Τα αμερικανικά F-35 και τα γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη Rafale αναδείχθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του 2010 ως κορυφαίοι διεκδικητές στα συμβόλαια αμυντικού εξοπλισμού σε μεγάλο μέρος του κόσμου, με τα δύο να ανταγωνίζονται απευθείας το ένα το άλλο σε πολλές από τις ίδιες αγορές που κυμαίνονται από το Βέλγιο και την Ελβετία έως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Αν και είναι συγκρίσιμα σε τιμή και βραβευμένα για μια σειρά από παρόμοια χαρακτηριστικά, τα δύο αεροσκάφη διαφέρουν θεμελιωδώς στις επιδόσεις και τις σχεδιαστικές τους φιλοσοφίες, αντανακλώντας τις μεγάλες αποκλίσεις στη φύση των αμυντικών τομέων που τα παρήγαγαν.
Πώς κατασκευάστηκε το F-35
Το F-35 κατασκευάστηκε ως μέρος ενός προγράμματος όπλων 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων – το μεγαλύτερο στην ανθρώπινη ιστορία – το οποίο περιελάμβανε επενδύσεις 55,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έρευνα και ανάπτυξη πριν καν το αεροσκάφος τεθεί σε λειτουργία.
Όταν το πρόγραμμα είχε ξεκινήσει και η Σοβιετική Ένωση είχε καταρρεύσει, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μακράν τη μεγαλύτερη αμυντική βιομηχανία στον κόσμο και διεξήγαγαν έρευνα και ανάπτυξη σε ασυναγώνιστη κλίμακα που αναμενόταν ότι θα τους επέτρεπε να ανοίξουν περαιτέρω την ψαλίδα με τους Ευρωπαίους που υστερούσαν ολοένα και περισσότερο από τη δεκαετία του 1960 στις επιδόσεις των μαχόμενων αεροσκαφών τους.
Η τεράστια κλίμακα του προγράμματος F-35 υποσχόταν ένα αποτέλεσμα τόσο με μειωμένο κόστος για τη μονάδα λόγω οικονομιών κλίμακας, όσο και ένα προϊόν πιο υψηλής τεχνολογίας.
Το F-35 Lightning II είναι ένα μονοθέσιο, μονοκινητήριο, stealth πολλαπλών ρόλων πολεμικό αεροσκάφος παντός καιρού που αναπτύχθηκε από τη Lockheed Martin για χρήση σε αποστολές αεροπορικής υπεροχής και κρούσης. Επιπλέον, μπορεί να εμπλέκεται σε ηλεκτρονικό πόλεμο και να διεξάγει επιχειρήσεις Πληροφοριών, Επιτήρησης και Αναγνώρισης.
Πετώντας αρχικά το 2006, τα πρώτα F-35 παραγωγής παραδόθηκαν στο Σώμα Πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών τον Ιούλιο του 2015, στην Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών τον Αύγουστο του 2016 και στο Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών τον Φεβρουάριο του 2019. Το 2018, οι Ισραηλινοίπιλότοι ήταν οι πρώτοι που το χρησιμοποίησαν σε μάχη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεργάζονται με άλλες επτά χώρες—το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τον Καναδά, την Ιταλία, τη Νορβηγία, τη Δανία και την Ολλανδία—στο σχεδιασμό και την παραγωγή του F-35. Το 2020 αποφάσισαν να θέσουν εκτός προγράμματος την Τουρκία το 2020 αφού η Άγκυρα αγόρασε συστήματα αεράμυνας S-400 από τη Ρωσία.
Η φιλοσοφία πίσω από το Rafale
Σε αντίθεση με το F-35, το Rafale αναπτύχθηκε ως μαχητικό τέταρτης γενιάς από μια σχετικά μικρή οικονομία με πολύ μικρότερη αμυντική βιομηχανική βάση σε σχέση με εκείνη της Αμερικής. Αυτό την αναγκάζει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ξένες τεχνολογίες, οι οποίες περιλαμβάνουν πολλαπλές εισροές αμερικανικών και άλλων ευρωπαϊκών εξαρτημάτων, και να χρησιμοποιεί όπλα που έχουν αναπτυχθεί από κοινού με ξένες χώρες λόγω των περιορισμών της γαλλικής βιομηχανίας.
