιρετό αξίωμα χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής στη δικαιοσύνη», σημείωσε ο Βέλγος επίτροπος, προσερχόμενος σε σύνοδο των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες.
«Μπορεί να τεθεί το ερώτημα αν γίνονται ακόμη σεβαστοί οι κανόνες για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, οι κανόνες για την πρόσβαση σε ανεξάρτητο δικαστή όταν κάποιος αποτελεί αντικείμενο διοικητικής απόφασης», συνέχισε ο Ρέιντερς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «δεν θα διστάσει να πάρει πρωτοβουλίες αν ο νόμος είναι όντως σε ισχύ και δημιουργεί αυτού του είδους το πρόβλημα», προειδοποίησε, αφήνοντας ως εκ τούτου να πλανάται η απειλή να κινηθεί μια νέα διαδικασία επί παραβάσει κατά της Πολωνίας.
Ο ρόλος της επιτροπής
Το όργανο αυτό, το οποίο θα αποτελείται από εννέα μέλη που θα επιλέγονται από την Κάτω Βουλή, η οποία ελέγχεται από τους εθνικιστές που βρίσκονται στην εξουσία, θα μπορεί να αποφασίζει αν οι πολιτικοί αξιωματούχοι της χώρας «υπέκυψαν» ή όχι στη ρωσική επιρροή το χρονικό διάστημα από το 2007 ως το 2022 και να τους καταδικάζει, χωρίς η δικαιοσύνη να ελέγχει αυτές τις αποφάσεις, προειδοποιούν οι παρατηρητές.
Στο πρόσωπο που θα κρίνεται ένοχο θα μπορεί να απαγορευτεί να κατέχει δημόσια αξιώματα που συνδέονται με την πρόσβαση στα δημόσια οικονομικά και στις διαβαθμισμένες πληροφορίες για 10 χρόνια.
Η Πολωνία έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο αρκετών καταδικών από την ευρωπαϊκή δικαιοσύνη για τις μεταρρυθμίσεις της που κατηγορούνται ότι υπονομεύουν την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, και της έχει επιβληθεί να πληρώνει ημερήσιο χρηματικό πρόστιμο 500.000 ευρώ.
Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων σήμερα στις Βρυξέλλες είναι αφιερωμένο κυρίως στην ακρόαση Ούγγρων και Πολωνών υπουργών από τους ομολόγους τους σχετικά με παραβιάσεις του κράτους δικαίου στις δύο χώρες.
