«Τσουνάμι» της δεξιάς στην Ισπανία: Αυτή την έκφραση χρησιμοποίησε ο Σοσιαλιστής περιφερειάρχης της Αραγονίας, Χαβιέ Λαμπάν για να περιγράψει το αποτέλεσμα των ισπανικών τοπικών εκλογών της Κυριακής. Ένα αποτέλεσμα, που ανάγκασε τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές, κατακαλόκαιρο; Στις 23 Ιουλίου. «Πήρα αυτή την απόφαση λόγω των αποτελεσμάτων των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών. Πολλοί σοσιαλιστές πρόεδρο περιφερειών και δήμαρχοι με άψογη διαχείριση ηττήθηκαν. Αυτοί οι θεσμοί θα κυβερνηθούν από το Λαϊκό Κόμμα (PP) και το ακροδεξιό Vox», είπε ο Σάντσεθ, προσθέτοντας πώς «είναι απαραίτητο να δώσουμε απάντηση και να θέσουμε την εντολή μας στη λαϊκή βούληση… Το καλύτερο είναι να πάρουν τον λόγο οι Ισπανοί για να καθορίσουν την πολιτική πορεία της χώρας χωρίς καθυστέρηση».
«Η Ισπανία έγινε μπλε σε μια δραματική για τους Σοσιαλιστές εκλογική νύχτα», προσθέτει η El Pais, περιγράφοντας την αδιαμφισβήτητη νίκη του Λαϊκού Κόμματος (PP), του Αλμπέρτο Νούνιες Φεϊχό με πάνω από 7 εκατομμύρια ψήφους , έναντι 6,3 των Σοσιαλιστών στις 12 αυτόνομες περιφέρειες και 8.087 δήμους.
Το Λαϊκό Κόμμα κέρδισε περισσότερο από το 31% των ψήφων και την πρωτιά σε εννιά από τις 12 περιφέρειες, έναντι 28% των Σοσιαλιστών.
Στις τοπικές εκλογές του 2019, σε μια στιγμή βαθιάς κρίσης, το Λαϊκό Κόμμα είχε συγκεντρώσει 1,6 εκατομμύρια ψήφους λιγότερες από τους Σοσιαλιστές. Εκείνη τη στιγμή, όμως, στον πολιτικό χώρο της δεξιάς υπήρχε ένας τρίτος σχηματισμός, οι Ciudadanos (Πολίτες), οι ψήφοι των οποίων, όπως ήταν αναμενόμενο, απορροφήθηκαν τώρα, σχεδόν εξ ολοκλήρου από το PP. Οι Ciudadanos, από τρίτη δύναμη στη Βουλή το 2019 μετά τους Σοσιαλιστές και το PP, οδεύουν πλέον προς τον πολιτικό τους «θάνατο» , κάτι που πιθανότατα θα επιβεβαιωθεί στις εκλογές της 23ης Ιουλίου.
Το Σοσιαλιστικό κόμμα νίκησε μόνο σε τρεις περιφέρειες και σε 11 από τις 22 πρωτεύουσες επαρχιών , που είχε υπό τον έλεγχό του. Στις απώλειες των Σοσιαλιστών περιλαμβάνονται μάλιστα σημαντικά προπύργια, όπως η Εξτρεμαδούρα ,η Αραγονία, η Βαλένθια, οι Βαλεαρίδες Νήσοι και η Λα Ριόχα.
Ρυθμιστής η άκρα δεξιά
Το ακροδεξιό κόμμα Vox του Σαντιάγο Αμπαθκάλ ,διπλασίασε τις ψήφους του από το 2019, με 1,6 εκατομμύρια ψηφοφόρους και 7,1% και εδραιώθηκε ως η τρίτη πολιτική δύναμη στην Ισπανία, που εκπροσωπείται πλέον σε όλα τα περιφερειακά κοινοβούλια.
Το Vox καθίσταται καθοριστική πολιτική δύναμη για να μπορέσει το PP να κυβερνήσει σε πολλούς δήμους και αυτόνομες περιφέρειες. Το ερώτημα είναι μάλιστα αν αυτό το σενάριο μπορεί να συμβεί στις γενικές εκλογές σε περίπτωση νίκης του PP χωρίς απόλυτη πλειοψηφία. Ο Φεϊχό έχει επανειλημμένα τονίσει ότι δεν θα συνεργαστεί με το Vox , αλλά το ακροδεξιό κόμμα, με τα αποτελέσματα αυτής της Κυριακής, θα υψώσει τη φωνή του ζητώντας θεσμική εκπροσώπηση .