Η χαμηλότερη αγοραστική δύναμη του δολαρίου στη Γαλλία σε σχέση με τις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την πολύ μικρότερη κλίμακα του προγράμματος Rafale, κατέστησαν σχεδόν βέβαιο ότι το αποτέλεσμα θα ήταν ένα λιγότερο οικονομικό αεροσκάφος που θα δυσκολευόταν να ανταγωνιστεί στο ίδιο επίπεδο με το F-35.
Το Rafale είναι ένα αεροσκάφος μάχης από την Dassault Aviation που μπορεί να εκτελέσει αποστολές μικρής και μεγάλης εμβέλειας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αναγνώριση, χτυπήματα υψηλής ακρίβειας, χερσαίες και θαλάσσιες επιθέσεις και αποτρεπτικά πυρηνικά χτυπήματα. Το Γαλλικό Ναυτικό και η Γαλλική Αεροπορία ήταν οι προβλεπόμενοι χρήστες του αεροσκάφους. Ωστόσο πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ινδονησία, η Αίγυπτος, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ινδία, το παρήγγειλαν.
Μάχες με Rafale έχουν πραγματοποιηθεί σε διάφορες χώρες, όπως το Αφγανιστάν, το Μάλι, η Λιβύη, η Συρία και το Ιράκ.
Το απροσδόκητο ατού του Rafale
Ωστόσο, η έλλειψη φιλοδοξίας του προγράμματος Rafale, η επιδίωξη ενός μη stealth σχεδίασης τέταρτης γενιάς σε μια εποχή που η Σοβιετική Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ξεκινήσει εδώ και καιρό τα προγράμματα πέμπτης γενιάς, οδήγησε επίσης σε ένα αεροσκάφος που αντιμετώπιζε λιγότερα προβλήματα απόδοσης και ήταν πιο αξιόπιστο από το F-35.
Το Rafale θεωρήθηκε πλήρως επιχειρησιακό λίγο μετά την έναρξη λειτουργίας του, όπου το F-35, αντίθετα, είχε περιορισμένη αρχική ικανότητα λειτουργίας.
Η επιχειρησιακή ετοιμότητα του Rafale και η έλλειψη συγκρίσιμων ζητημάτων με το F-35 το κατέστησαν πιο κατάλληλο για χώρες που επιδιώκουν να αναπτύξουν μια προηγμένη ικανότητα μάχης σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για αυτό και απογειώθηκαν οι εξαγωγές του.
Το πλεονέκτημα του F-35
Από την άλλη το F-35, όντας μια γενιά μπροστά από το γαλλικό μαχητικό, έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να ενσωματώσει αναβαθμίσεις για αρκετές δεκαετίες και αναμένεται να δει σημαντικά περισσότερες επενδύσεις για τη βελτίωση της απόδοσής του στο μέλλον. Οι ΗΠΑ έχουν μακρά ιστορία επενδύσεων σε προγράμματα αναβάθμισης για τα παλαιότερα μαχητικά τους. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι το F-16 για το οποίο το πακέτο F-16V προσφέρεται ευρέως σήμερα, όπου έχει δει ο Γάλλος ανταγωνιστής του F-16, το γαλλικό Mirage 2000.
Οι κινητήρες
Το F-35 και το Rafale παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά στους κινητήρες τους, με το F-35 του F135 να είναι ο ισχυρότερος μαχητικός κινητήρας στον κόσμο, ενώ ο M88 του Rafale είναι ο πιο αδύναμος. Το Rafale χρησιμοποιεί διπλούς κινητήρες M88, οι οποίοι βελτιώνουν την ικανότητα επιβίωσης, αλλά και καθιστούν τη συντήρηση πιο δύσκολη από ό,τι για ένα μονοκινητήριο αεροσκάφος. Και τα δύο μαχητικά θεωρούνται ελαφριά για τις αντίστοιχες γενιές τους.
Με πληροφορίες από Military Watch Magazine και engineerine.com