Την ίδια ώρα, οι Podemos, κατέγραψαν απότομη πτώση με μόλις 3,2% των ψήφων και εξαφανίστηκαν από τα περιφερειακά κοινοβούλια της Μαδρίτης και της Βαλένθια και από πολλούς δήμους, περιορίζοντας δραστικά τις δυνατότητες της Αριστεράς να διατηρηθεί στην εξουσία ,σε πιθανές μετεκλογικές συμφωνίες.
Στη Βαρκελώνη, η αριστερή δήμαρχος από το 2015, Αντα Κολάου ηττήθηκε από τον υποψήφιο της Καταλανικής εθνικιστικής δεξιάς και πρώην δήμαρχο μεταξύ 2011 και 2015, Χαβιέ Τρίας.
Τα άσχημα αποτελέσματα των Podemos μπορούν επίσης να εξηγηθούν εν μέρει από τον κατακερματισμό του πολιτικού χώρου στα αριστερά του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η αποχώρηση από τους Podemos της αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εργασίας, Γιολάντα Ντίαζ ,που συγκρότησε το νέο κόμμα Sumar, έχει προκαλέσει ένταση μεταξύ των δύο σχηματισμών της Αριστεράς, που δεν έχουν αποφασίσει ακόμη αν θα παρουσιαστούν μαζί στις γενικές εκλογές. Η Ντίαζ δεν συμμετείχε σε αυτές τις εκλογές αλλά θα διεκδικήσει την παρουσία της στη Βουλή ,τον Ιούλιο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις,το Sumar θα μπορούσε να γίνει η τέταρτη πολιτική δύναμη. Ωστόσο, ο διχασμός μεταξύ Podemos και Sumar–και λόγω των μηχανισμών του εκλογικού νόμου-επιβραβεύει τα μεγαλύτερα κόμματα . «Τώρα, η προοπτική να κυβερνήσει το PP με το Vox δεν είναι αόριστος, αλλά σχεδόν βέβαιος», γράφει η El Pais και προσθέτει: «Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Σάντσεθ στοιχηματίζει τα πάντα ή τίποτα πολύ γρήγορα, σε μια προσπάθεια να κάνει το θαύμα να σταματήσει το συντηρητικό κύμα που έχει ήδη παρατηρηθεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και φτάνει τώρα στην Ισπανία.
Δεξιά στροφή στην Ευρώπη
Είναι επομένως μια τεράστια νίκη της δεξιάς αλλά και της ακροδεξιάς , καθώς οι υποψήφιοι αυτού του εθνικιστικού και αντιμεταναστευτικού σχηματισμού εισέρχονται σε όλα τα περιφερειακά κοινοβούλια της Ισπανίας. Κάτι που σημαίνει ότι η κλασική κεντροδεξιά θα πρέπει να συνάψει συμφωνία με την ακροδεξιά για να σχηματιστούν πλειοψηφίες στα περιφερειακά συμβούλια. «Να χάσουμε την ψυχή μας ή να χάσουμε τις εκλογές; Ένα δίλημμα που δεν έχει τελειώσει να στοιχειώνει την ισπανική δεξιά», γράφει η γαλλική Le Monde. .
«Μετά τις τοπικές εκλογές ,η Ισπανία ακολουθεί την πολιτική τάση στην Ευρώπη: τη δεξιά. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, στην Ελλάδα η κεντροδεξιά κυβέρνηση της ΝΔ απέσπασε το 40% των ψήφων και οδεύει σε μια νέα διακυβέρνηση στις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Πριν από δύο μήνες , η δεξιά νίκησε στη Φινλανδία, πέρυσι στη Σουηδία ,χωρίς να ξεχνάμε την Ιταλία και τη δεξιά-ακροδεξιά συμμαχία της… Μόνο εξαιρέσεις υπάρχουν – αλλά για πόσο; – στην Πορτογαλία, μια σοσιαλιστική κυβέρνηση, και στη Γερμανία, ένας συνασπισμός μεταξύ των σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων. Εν ολίγοις, το πολιτικό κέντρο βάρους της Ευρώπης μετατοπίζεται όλο και περισσότερο προς τα δεξιά.
